Removed unnecesary unicode conversions.
[wolnelektury.git] / books / slowacki_testament_moj.xml
1 <utwor><liryka_l>
2
3 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
4 xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
5 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Słowacki/Testament_mój">
6 <dc:creator xml:lang="pl">Słowacki, Juliusz</dc:creator>
7 <dc:title xml:lang="pl">Testament mój</dc:title>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
10 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
11 <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
12 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
13 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
14 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
15 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/Testament+m%C3%B3j</dc:identifier.url>
16 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/4060</dc:source.URL>
17 <dc:source xml:lang="pl">Mazanowski, Antoni (1858-1916), Wypisy polskie na VII klasę gimnazyalną, [s.n.], Kraków, 1914</dc:source>
18 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Juliusz Słowacki zm. 1849</dc:rights>
19 <dc:date.pd xml:lang="pl">1849</dc:date.pd>
20 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
21 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
22 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
23 <dc:date xml:lang="pl">2007-09-06</dc:date>
24 <dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
25 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
26 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
27 </rdf:Description>
28 </rdf:RDF>
29
30 <autor_utworu>Juliusz Słowacki</autor_utworu>
31
32 <nazwa_utworu>Testament mój</nazwa_utworu>
33
34
35
36 <strofa><begin id='b1189008560503' /><motyw id='m1189008560503'>Poeta</motyw>Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami;/
37 <wers_wciety>Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny:</wers_wciety>/
38 Dziś was rzucam i dalej idę w cień --- z duchami,/
39 <wers_wciety>A jak gdyby tu szczęście było, idę smętny.</wers_wciety>/
40 Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica<pe><slowo_obce>dziedzic</slowo_obce> --- spadkobierca.</pe>/
41 <wers_wciety>Ani dla mojej lutni<pe><slowo_obce>lutnia</slowo_obce> --- tu występuje jako symbol poezji.</pe>, ani dla imienia:</wers_wciety>/
42 Imię moje tak przeszło, jako błyskawica,/
43 <wers_wciety>I będzie, jak dźwięk pusty, trwać przez pokolenia.</wers_wciety>/
44 <begin id='b1219173153154' /><motyw id='m1219173153154'>Ojczyzna, Okręt, Patriota, Dziedzictwo</motyw>Lecz wy, coście mnie znali, w podaniach<pe><slowo_obce>podanie</slowo_obce> --- utwór prozatorski, przekazywany ustnie, podejmuje ważną tematykę społeczną. Opowiadanie dotyczące wierzeń historycznych lub legendarnych.</pe> przekażcie,/
45 <wers_wciety>Żem dla ojczyzny sterał<pe><slowo_obce>sterać</slowo_obce> --- tu: stracić.</pe> moje lata młode;</wers_wciety>/
46 A póki okręt walczył, siedziałem na maszcie,/
47 <wers_wciety>A gdy tonął, z okrętem poszedłem pod wodę...</wers_wciety>/
48 Ale kiedyś, o smętnych losach zadumany/
49 <wers_wciety>Mojej biednej ojczyzny, pozna, kto szlachetny,</wers_wciety>/
50 Że płaszcz na moim duchu był nie wyżebrany,/
51 <wers_wciety>Lecz świetnościami moich dawnych przodków świetny.</wers_wciety><end id='e1219173153154' />/
52 <begin id='b1219173240089' /><motyw id='m1219173240089'>Matka, Przyjaźń, Serce</motyw>Niech przyjaciele moi w nocy się zgromadzą/
53 <wers_wciety>I biedne serce moje spalą w aloesie<pe><slowo_obce>aloes</slowo_obce> --- uprawna roślina lecznicza, używana do balsamowania ciał zmarłych (tu poeta odwołuje się do tej praktyki ,,unieśmiertelniania").</pe>,</wers_wciety>/
54 I tej, która mi dała to serce, oddadzą:/
55 <wers_wciety>Tak się matkom wypłaca świat, gdy proch odniesie...<end id='e1219173240089' /></wers_wciety>/
56 <begin id='b1219173303600' /><motyw id='m1219173303600'>Przyjaźń, Duch, Pogrzeb</motyw>Niech przyjaciele moi siędą przy pucharze<pe><slowo_obce>pucharze</slowo_obce> --- w oryg. ,,puharze"; dziś obowiązuje inna ortografia.</pe>/
57 <wers_wciety>I zapiją mój pogrzeb --- oraz własną biedę:</wers_wciety>/
58 Jeżeli będę duchem, to się im pokażę,/
59 <wers_wciety>Jeśli Bóg mnie uwolni od męki, nie przyjdę...<pe><slowo_obce>Jeżeli będę duchem ... nie przyjdę</slowo_obce> --- na temat wierzeń dotyczących duchów zmarłych i ich kontaktowania się z żyjącymi wiele informacji znajduje się w <tytul_dziela>Dziadach</tytul_dziela> Adama Mickiewicza.</pe></wers_wciety><end id='e1219173303600' />/
60 <begin id='b1189008663479' /><motyw id='m1189008663479'>Obowiązek, Naród, Nauka</motyw>Lecz zaklinam: niech żywi nie tracą nadziei/
61 <wers_wciety>I przed narodem niosą oświaty kaganiec<pe><slowo_obce>kaganiec</slowo_obce> --- rodzaj oświetlenia: naczynie, wewnątrz, którego płonął ogień (częściej spotyka się formę zdrobnienia: kaganek).</pe>;</wers_wciety>/
62 A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei,/
63 <wers_wciety>Jak kamienie, przez Boga rzucane na szaniec<pe><slowo_obce>szaniec</slowo_obce> --- umocnienie polowe, składało się z wału i rowu.</pe>!</wers_wciety><end id='e1189008663479' />/
64 <begin id='b1219173441869' /><motyw id='m1219173441869'>Przyjaźń, Samotnik</motyw>Co do mnie --- ja zostawiam maleńką tu drużbę<pe><slowo_obce>drużba</slowo_obce> --- życzliwość, przyjaźń; tu: grupa przyjaciół.</pe>/
65 <wers_wciety>Tych, co mogli pokochać serce moje dumne;</wers_wciety>/
66 Znać, że srogą spełniłem, twardą Bożą służbę,/
67 <wers_wciety>I zgodziłem się tu mieć niepłakaną trumnę.</wers_wciety><end id='e1219173441869' />/
68 <begin id='b1219172900060' /><motyw id='m1219172900060'>Duch</motyw>Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzi/
69 <wers_wciety>Iść?... taką obojętność, jak ja, mieć dla świata?</wers_wciety>/
70 Być sternikiem duchami napełnionej łodzi/
71 <wers_wciety>I tak cicho odlecieć, jak duch, gdy odlata?</wers_wciety><end id='e1219172900060' />/
72 <begin id='b1189008883966' /><motyw id='m1189008883966'>Nieśmiertelność, Anioł</motyw>Jednak zostanie po mnie ta siła fatalna<pe><slowo_obce>fatalny</slowo_obce> --- tu: z góry przeznaczony, nieuchronny, nieunikniony jak los, fatum.</pe>,/
73 <wers_wciety>Co mi żywemu na nic, tylko czoło zdobi;</wers_wciety>/
74 Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,/
75 <wers_wciety>Aż was, zjadacze chleba --- w aniołów przerobi.<end id='e1189008883966' /><end id='e1189008560503' /></wers_wciety></strofa>
76
77 </liryka_l></utwor>