Modified some books.
[wolnelektury.git] / books / 01 / mickiewicz_ballady_i_romanse_powrot_taty.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
4 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Mickiewicz/Ballady/Powrót_taty">
5 <dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam</dc:creator>
6 <dc:title xml:lang="pl">Powrót taty</dc:title>
7 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/ballady-i-romanse</dc:relation.isPartOf>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Kallenbach, Józef</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
13 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
14 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Ballada</dc:subject.genre>
15 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
16 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ballady-i-romanse-powrot-taty</dc:identifier.url>
17 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/2222</dc:source.URL>
18 <dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 1 (Wiersze młodzieńcze - Ballady i romanse - Wiersze do r. 1824), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 zwiększone, Kraków, 1922</dc:source>
19 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
20 <dc:date.pd xml:lang="pl">1855</dc:date.pd>
21 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
22 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
23 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
24 <dc:date xml:lang="pl">2007-09-06</dc:date>
25 <dc:audience xml:lang="pl">SP2</dc:audience>
26 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
27 </rdf:Description>
28 </rdf:RDF>
29   <liryka_l>
30
31
32 <autor_utworu>Adam Mickiewicz</autor_utworu>
33
34 <dzielo_nadrzedne>Ballady i romanse</dzielo_nadrzedne>
35
36 <nazwa_utworu>Powrót taty</nazwa_utworu>
37
38
39
40 <strofa><begin id="b1189065580432"/><motyw id="m1189065580432">Dziecko, Modlitwa</motyw><wers_akap>,,Pójdźcie, o dziatki, pójdźcie wszystkie razem</wers_akap>/
41 Za miasto, pod słup, na wzgórek;/
42 Tam przed cudownym klęknijcie obrazem,/
43 Pobożnie zmówcie paciórek.</strofa>
44
45 <strofa><wers_akap>Tato nie wraca: ranki i wieczory</wers_akap>/
46 <begin id="b1216129111411"/><motyw id="m1216129111411">Tęsknota</motyw>We łzach go czekam i trwodze;/
47 Rozlały rzeki, pełne zwierza bory,/
48 I pełno zbójców na drodze".<end id="e1216129111411"/></strofa>
49
50 <strofa><wers_akap>Słysząc to dziatki, biegą wszystkie razem,</wers_akap>/
51 Za miasto, pod słup, na wzgórek;/
52 Tam przed cudownym klękają obrazem,/
53 I zaczynają paciórek.</strofa>
54
55 <strofa><wers_akap>Całują ziemię, potem: w imie Ojca,</wers_akap>/
56 Syna i Ducha Świętego,/
57 Bądź pochwalona przenajświętsza Trojca/
58 Teraz i czasu wszelkiego.</strofa>
59
60 <strofa><wers_akap>Potem: <tytul_dziela>Ojcze nasz</tytul_dziela> i <tytul_dziela>Zdrowaś</tytul_dziela> i <tytul_dziela>Wierzę</tytul_dziela>,</wers_akap>/
61 <tytul_dziela>Dziesięcioro</tytul_dziela> i koronki<pe><slowo_obce>koronki</slowo_obce> --- tu: rodzaj modlitwy.</pe>,/
62 A kiedy całe zmówili pacierze,/
63 Wyjmą książeczkę z kieszonki:</strofa>
64
65 <strofa><wers_akap>I litaniją do Najświętszej Matki</wers_akap>/
66 Starszy brat śpiewa, a z bratem:/
67 ,,Najświętsza Matko, przyśpiewują dziatki,/
68 Zmiłuj się, zmiłuj nad tatem!"<end id="e1189065580432"/></strofa>
69
70 <strofa><begin id="b1189065637075"/><motyw id="m1189065637075">Podróż, Miłość, Rodzina</motyw><wers_akap>Wtem słychać tarkot, wozy jadą drogą,</wers_akap>/
