books/Sonety_krymskie_16_Gora_Kikneis.xml

   1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
   2 <utwor>
   3   <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
   4     <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Mickiewicz/Sonety/G%C3%B3ra_Kikineis">
   5       <dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam </dc:creator>
   6       <dc:title xml:lang="pl">Sonety krymskie - (16) Góra Kikineis</dc:title>
   7       <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">Sonety krymskie</dc:relation.isPartOf>
   8       <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
   9       <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
  10       <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
  11       <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
  12       <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
  13       <dc:subject.genre xml:lang="pl">Sonet</dc:subject.genre>
  14       <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
  15       <dc:identifier.url xml:lang="pl">LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:identifier.url>
  16       <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=2223&amp;from=editionindex&amp;dirids=4</dc:source.URL>
  17       <dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne, religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), wstęp i układ Józefa Kallenbacha, objaśn. zaopatrzył Jan Bystrzycki, Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., druk. W. L. Anczyca, Kraków, 1928</dc:source>
  18       <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
  19       <dc:date.pd xml:lang="pl">1855</dc:date.pd>
  20       <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
  21       <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
  22       <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
  23       <dc:date xml:lang="pl">2008-01-29</dc:date>
  24       <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
  25       <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
  26     </rdf:Description>
  27   </rdf:RDF>
  28   <liryka_l>
  29     <extra>
  30       <!--<elementy_poczatkowe>-->
  31     </extra>
  32     <autor_utworu>Adam Mickiewicz</autor_utworu>
  33     <nazwa_utworu>Góra Kikineis<pr>Góra Kikineis --- wioska Kikineis leży o 3 km na wschód od Bajdarów.</pr></nazwa_utworu>
  34     <podtytul>Mirza</podtytul>
  35     <extra>
  36       <!--</elementy_poczatkowe>-->
  37     </extra>
  38     <extra>
  39       <!--<tekst_glowny>-->
  40     </extra>
  41     <strofa>Spojrzyj w przepaść --- <begin id="b1196203237762"/><motyw id="m1196203237762">Morze </motyw>niebiosa leżące na dole,/
  42 To jest morze; --- śród fali, zda się, że ptak--góra<pa><slowo_obce>To jest morze; --- śród fali, zda się, że ptak--góra</slowo_obce> --- ptak--góra, znajomy z <tytul_dziela>Tysiąca Nocy</tytul_dziela>. Jest to sławny w mitologii perskiej, po wielokroć od poetów wschodnich opisywany, ptak Simurg. „Wielki on (powiada Firdussi w <tytul_dziela>Szah--Name</tytul_dziela>) jak góra, a mocny jak twierdza, słonia unosi w szponach swoich”, i dalej: „ujrzawszy rycerzy (Simurg) zerwał się jak chmura ze skały, na której mieszka, i ciągnął przez powietrze jak huragan, rzucając cień na wojska jeźdźców”.</pa><uwaga>Olu, urwany trochę przypis autorski i brak przypisu redaktorskiego - skan 58.</uwaga>,/
  43 Piorunem zastrzelony, swe masztowe pióra/
  44 Roztoczył kręgiem, szerszym niż tęczy półkole,</strofa>
