Fixed a typo on main page.
[wolnelektury.git] / books / 01 / kasprowicz_hymny_dies_irae.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
4 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kasprowicz/Hymny/Dies_Irae">
5 <dc:creator xml:lang="pl">Kasprowicz, Jan</dc:creator>
6 <dc:title xml:lang="pl">Dies Irae</dc:title>
7 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/hymny</dc:relation.isPartOf>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
10 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
11 <dc:subject.period xml:lang="pl">Modernizm</dc:subject.period>
12 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
13 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Hymn</dc:subject.genre>
14 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
15 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/hymny-dies-irae</dc:identifier.url>
16 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/5961</dc:source.URL>
17 <dc:source xml:lang="pl">Kasprowicz, Jan (1860-1926), Hymny, ”Bibljoteka Polska“, Warszawa, 1922</dc:source>
18 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Kasprowicz zm. 1926</dc:rights>
19 <dc:date.pd xml:lang="pl">1926</dc:date.pd>
20 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
21 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
22 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
23 <dc:date xml:lang="pl">2008-09-15</dc:date>
24 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
25 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
26 </rdf:Description>
27 </rdf:RDF>
28   <liryka_l>
29
30 <autor_utworu>Jan Kasprowicz</autor_utworu>
31
32 <dzielo_nadrzedne>Hymny</dzielo_nadrzedne>
33
34 <nazwa_utworu>Dies Irae<pe><slowo_obce>Dies irae</slowo_obce> --- czyt. [dies ire], dzień gniewu, czyli Sądu Ostatecznego. Taki tytuł nosiła średniowieczna pieśń religijna, napisana przez włoskiego poetę Tomasza z Celano (1190--1260). Pieśń zwiastowała nadejście dnia kary. Dzisiaj <slowo_obce>Dies Irae</slowo_obce> wchodzi w skład <slowo_obce>Requiem</slowo_obce>, utworu wykonywanego z okazji uroczystości pogrzebowych.</pe></nazwa_utworu>
35
36
37
38 <strofa><begin id="b1208024554875"/><motyw id="m1208024554875">Koniec świata</motyw>Trąba dziwny dźwięk rozsieje,/
39 ogień skrzepnie, blask ściemnieje<pe><slowo_obce>ogień skrzepnie, blask ściemnieje</slowo_obce> --- nawiązanie do kolędy <tytul_dziela>Bóg się rodzi</tytul_dziela>.</pe>,/
40 w proch powrócą światów dzieje./
41 Z drzew wieczności spadną liście/
42 na Sędziego straszne przyjście,/
43 by świadectwo dać Psalmiście...</strofa>
44
45 <strofa>A ty, psalmisto Pański, nastrój harfę swoją/
46 już na ostatni ton!</strofa>
47
48 <strofa>Grzech krwią czarną duszę plami.../
49 Bez obrońcy staniem sami ---/
50 któż zlituje się nad nami?</strofa>
51
52 <strofa>Kyrie elejson<pe><slowo_obce>Kyrie eleison</slowo_obce> --- Panie, zmiłuj się.</pe>!.../
53 O Boże! Ty bądź naszą łaską i obroną!/
