Added comments to Book.from_xml_file.

[wolnelektury.git] / books / Bajki_nowe_Czesc_trzecia.xml

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<utwor>
  <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
    <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Krasicki/Bajki/Bajki_nowe/Cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trzecia">
      <dc:creator xml:lang="pl">Krasicki, Ignacy</dc:creator>
      <dc:title xml:lang="pl">Bajki nowe (3)</dc:title>
      <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">Bajki nowe</dc:relation.isPartOf>
      <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Goliński, Zbigniew</dc:contributor.editor>
      <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
      <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
      <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
      <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
      <dc:subject.period xml:lang="pl">Oświecenie</dc:subject.period>
      <dc:subject.type xml:lang="pl">Epika</dc:subject.type>
      <dc:subject.genre xml:lang="pl">Bajka</dc:subject.genre>
      <dc:subject.genre xml:lang="pl">Przypowieść</dc:subject.genre>
      <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
      <dc:identifier.url xml:lang="pl">LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:identifier.url>
      <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=3044&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
      <dc:source xml:lang="pl">Krasicki, Ignacy (1735-1801), Bajki, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków, 1975</dc:source>
      <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Ignacy Krasicki zm. 1801</dc:rights>
      <dc:date.pd xml:lang="pl">1801</dc:date.pd>
      <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
      <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
      <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
      <dc:date xml:lang="pl">2007-11-29</dc:date>
      <dc:audience xml:lang="pl">SP2</dc:audience>
      <dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
      <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
      <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
    </rdf:Description>
  </rdf:RDF>
  <liryka_l>
    <extra>
      <!--<elementy_poczatkowe>-->
    </extra>
    <autor_utworu>Ignacy Krasicki</autor_utworu>
    <nazwa_utworu>Bajki nowe. Część trzecia</nazwa_utworu>
    <extra>
      <!--</elementy_poczatkowe>-->
    </extra>
    <extra>
      <!--<tekst_glowny>-->
    </extra>
    <naglowek_rozdzial>1. Trzoda<pr> Motyw nierozsądnych sojuszy słabych z silniejszymi i przebiegłymi partnerami odnajdujemy w bajce Lafontaine'a <tytul_dziela>Les Loups et les Brebis</tytul_dziela> (III 13); por. również <tytul_dziela>Wilk i owce</tytul_dziela> (BP III,11).</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194607189659"/><motyw id="m1194607189659">Głupota, Pies, Sprawiedliwość, Zdrada</motyw>Pies wierny, owca prosta, ale dobre zwierzę,/
Z wilkiem i lisem raz weszły w przymierze:/
Lis, aby od kur stronił,/
Wilk, aby owce bronił,/
Jednak, iż był lis zdradny, wilk w siłę zamożny<pr><slowo_obce>w siłę zamożny</slowo_obce> --- obdarzony siłą.</pr>,/
Pies był ostrożny./
Gdy szły w manowce,/
Pilnował owce,/
A na odwodzie<pr><slowo_obce>na odwodzie</slowo_obce> --- w straży tylnej.</pr>/
Czuwał przy trzodzie./
Raz gdy się kury, gęsi, owce w radę zeszły,/
Przybył tam i rzekł do nich lis w lata podeszły:/
,,Próżno się zgromadzacie już to razy kilka;/
Zawsze jest podejźrzenie na lisa i wilka:/
Na wilka, co was broni, kochane jagnięta,/
Na lisa, co was strzeże, kury i gąsięta!/
Pies was w to podejźrzenie ku nam przyprowadza,/
Pies was zdradza"./
Więc wyrok zgromadzenia psa odejść przymusił./
Cóż zatem? Wilk zgryzł owce, lis kury wydusił/
I tak to zawsze bywa, gdy się zejdą w kupie/
Pilnujący roztropni, pilnowane głupie.<end id="e1194607189659"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>2. Wyżeł i brytan<pr>Pierwowzór bajki dostrzeżono (Górski, s. 211) u J. Gaya: <tytul_dziela>Le Chien couchant et le Dogue</tytul_dziela> (I, 26).</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194607586873"/><motyw id="m1194607586873">Kłamstwo, Pochlebstwo, Sługa, Zdrada</motyw>Wyżeł, czołgacz podchlebny, zdrajca skryty w duchu,/