  45     <strofa>I wyspą śniegu nakrył błękitne wód pole./
  46 Ta wyspa, żeglująca w otchłani --- to chmura!<pa><slowo_obce>Ta wyspa, żeglująca w otchłani --- to chmura!</slowo_obce> --- z wierzchołka gór, wyniesionych nad krainę obłoków, jeżeli spojrzymy na chmury, płynące ponad morzem, zdaje się, że leżą na wodzie w kształcie wielkich wysp białych. Ciekawy ten fenomen oglądałem z Czatyrdahu.</pa>/
  47 Z jej piersi na pół świata spada noc ponura;/
  48 Czy widzisz płomienistą wstążkę na jej czole?</strofa>
  49     <strofa>To jest piorun!<end id="e1196203237762"/> --- Lecz stójmy, otchłanie pod nogą,/
  50 <begin id="b1195862988957"/><motyw id="m1195862988957">Koń</motyw>Musim wąwóz przesadzić w całym konia pędzie;/
  51 Ja skaczę, ty z gotowym biczem i ostrogą,</strofa>
  52     <strofa>Gdy zniknę z oczu, patrzaj w owe skał krawędzie:/
  53 Jeśli tam pióro błyśnie, to mój kołpak będzie;/
  54 Jeżeli nie, już ludziom nie jechać tą drogą.<end id="e1195862988957"/></strofa>
  55     <naglowek_rozdzial>Redakcja pierwsza<pr>Sonet ten posiada w Albumie Moszyńskiego dwie redakcje, wykazujące bardzo znaczne i ciekawe różnice.</pr>:</naglowek_rozdzial>
  56     <strofa>Stąd jadłowcem najwyższe zdadzą się topole,/
  57 Koń, co tam bieży, zda się drobniejszy od szczura,/
  58 Tam orzeł, gdy najszerzej roztoczy swe pióra,/
  59 Zdaje się być komarem. Przez sine wód pole/
  60 Jedzie wyspa ogromna jak tęczy półkole,/
  61 Myślałbyś, że piorunem zabity Ptak--Góra/
  62 Rozpiął skrzydła masztowe, wiesz, co to jest? chmura!/
  63 Gdzież jesteśmy, gdy chmury szukamy na dole?/
  64 (Owa niebieska otchłań)<pr>Wiersze i wyrazy w nawiasie są przez poetę przekreślone.</pr>/
  65 Ów niezmierny sklep niebios leżący na dole,/
  66 To jest morze! śród fali zda się, że ptak góra/
  67 Piorunem zastrzelony, swe masztowe pióra/
  68 Roztoczył kręgiem szerszym, niż tęczy półkole/
  69 I wyspą śniegu nakrył sklniące się wód pole!/
  70 Ta wyspa (tak pozioma) ku nam płynie, wiesz, co to jest? chmura!/
  71 (Od jej stóp na pół świata pada noc ponura)/
  72 (Jej pierś na czuby dachu a my na jej czole)/
  73 (Jej ramię góra dosięga,)/
  74 (Jej pierś na szczyt skał wierzchu na)/
  75 (okrywa skały a my na jej czole)/
  76 Od jej piersi ku morzu spada noc ponura./
  77 Czy widzisz tę ognistą wstęgę na jej czole?/
  78 (Słyszysz huk)/
  79 To jest piorun; lecz stójmy, otchłanie pod nogą.</strofa>
  80     <naglowek_rozdzial>Redakcja druga:</naglowek_rozdzial>
  81     <naglowek_podrozdzial>Kikineis droga nad przepaścią</naglowek_podrozdzial>
  82     <srodtytul>Pielgrzym i murza</srodtytul>
  83     <strofa>P. Siność błyszczy pomiędzy wąwozów roztwory.../
  84 M. To (morze) jest morze. P. po wodzie krążą śnieżne plamy.../
  85 M. To (są chmury) obłoki, na które z wierzchu poglądamy./
  86 P. A (nich) owe mchy na brzegu? M. mchy? (powiedz jawory.)/
  87 P. Gruz nam (dro) ścieżkę zawalił... M. Tu stały chutory/
  88 Burza je w głąb strąciła; jeszcze sterczą z jamy/
  89 Końce drzew zasypanych, meczetów odłamy,/
  90 A wkoło nich latają, myślisz, że komary?/
  91 To są orły!; lecz stójmy, otchłanie przed nogą,/
  92 Odjedźmy. Ja (wraz sad) wnet skaczę w całym konia pędzie/
  93 Ty z ukróconym cuglem, z gotową ostrogą,/
  94 Gdy zniknę z oczu, patrzaj tam, na skał krawędzie!/
  95 Jeżeli błyśnie pióro: to mój zawój będzie;/
  96 Jeśli nie! już ludziom nie jechać tą drogą.</strofa>
  97     <extra>
  98       <!--</tekst_glowny>-->
  99     </extra>
 100   </liryka_l>
 101 </utwor>