54 Kyrie elejson!</strofa>
55
56 <strofa><begin id="b1212578892492"/><motyw id="m1212578892492">Chrystus</motyw>O Głowo, owinięta cierniową koroną,/
57 gasnącym wieki wieków spojrzyj na nas okiem!/
58 O spojrzyj na nas z tej głuszy,/
59 która swym tchnieniem głębokiem/
60 ogarnia światów bezmiary,/
61 a którą ty wypełniasz swych bólów ogromem,/
62 o Głowo, owinięta cierniową koroną!<end id="e1212578892492"/></strofa>
63
64 <strofa><begin id="b1208024650533"/><motyw id="m1208024650533">Grzech, Kara, Kondycja ludzka, Los</motyw>Żałobna drogo nieochybnej kary,/
65 broczącej we łzach i przy jęków wtórze/
66 w ten pozbawiony końca/
67 Pańskiego gniewu dzień,/
68 w którym w pożarach spokojnego słońca/
69 <begin id="b1208024781752"/><motyw id="m1208024781752">Kobieta, Kobieta "upadła", Kwiaty</motyw>szatańskim chichotem płoną/
70 świeże, niezwiędłe róże/
71 grzechu i winy!</strofa>
72
73 <strofa>Na ich purpurze/
74 osiadł posępny i siny/
75 tej Konieczności cień,/
76 z której przepastnej głębiny,/
77 z łona, pełnego niweczących tchnień,/
78 nad boskiej woli złomem/
79 wyrosły zabójcze kwiaty/
80 w Pańskiego gniewu nieskończony dzień...</strofa>
81
82 <strofa>A Ewa jasnowłosa, matka gwiazd i ziemi,/
83 upaja się ich wonią, schylona nad niemi.<end id="e1208024781752"/><end id="e1208024650533"/>/
84 Kyrie elejson!/
85 Przez ciebie w proch nicości wracają Twe światy,/
86 o Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!</strofa>
87
88 <strofa>Od Twego drzewa oderwany liść,/
89 pędzi duch ludzki i naprzód i wstecz,/
90 niby garść kurzu, porwana cyklonem:/
91 przed nim i za nim płomienisty miecz/
92 iskrzy się ostrzem czerwonem;/
93 przed nim i za nim wstają z swych cmentarzy/
94 upiory wieków, naznaczone sromem/
95 winy i grzechu,/
96 i klną i bluźnią i płaczą,/
97 jęczą i syczą i dyszą/
98 nieustającą rozpaczą,/
99 od szaleńczego zamierają śmiechu/
100 w ten Pańskich gniewów nieskończony dzień...</strofa>
101
102 <strofa><begin id="b1212579137019"/><motyw id="m1212579137019">Chrystus</motyw>O Głowo, owinięta cierniową koroną,/
103 Ty, co rozpierasz Swej męki ogromem/
104 pierś Konieczności! <begin id="b1212579165428"/><motyw id="m1212579165428">Oko, Wzrok</motyw>O Głowo,/
105 której źrenice, jako dwie pochodnie/
106 dogasające, płoną/
107 nad krętą, pustą, nieskończoną drogą/
108 i gasną, gasną, a zgasnąć nie mogą,/
109 zawrzyj Swe oczy nad nami,/
110 nie patrz na boleść i zbrodnię!...<end id="e1212579165428"/><end id="e1212579137019"/></strofa>
111
112 <strofa>Jedno jest tylko w przestworzach widomem,/
113 jedno w zachodniej płomienieje zorzy/
114 nad płomiennymi falami/
115 wiekuistego Żywota/
116 i nigdy w ciemnię grobu się nie złoży/
117 i nigdy ciężkich stóp swych nie poruszy,/
118 by iść i iść i iść/
119 poza granice duszy ---/
120 jedno jest tylko Jednem,/
121 grzmiącym miedzianą surmą archanioła/
122 ponad pokoleń pokoleniem biednem/
123 w Pańskiego gniewu nieskończony dzień:/
124 wielki, wszechmocny Ból.</strofa>
