Added themes.
[wolnelektury.git] / books / 01 / kochanowski_piesni2_I.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor><rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
3 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kochanowski/Pieśni/Pieśń_I_(2)">
4 <dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>
5 <dc:title xml:lang="pl">Pieśń I (Przeciwne chmury słońce nam zakryły...)</dc:title>
6 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/piesni-ksiegi-wtore</dc:relation.isPartOf>
7 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Krzyżanowski, Julian</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Otwinowska, Barbara</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Renesans</dc:subject.period>
13 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
14 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Pieśń</dc:subject.genre>
15 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
16 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-wtore-piesn-i-przeciwne-chmury-slonce-nam-zakr</dc:identifier.url>
17 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/1499</dc:source.URL>
18 <dc:source xml:lang="pl">Kochanowski, Jan (1530-1584), Dzieła polskie, tom 1, oprac. Julian Krzyżanowski, wyd. 8, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1976</dc:source>
19 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584 </dc:rights>
20 <dc:date.pd xml:lang="pl">1584</dc:date.pd>
21 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
22 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
23 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
24 <dc:date xml:lang="pl">2007-08-31</dc:date>
25 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
26 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
27 </rdf:Description>
28 </rdf:RDF>
29 <liryka_l>
30
31 <autor_utworu>Jan Kochanowski</autor_utworu>
32
33 <dzielo_nadrzedne>Pieśni, Księgi wtóre</dzielo_nadrzedne>
34
35 <nazwa_utworu>Pieśń I</nazwa_utworu>
36
37
38
39 <strofa><begin id="b1188564475770"/><motyw id="m1188564475770">Woda, Żywioły, Koniec Świata</motyw>Przeciwne chmury słońce nam zakryły/
40 I niepogodne deszcze pobudziły;/
41 Wody z gór szumią, a pienista Wilna<pr><slowo_obce>Wilna</slowo_obce> --- Wilia.</pr>/
42 <wers_wciety>Już brzegom silna.</wers_wciety></strofa>
43
44 <strofa>Strach patrząc na to częste połyskanie;/
45 A prze to srogie obłoków trzaskanie/
46 Kładą się lasy, a piorun, gdzie zmierzy,/
47 <wers_wciety>Źle nie uderzy.</wers_wciety></strofa>
48
49 <strofa>Zakładaj korab', cieśla nauczony!/
50 A kto wie, jeśli nie wrócą się ony/
51 Nieszczęsne czasy, kiedy powódź była/
52 <wers_wciety>Świat zatopiła?</wers_wciety></strofa>
53
54 <strofa>Sześć niedziel wtenczas lał deszcz nie przestając,/
55 A ziemia, nowe źrzódła pobudzając,/
56 Rzek przymnażała, tak iż morskie wały/
57 <wers_wciety>Wylać musiały.</wers_wciety></strofa>
58
59 <strofa>Z ludźmi pospołu i miasta, i grody/
60 Nieuśmierzone zatopiły wody;/
61 Nie wysiedział się pasterz z bydłem w cale/
62 <wers_wciety>Na żadnej skale.</wers_wciety></strofa>
63
64 <strofa>Ryby po górach wysokich pływały/
65 Gdzie ledwe przedtym pióra donaszały/
66 Mężnej orlice, gdy do miłych dzieci/
67 <wers_wciety>Z obłowem leci.</wers_wciety></strofa>
68
69 <strofa>Ale natenczas i matkę, i syny/
70 Pożarła woda, i wszystek zwierz iny;/
71 Sam Noe został, przy nim żona tylko/
72 <wers_wciety>A dziatek kilko.</wers_wciety></strofa>
73
74 <strofa><begin id="b1188564589630"/><motyw id="m1188564589630">Bóg, Upadek</motyw>Nieżyzne w cnotę to tam były lata,/
75 Gdzie ledwe jeden ze wszystkiego świata/
76 Nalezion, co go Bóg w cale zachował,/
77 <wers_wciety>Gdy nierząd psował<pr><slowo_obce>Gdy nierząd psował</slowo_obce> --- gdy (Bóg) gubił zepsucie.</pr>.</wers_wciety></strofa>
78
79 <strofa>Ten, będąc z łaski Pańskiej ostrzeżony,/
80 Zbudował sobie korab' niezmierzony;/
81 Na którym pływał czasu złej przygody/
82 <wers_wciety>Po wierzchu wody.</wers_wciety></strofa>
83
84 <strofa>A wszyscy inszy nagle zagarnieni/
85 I w głębokościach morskich zatopieni;/
86 Niebo a morze, te dwie rzeczy były/
87 <wers_wciety>Świat zastąpiły<pr><slowo_obce>Świat zastąpiły</slowo_obce> --- reprezentowały zatopiony świat.</pr>.</wers_wciety></strofa>
88
89 <strofa>A kiedy się już prawie dosyć zstało/
90 Pańskiemu gniewu, po trosze spadało/
91 Wielkiego morza; aż za czasem skały/
92 <wers_wciety>Z wody wyźrzały.</wers_wciety></strofa>
93
94 <strofa>Potym i zbytnie zawarły się zdroje,/
95 A bystre rzeki wpadły w brzegi swoje;/
96 Ziemia ku słońcu pełne ciężkiej rosy/
97 <wers_wciety>Rozwiła włosy.</wers_wciety></strofa>
98
99
100 <strofa>A trupy wkoło straszliwe leżały,/
101 Ludzie i bydło, wielki zwierz i mały;/
102 Pełne ich morza, pełne brzegi były,/
103 <wers_wciety>Boga ruszyły.</wers_wciety></strofa>
104
105 <strofa>I rzekł Noemu: ,,Już teraz na ziemię/
106 Występuj śmiele i z tobą twe plemię;/
107 Oto ja znowu przyodzieję lasy/
108 <wers_wciety>Na wieczne czasy.</wers_wciety></strofa>
109
110 <strofa>I będzie, jako po te lata wszytki,/
111 Ziemia dawała wszelakie użytki;/
112 Mnóżcie się, niech świat spustoszały wszędzie/
113 <wers_wciety>Znowu osiędzie<pr><slowo_obce>osiędzie</slowo_obce> --- pokryje się osiedlami, zaludni.</pr>.</wers_wciety></strofa>
114
115 <strofa>A w tym upewniam każdą żywą duszę,/
116 Że nigdy potym takich wód nie wzruszę,/
117 Które by miały ziemię opanować/
118 <wers_wciety>I świat zepsować.</wers_wciety></strofa>
119
120 <strofa>Włożę na niebo znakomitą pręgę<pr><slowo_obce>znakomitą pręgę</slowo_obce> --- tęczę.</pr>,/
121 Którą gdy ujźrzę, wspomnię na przysięgę,/
122 Że mam hamować niezwyczajną wodę ---/
123 <wers_wciety>I nie zawiodę."</wers_wciety><end id="e1188564589630"/></strofa>
124
125 <strofa>Pomni się<pr><slowo_obce>Pomni się</slowo_obce> --- opamiętaj się, wstrzymaj się.</pr>, lutni! Nie twojej to głowy/
126 Wspominać Boga żywego rozmowy;/
127 Każ ty nam zasieść przy ciepłym kominie,/
128 <wers_wciety>Aż zły czas minie.</wers_wciety><end id="e1188564475770"/></strofa>
129
130 </liryka_l></utwor>