71 I wóz znajomy na przedzie;/
72 Skoczyły dzieci, i krzyczą, jak mogą:/
73 ,,Tato, ach tato nasz jedzie!"</strofa>
74
75 <strofa><wers_akap>Obaczył kupiec, łzy radośne leje,</wers_akap>/
76 Z wozu na ziemię wylata:/
77 ,,Ha, jak się macie, co się u was dzieje?/
78 Czyście tęskniły do tata?</strofa>
79
80 <strofa><wers_akap>Mama czy zdrowa? ciotunia? domowi?</wers_akap>/
81 A ot! rozynki w koszyku..."/
82 Ten sobie mówi, a ten sobie mówi,/
83 Pełno radości i krzyku.<end id="e1189065637075"/></strofa>
84
85 <strofa><wers_akap>,,Ruszajcie! kupiec na sługi zawoła,</wers_akap>/
86 Ja z dziećmi pójdę ku miastu"./
87 <begin id="b1220612335330"/><motyw id="m1220612335330">Niebezpieczeństwo</motyw>Idzie... aż zbójcy obskoczą dokoła,/
88 A zbójców było dwunastu.</strofa>
89
90 <strofa><wers_akap>Brody ich długie, kręcone wąsiska,</wers_akap>/
91 Wzrok dziki, suknia plugawa;/
92 Noże za pasem, miecz u boku błyska,/
93 W ręku ogromna buława.</strofa>
94
95 <strofa><begin id="b1189065699916"/><motyw id="m1189065699916">Dziecko, Modlitwa, Religia, Rodzina, Zbrodnia</motyw><wers_akap>Krzyknęły dziatki, do ojca przypadły,</wers_akap>/
96 Tulą się pod płaszcz na łonie,/
97 Truchleją sługi, struchlał pan wybladły,/
98 Drżące ku zbójcom wzniósł dłonie:</strofa>
99
100 <strofa><wers_akap>,,Ach! bierzcie wozy, ach! bierzcie dostatek,</wers_akap>/
101 Tylko puszczajcie nas zdrowo,/
102 Nie róbcie małych sierotami dziatek,/
103 I młodej małżonki wdową".</strofa>
104
105 <strofa><wers_akap>Nie słucha zgraja, ten już wóz wyprzęga,</wers_akap>/
106 Zabiera konie, a drugi:/
107 ,,Pieniędzy" krzyczy, i buławą sięga;/
108 Ów z mieczem wpada na sługi.</strofa>
109
110 <strofa><wers_akap>Wtem: ,,Stójcie, stójcie!" krzyknie starszy zbójca,</wers_akap>/
111 I spędza bandę precz z drogi,/
112 A wypuściwszy i dzieci i ojca,/
113 ,,Idźcie, rzekł, dalej bez trwogi".</strofa>
114
115 <strofa><wers_akap>Kupiec dziękuje, a zbójca odpowie:</wers_akap>/
116 ,,Nie dziękuj! wyznam ci szczerze,/
117 Pierwszybym pałkę strzaskał na twej głowie,/
118 Gdyby nie dziatek pacierze.<end id="e1220612335330"/></strofa>
119
120 <strofa><wers_akap>Dziatki sprawiły, że uchodzisz cało,</wers_akap>/
121 Darzą cię życiem i zdrowiem;/
122 Im więc podziękuj za to, co się stało,/
123 A jak się stało, opowiem:</strofa>
124
125 <strofa><wers_akap>Z dawna już słysząc o przejeździe kupca,</wers_akap>/
126 I ja i moje kamraty,/
127 Tutaj za miastem, przy wzgórku, u słupca,/
128 Zasiadaliśmy na czaty.</strofa>
129
130 <strofa><begin id="b1220612574857"/><motyw id="m1220612574857">Wspomnienia</motyw><wers_akap>Dzisiaj nadchodzę, patrzę między chrusty:</wers_akap>/
131 Modlą się dziatki do Boga;/
132 Słucham, z początku porwał mię śmiech pusty,/
133 A potem litość i trwoga.</strofa>
134
135 <strofa><wers_akap>Słucham, ojczyste przyszły na myśl strony,</wers_akap>/
136 Buława upadła z ręki:/
137 Ach! ja mam żonę, i u mojej żony/
138 Jest synek taki maleńki<pr><slowo_obce>maleńki</slowo_obce> --- rymuje się z <wyroznienie>ręki</wyroznienie> stosownie do stałej wymowy Mickiewicza: panięka, skączyłem.</pr>.<end id="e1220612574857"/></strofa>
139
140 <strofa><wers_akap>Kupcze, jedź w miasto; ja do lasu muszę.</wers_akap>/
141 Wy, dziatki, na ten pagórek/
142 Biegajcie sobie, i za moją duszę/
143 Zmówcie też czasem paciórek".<end id="e1189065699916"/></strofa>
144
145 </liryka_l>
146 </utwor>