125
126 <strofa>O Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!/
127 Niech łaska Twoja winy nam odpuści.../
128 A ty swe skronie tul/
129 do zimnych opok, do strzaskanych grani,/
130 sterczących smutnie nad gardłem czeluści,/
131 i płacz...</strofa>
132
133 <strofa>Surma jęczy, surma woła!/
134 Giną w chmurach wirchów<pe><slowo_obce>wirchy</slowo_obce> lub: <slowo_obce>wierchy</slowo_obce> --- region. szczyty gór.</pe> czoła;/
135 wałem mżących mgieł dokoła/
136 nieznany oddech miota,/
137 jakieś potworne, dzikie kształty tworzy/
138 i po dolinach rozpędza ich stada/
139 i znów je skupia w przepastnej otchłani/
140 i ku niebiosom wyrzuca ich kłąb/
141 i w jakieś czarne rozsnuwa całuny/
142 ten niewidzialny, dreszcz budzący Tkacz/
143 i ciężką, mokrą tą przędzą pokrywa/
144 wszystko, co jest.../
145 <wers_wciety typ="6">O biada!...</wers_wciety></strofa>
146
147 <strofa>Biada!... Pierś światów przed chwilą tak żywa,/
148 kona pod strasznym ciężarem.../
149 Olbrzymy świerków padają strzaskane;/
150 las się położył na skalisty zrąb;/
151 węże kosówek, wyprężywszy ciała/
152 w kurczach śmiertelnych, drętwieją bezwładne;/
153 wrzos na granitów podścielisku szarem/
154 spełznął na wieki;/
155 kozice stromą oblepiły ścianę/
156 i patrząc trwożnie w bezmierny, daleki,/
157 w ten nieskończony chaos mgieł i cieni,/
158 runęły w żlebny grób.../
159 Rozkrzyżuj silne ramiona/
160 i paznokciami wpij się w twardy głaz/
161 i odwróć oczy od onej przestrzeni,/
162 w której rozsadza horyzontów krańce/
163 ta Głowa, w cierń uwieńczona!</strofa>
164
165 <strofa><begin id="b1208022977046"/><motyw id="m1208022977046">Grzech, Kobieta, Kobieta "upadła"</motyw>Nie patrz, gdzie siadła jasnowłosa Ewa,/
166 wygnana z raju na wieczysty czas,/
167 mająca zbrodnię u swych białych stóp,/
168 wieczyście żarta płomienistą żądzą/
169 winy i grzechu...<end id="e1208022977046"/></strofa>
170
171 <strofa>O duszo, pełna miłości,/
172 a którą nieustanne szarpią niepokoje!/
173 Pańskiego gniewu zwalił się już dzień!/
174 Trombita Sądu nad tobą rozbrzmiewa/
175 piorunną mocą archanielskich tchnień/
176 w Pańskiego gniewu nieskończony dzień...</strofa>
177
178 <strofa>Niechaj mnie sądzą,/
179 niechaj mnie karzą ---/
180 tak, mnie, Adama, com na barki swoje/
181 zabrał z Ogrodu to nadludzkie brzemię/
182 przygniatającej winy/
183 i wieki wieków pnę się z tym ciężarem/
184 ku wiekuistej wyży<pe><slowo_obce>wyży</slowo_obce> --- (neol.) wysokości.</pe>/
185 i zbladłą nie śmiem odwrócić się twarzą/
186 <begin id="b1208023046256"/><motyw id="m1208023046256">Grzech, Kobieta, Kobieta "upadła", Wąż</motyw>tam, ku tym zmrokom, co zaległy ziemię,/
187 tam, ku piekielnej przełęczy,/
188 na której siadła jasnowłosa Ewa/
189 z padalcem grzechu u swych białych stóp...<end id="e1208023046256"/></strofa>
190
191 <strofa>Miliardy krzyży,/
192 opromienione okręgami tęczy,/
193 z padolnych Styksów powstają głębiny/
194 w Pańskiego gniewu nieskończony dzień/
195 i rosną, rosną w jakiś straszny las,/
196 co wierzchołkami swych bolesnych drzew/
197 przeszywa wszystkie mgły/
198 i wszystkie blaski, które lśnią nad mgłami,/
199 wypływające z Wszechmocy Istnienia.</strofa>
200
201 <strofa>O Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!/
202 Twojego gniewu nadszedł wielki czas,/
203 głos już zagrzmiał hiobowy,/
204 niebios walą się posowy<pe><slowo_obce>posowa</slowo_obce> (region.) --- sufit.</pe>,/
205 <begin id="b1208023136836"/><motyw id="m1208023136836">Krew, Cierpienie, Chrystus</motyw>z owiniętej cierniem Głowy/
206 rzeką i morzem płynie ciepła krew,/
207 w rzekę i morze krwi jej ból się zmienia...<end id="e1208023136836"/></strofa>
208
209 <strofa>W świątyni bożej zamilkł święty śpiew,/
210 już się zasłona rozdarła na dwoje,/
211 mur się już wali i skała już pęka.../
212 A krew w tych morzach, w tych czerwonych rzekach/
213 ścięła się w ciemny lód...</strofa>
214
215 <strofa>Kyrie elejson!</strofa>
216
217 <strofa><begin id="b1208023276117"/><motyw id="m1208023276117">Ciało, Cierpienie</motyw>Ogromna, niesłychana, wiekuista męka,/
218 z nieprzygasłymi oczyma,/
219 milcząca, cicha i, jak zmierzch, pobladła,/
220 na wklęsłych skroniach siadła,/
221 na wpółotwartych powiekach/
222 i na wydętych piersiach tych olbrzymich ciał,/
223 które do krzyżów przybiła/
224 nielitościwa Dłoń.../
225 W kleszczach je swoich trzyma,/
226 wpija się w kąty ust,/
227 ramiona w kabłąk gnie/
228 dręcząca wieki niezmożona siła/
229 i, jak śmiertelny szał,/
230 zastygły, skamieniały w godzinie konania,/
231 swoim ciężarem się wgniata/
232 w zwiędłe, z przepasek odsłonięte brzuchy/
233 i biodra spłaszcza, kolana rozsuwa/
234 i pokrzywione, czarne palce nóg,/
235 pokrytych siecią fioletowych żył,/
236 w zamarłych kurczach wydłuża.../
237 O grozo świata!<end id="e1208023276117"/>/
238 O widma, płynące w dal,/
239 w ten przestwór ślepy i głuchy,/
240 w wilgotny, mgławy pył,/
241 w te ciemne wnętrza bezsłonecznych brył,/
242 w potworne gmachy nadszczytowych chmur!</strofa>
243
244 <strofa>Jeszcze nie zapiał kur,/
245 a na piekielnej przełęczy,/
246 <begin id="b1208023329433"/><motyw id="m1208023329433">Grzech, Kobieta, Kobieta "upadła", Zdrada</motyw>nad dnem Styksowych otchłani,/
247 siedzi pod złomem niebotycznej grani/
248 pramatka Grzechu, jasnowłosa Ewa,/
249 z gadziną zdrady u swych białych stóp.<end id="e1208023329433"/></strofa>
250
251 <strofa>Kyrie elejson!/
252 Straszny przed nami otworzyłeś grób...</strofa>
253
254 <strofa><begin id="b1208023436257"/><motyw id="m1208023436257">Błoto</motyw>I płyną, płyną te milczące krzyże/
255 razem z ruchomym, wielkim trzęsawiskiem,/
256 które swą rdzawą kałużą oblewa/
257 męczeńskie drzewa./
258 Wszystko, co było dalekim i bliskiem,/
259 co opadało w niedojrzaną głąb/
260 i w niedojrzane wznosiło się wyże,/
261 teraz tym wielkim, grząskim bagnem płynie/
262 w Pańskiego gniewu ostatniej godzinie.../
263 Kyrie elejson!/
264 Światy pochłania nieprzebyty muł,/
265 światy, od bożych odepchnięte bram.</strofa>
266
267 <strofa><begin id="b1208023572252"/><motyw id="m1208023572252">Pokusa, Wąż, Gotycyzm</motyw>A spod korzeni jadowitych ziół,/
268 spod kęp sitowia i trzciny i traw,/
269 z rowów, przepadlisk, wądolców<pe><slowo_obce>wądolec</slowo_obce> --- wądół; niewielka dolinka, zagłębienie terenu.</pe> i jam,/
270 pokrytych opalowym szkliwem zgniłych wód,/
271 zaczyna wypełzywać<pe><slowo_obce>wypełzywać</slowo_obce> --- dziś popr.: wypełzać.</pe> żmij skłębiony płód<end id="e1208023436257"/>:/
272 czarne pijawki, zielone jaszczury/
273 wiją się naprzód wpław/
274 i oplatają kręgami śliskiemi/
275 męczeńskich krzyżów smutne miliardy,/
276 z bagnistej wyrosłe ziemi,/
277 zapadłe w bagnisty kał.../
278 I oto głowy swoje, dziwne, ludzkie głowy,/
279 świecące trupim tłuszczem zżółkłych, łysych czół,/
280 o szczękach, otulonych kłębem czarnych bród,/
281 kładą na łonach tych pomarłych ciał.../
282 I skośne, mętne oczy podnoszą do góry/
283 ku ich schylonym skroniom.../
284 I biodra opasawszy w lubieżnym uścisku,/
285 zwilgotniałymi usty/
286 szepczą im słowa rozpusty...<end id="e1208023572252"/></strofa>
287
288 <strofa>O Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!/
289 W królestwie Śmierci staje nagi szał./
290 W niedoścignionym błysku/
291 tchnienie żywota przenika/
292 to, co od wieków zagasło.../
293 W Pańskiego gniewu ostatniej godzinie/
294 krew świeża płynie/
295 z odrywających się od krzyżów rąk,/
296 z odrywających się od krzyżów nóg.../
297 I Głowa, owinięta cierniową koroną,/
298 ta Głowa, która przestwór wypełnia bezbrzeżny,/
299 podnosi ciężkie powieki i patrzy...</strofa>
300
301 <strofa>Jakaż to orgia dzika!/
302 Jakiż to chaos mąk!/
303 Kyrie elejson!/
304 Idą na się zmartwychwstali,/
305 ogniem wojny świat się pali,/
306 tłumy w krwawej brodzą fali!/
307 <begin id="b1208023698424"/><motyw id="m1208023698424">Grzech, Pokusa, Kobieta, Kobieta "upadła", Mężczyzna, Upadek, Wąż</motyw>Adamie potępiony, zwróć się z strasznych dróg!/
308 Zawiśnij na swym krzyżu, sterczącym w niebiosa,/
309 i nie patrz, gdzie w spokoju Ewa jasnowłosa,/
310 piekielny zająwszy próg,/
311 do rozpustnego przytula się gada!<end id="e1208023698424"/>/
312 <wers_wciety typ="6">O biada! ---</wers_wciety></strofa>
313
314 <strofa><begin id="b1212582602070"/><motyw id="m1212582602070">Rozpacz, Zemsta</motyw>Idą na się zmartwychwstali ---/
315 w oku mściwy skrzy się gniew,/
316 rozpaczy kurcz wypręża rozchylone wargi,/
317 kroplisty pot oblewa policzki zapadłe,/
318 kudły włosów zlepia gęsta krew./
319 Z wyciem hien, z rykiem lwów,/
320 z psów szczekaniem, z rżeniem koni,/
321 które cugli nie zaznały,/
322 łkając, jęcząc, grożąc, klnąc,/
323 poszarpane miecąc<pe><slowo_obce>miecąc</slowo_obce> --- miotając, rzucając.</pe> skargi,/
324 pędzi tuman ludzkich żądz.<end id="e1212582602070"/></strofa>
325
326 <strofa>Ten upada, ten się broni,/
327 temu dłoń ścisnęła krtań,/
328 ten się w swojego brata paznokciami wrył,/
329 a tamten zęby szczerzy, poszarpawszy ramię,/
330 a ten olbrzyma ręką pochwycił dwie nogi/
331 i rozdarł na dwie szczypy tułów Heraklowy/
332 i w ciemną rzucił bezdeń, w Sądu straszną noc.../
333 <begin id="b1212583641803"/><motyw id="m1212583641803">Oko, Strach </motyw>A z parą szklanych, martwych kul,/
334 rozsadzających oczodoły,/
335 biegnie bez końca, bez końca, bez końca,/
336 gnając przed sobą bratobójczy huf,/
337 niemy i głuchy Strach...<end id="e1212583641803"/></strofa>
338
339 <strofa><begin id="b1208023868198"/><motyw id="m1208023868198">Grzech, Kobieta, Mężczyzna, Upadek</motyw>Zakryj błędne źrenice, ścigany Adamie!/
340 Nad tobą tam! u szczytu/
341 złocistowłosa Ewa!/
342 Jej grzechu ciężar zgniótł cię, stanąłeś wpół drogi/
343 Zakryj błędne źrenice i na wieki wieków/
344 rzuć się w przepastny żleb!...<end id="e1208023868198"/></strofa>
345
346 <strofa>Enoch i Eliasz z proroczymi księgi/
347 przyszli obwieścić szalonemu światu/
348 Pańskiego gniewu moc./
349 Lecz nim zdołali rozedrzeć swój płaszcz,/
350 nim głos wytrysnął z przepełnionych łon,/
351 padli w zamęcie spadających gwiazd,/
352 zgaśli, jak słońca,/
353 na to wzniecone w przedpoczątkach bytu,/
354 ażeby zgasły... Amen.</strofa>
355
356 <strofa>Szum się wielki stał dokoła,/
357 kiedy surma<pe><slowo_obce>surma</slowo_obce> --- bęben używany w wojsku, pomagał komenderować i nadawać rytm marszowi oddziałów.</pe> archanioła/
358 na Ostatni Sąd zawoła./
359 Głos rozlega się ponury,/
360 jak grzmot leci złotopióry,/
361 z dolinami równa góry./
362 Drży strwożona światów dusza,/
363 a on głębie mórz wysusza,/
364 kości wieków w grobach rusza./
365 Gwiazdy z orbit wytrąciła/
366 archanielskiej trąby siła,/
367 już rozwarła się mogiła./
368 <begin id="b1208024067585"/><motyw id="m1208024067585">Bunt , Walka</motyw>Idą na się zmartwychwstali,/
369 ogniem buntu świat się pali,/
370 tłumy w krwawej broczą fali./
371 Z wyciem hien, z rykiem lwów,/
372 łkając, jęcząc, grożąc, klnąc/
373 pędzi tuman ludzkich żądz...<end id="e1208024067585"/>/
374 <begin id="b1212584034957"/><motyw id="m1212584034957">Bóg</motyw>A On,/
375 potężne Łono, przepotężnych łon,/
376 Jasność jasności,/
377 Zmrok zmroków,/
378 Łaska łask i gniewów Gniew,/
379 stanął nad skonem Żywota/
380 i, rękę położywszy na głowie Boleści,/
381 na niezmierzonej, cierniem opasanej Głowie,/
382 wypełniającej wszechświatów przestwory,/
383 rozpoczął Sąd./
384 Biją pioruny,/
385 a nad pioruny idzie Jego zew!/
386 Ogrom bytu błyskawic wszystkich nie pomieści,/
387 a Jego światłość złota/
388 strzela nad pełnię, nad ogniste łuny/
389 błyskawicowych potoków...<end id="e1212584034957"/></strofa>
390
391 <strofa><begin id="b1208024157814"/><motyw id="m1208024157814">Bóg, Grzech, Kondycja ludzka</motyw>Czym jestem wobec Ciebie, ja, com z rajskich włości/
392 zabrał z sobą, wygnaniec, tę łamiącą winę/
393 i teraz ginę,/
394 od Wschodu do Zachodu tułacz nieszczęśliwy,/
395 pod nieuchronnych wyroków/
396 w początkach dnia i nocy wzniesionym obuchem?!/
397 Stopę Swoją złożyłeś na pokoleń grzbiecie/
398 i sądzisz! Kyrie elejson!<end id="e1208024157814"/>/
399 Płaczów i jęków słuchasz niesłyszącym uchem/
400 i sądzisz! Kyrie elejson!/
401 Na mękę wieków patrzysz niewidzącym okiem/
402 i sądzisz! Kyrie elejson!/
403 <begin id="b1208024238681"/><motyw id="m1208024238681">Bóg, Dziecko, Grzech, Kobieta, Narodziny</motyw>Niewiasta z rozpaczliwym krzykiem rodzi dziecię,/
404 Ty jego duszę grzechu oblewasz hyzopem<pe><slowo_obce>hyzop</slowo_obce> --- roślina (półkrzew), z którego olejek używany był przez staroż. Żydów w oczyszczających obrzędach rytualnych.</pe>/
405 i sądzisz! Kyrie elejson!<end id="e1208024238681"/>/
406 Wichr idzie po rozdrożach westchnieniem głębokiem/
407 ku Twojej wyży<pe><slowo_obce>wyż</slowo_obce> (neol.) --- wysokość.</pe>,/
408 modlitwy niesie krwawe, przybite do krzyży,/
409 Ty sądzisz! Kyrie elejson!/
410 <begin id="b1208025125946"/><motyw id="m1208025125946">Bóg, Grzech, Kondycja ludzka, Sąd</motyw>A kto mnie stworzył na to, ażebym w tej chwili,/
411 odziany potępienia podartą żałobą,/
412 kawałem kiru, zdjętym z mar Twojego świata,/
413 wił się i czołgał przed Tobą,/
414 <begin id="b1212584513019"/><motyw id="m1212584513019">Oko</motyw>i martwym, osłupiałym z przerażenia okiem/
415 strasznego Sądu wyławiał płomienne,/
416 świat druzgocące rozkazy<end id="e1212584513019"/>?<end id="e1208025125946"/>/
417 <begin id="b1208024982029"/><motyw id="m1208024982029">Kobieta, Kobieta "upadła", Pożądanie, Wąż</motyw>A kto mi kazał patrzeć na te czarne głazy,/
418 rozpadające się na gruz pod mocą/
419 Twojego gniewu, przeraźliwy Boże ---/
420 na głazy te, gdzie straszny owoc Twego drzewa,/
421 złocistowłosa Ewa,/
422 do piersi pierś padalca tuli obnażoną?...</strofa>
423
424 <strofa><begin id="b1212584563715"/><motyw id="m1212584563715">Chrystus</motyw>O Głowo, przepasana cierniową koroną!.../
425 Któż się nad dolą zlituje sierocą,/
426 nad moją dolą,/
427 której, Boże, Twe ręce, z kajdan nie wyzwolą?<end id="e1212584563715"/>/
428 Kyrie elejson!/
429 Patrzaj!... Kyrie elejson!/
430 Ona swą białą dłoń/
431 kładzie na jego skroń ---/
432 na trupią, zapadniętą, zżółkła skroń zleniałą.../
433 Kyrie elejson!/
434 I podczas, <begin id="b1212584613325"/><motyw id="m1212584613325">Bóg, Sąd</motyw>gdy Swe Sądy sprawiasz Ty, o morze/
435 niewyczerpanych gniewów<end id="e1212584613325"/>,/
436 ona swym okiem patrzy w jego oczy ---/
437 omdlewającym okiem!/
438 Kyrie elejson!/
439 Jej nagie uda drżą,/
440 palcami rozczesuje złoto swych warkoczy/
441 i falą złocistych włosów/
442 osłania jego nagość i pieści i pieści/
443 ustami czerwonymi bladość jego ust./
444 Kyrie elejson!/
445 Wężowe jego kręgi opasują biodra/
446 rozlubieżnionej Boleści,/
447 a ona, wyprężywszy swe rozpustne ciało,/
448 nienasyconym oddycha pragnieniem./
449 Kyrie elejson!/
450 Na łonie jej spoczęła czarna, lśniąca broda/
451 rozpalonego Szatana,/
452 co świat umierający okrył swoim cieniem,/
453 a ona,/
454 w zbrodniczych pieszczot rozdawaniu szczodra,/
455 zamknęła w drżące go biodra,/
456 w nabiegłe żądzą ramiona.../
457 Kyrie elejson!<end id="e1208024982029"/>/
458 <begin id="b1208025286818"/><motyw id="m1208025286818">Bóg, Kondycja ludzka, Sąd</motyw>Mą duszę pali wieczna, niezamknięta rana!/
459 Któż mi lekarstwo poda?/
460 Ojcze rozpusty! Kyrie elejson!/
461 Nic, co się stało pod sklepem niebiosów<pe><slowo_obce>pod sklepem niebiosów</slowo_obce> --- pod sklepieniem niebios.</pe>,/
462 bez Twej się woli nie stało!/
463 Kyrie elejson!/
464 O źródło zdrady! Kyrie elejson!/
465 Przyczyno grzechu/
466 i zemsty i rozpaczy szaleńczego śmiechu!/
467 Kyrie elejson!</strofa>
468
469 <strofa>Sądź, Sprawiedliwy!/
470 Krusz światów posady,/
471 rozżegnij wielki pożar w tlejącej iskierce,/
472 na popiół spal Adama oszukane serce/
473 i płacz!/
474 Z nim razem płacz, kamienny, lodowaty Boże!/
475 Niech Twa surma przeraźliwa/
476 echem płaczu się odzywa/
477 nad pokosem Twego żniwa...</strofa>
478
479 <strofa>Dwujęzycznego smoka,/
480 Szatana o trzech grzbietach zwalczył w wielkim boju/
481 archanioł pański, Michał, i zginął w otchłani. Amen.</strofa>
482
483 <strofa>I stał się koniec świata... O chwilo spokoju!/
484 Zgasł płomienny głos proroka,/
485 i wieczności noc głęboka/
486 nieprzejrzaną jest dla oka./
487 <begin id="b1212585130196"/><motyw id="m1212585130196">Buntownik, Wygnanie, Zesłaniec</motyw>A ja, wygnaniec z Raju, tułacz nieszczęśliwy,/
488 zesłany, aby konać, na te ziemskie niwy,/
489 i patrzeć, jak pod złomem niebotycznej grani/
490 usiadła matka Śmierci, Ewa jasnowłosa,/
491 pieszcząca węża Grzechu, posyłam w niebiosa,/
492 opadłe nad wieczności tajemniczym mrokiem,/
493 to moje wiekuiste, nieprzebrzmiałe: Amen!/
494 Amen!<pe><slowo_obce>Amen!</slowo_obce> --- formuła uroczystego potwierdzenia i zgody (dosł. tak, zaiste).</pe></strofa>
495
496 <strofa>W umarłych bytów milczeniu głębokiem/
497 słychać jedynie Amen, moje straszne Amen.</strofa>
498
499 <strofa>O Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!/
500 Kyrie elejson!</strofa>
501
502 <strofa><begin id="b1212584866718"/><motyw id="m1212584866718">Grzech</motyw>Przede mną przepaść, zrodzona przez winę,/
503 przez grzech Twój, Boże!... Ginę! ginę! ginę!<end id="e1212584866718"/>/
504 Amen./
505 A cóż powstanie ponad nicościami,/
506 gdzie ongi były światy/
507 i Ja, w chęć życia bogaty,/
508 a dziś w umarłych postawiony rzędzie?</strofa>
509
510 <strofa>Niech nic nie będzie!/
511 Amen!</strofa>
512
513 <strofa>Bo cóż być może, jeślim ja zaginął?.../
514 Na wszystko mrok nicości nieprzebyty spłynął ---<end id="e1212585130196"/>/
515 Amen.<end id="e1208025286818"/><end id="e1208024554875"/></strofa>
516
517 </liryka_l>
518 </utwor>