Chcąc się panu przymilić stawał na podsłuchu/
I nosił raz w raz plotki, układny i tajny,/
Jak to jemu podobnych obyczaj zwyczajny,/
<begin id="b1194607708833"/><motyw id="m1194607708833">Obowiązek, Pies</motyw>Wtem złodziej, co na dobrą porę w nocy czekał,/
Nakarmił wyżła skrycie i wyżeł nie szczekał;/
A gdy i brytanowi przysmaczka użyczył,/
Rzucił wierny pieczenia, złodzieja skaleczył.<end id="e1194607708833"/>/
Uciekł ten; wyżeł pobiegł tymczasem do pana,/
Dzikim, wściekłym zabójcą mianował brytana./
I wypchnięto go z domu; a złodziej skradł<pr><slowo_obce>skradł</slowo_obce> --- okradł, tu: dom.</pr> w nocy./
Poznał pan poniewczasie, jak był ku pomocy/
Ów, którego wypędził, więc nazad powrócił,/
A wyżeł zdrajca, co się lizał, bałamucił,/
Gdy na nowo zamyślał, jak kogo uwięzi<pr><slowo_obce>uwięzi</slowo_obce> --- tu: uwikła, usidli za pomocą intrygi.</pr>,/
<begin id="b1194607638455"/><motyw id="m1194607638455">Kara</motyw>Zyskał, czego był godzien: uwiązł<pr><slowo_obce>uwiązł</slowo_obce> --- tu: zawisł.</pr> na gałęzi.<end id="e1194607638455"/><end id="e1194607586873"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>3. Cesarz chiński i syn jego</naglowek_rozdzial>
    <nota>
      <akap>z dziejów tamtejszych<pr>Temat tej bajki wzięty został z dziejów cesarza chińskiego z VII w. n.e. Tai-Tsonga (Tai-Tsunga). Obszerną, pozytywną charakterystykę Tai-Tsonga zawarł Krasicki w zbiorze <tytul_dziela>Życia zacnych mężów na wzór Plutarcha</tytul_dziela> (<tytul_dziela>Dzieła</tytul_dziela>, t. 10, s. 153---163), gdzie przytoczył następującą anegdotę, będącą osnową tej bajki: ,,Czuły o dobro poddanych monarcha przykładny oraz małżonek nie zaniedbywał obowiązków prawego ojca. Nie spuszczał się na mistrze i nauczyciele, lubo ich jak najdoświadczeńszych dobierał, a z każdej okoliczności biorąc wstęp i pochop ku zbawiennym przestrogom, gdy razu jednego płynął z nimi po rzece, rzekł: Widzicie, dzieci, jak woda nasz czołn unosi, ale go i pogrążyć może. Miejcież to na pamięci, iż lud jest podobnym do wody, a rządca do czółna". Przypowieść tę z kolei wziął Krasicki z posiadanego we własnej bibliotece dzieła J. B. Du Halde' a, <tytul_dziela>Description [...] de l'Empire de la Chine</tytul_dziela>, Paris 1735, t. I, s. 442, co ustalił Mikulski, s. 218---221.</pr></akap>
    </nota>
    <strofa><begin id="b1194607886450"/><motyw id="m1194607886450">Mądrość</motyw>Chińczyki mają rozum, choć daleko siedzą,/
I bajki wiedzą.<end id="e1194607886450"/>/
Jeden z nich, a co większa, <begin id="b1194608105660"/><motyw id="m1194608105660">Król, Nauka, Ojciec, Syn</motyw>cesarz tego ludu,/
Nie szczędził trudu,/
Aby pan syn, następca jego, nie był osłem./
Raz płynął z nim po wodzie, a gdy robił wiosłem/
I płynąc nucił,/
W brzeg uderzył i łódki ledwo nie wywrócił:/
Obadwa się przestraszyli./
Korzystając ojciec z chwili/
Rzekł: ,,Patrz, jak przez niebaczność złem sobie poradził,/
Gdybym nie śpiewał, o brzeg byłbym nie zawadził./
<begin id="b1194608031023"/><motyw id="m1194608031023">Państwo, Przywódca, Władza</motyw>Z mojego czynu/
Naucz się synu:/
Łódka tron, lud jest woda i nosi ją snadno;/
Kiedy sternik niebaczny, łódka idzie na dno<end id="e1194608031023"/>".<end id="e1194608105660"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>4. Kogut</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194608244311"/><motyw id="m1194608244311">Dworzanin, Dwór, Przemijanie, Ptak, Sługa</motyw>Kogut, iż piał na odmianę,/
Zyskał życie pożądane./
W szczęśliwej porze/
Osiadł we dworze./
Skoro raz pan umieścił,/
Każdy sługa go pieścił:/
Zażywając do rady/
Pan, panięta, sąsiady,/
Uwielbiali proroka/
W pół roka./
Zapiał był raz po deszczu: --- Odmiana!/
Więc zaraz z rana/
Gospodarz w pole,/
Sąsiad na rolę/
Szli zaufale;/
Ale/
Wpośród roboty/
Nadeszły słoty./
Kogut winien --- więc na niego!/
On sprawcą wszystkiego złego!/
On źle poradził,/
On grad sprowadził,/
On czas oziębił,/
On zasiew zgnębił,/
On zepsuł pole,/
On zniszczył rolę!/
Idąc na śmierć, rzekł nieborak:/
,,Dobrze mi tak, żem był dworak".<end id="e1194608244311"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>5. Wóz z sianem</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194608296641"/><motyw id="m1194608296641">Głupota, Praca</motyw><begin id="b1195566390211"/><motyw id="m1195566390211">Koń</motyw>Przy powrozie/
Na wozie/
Wielki ciężar konie wlekły,/
Więc sobie rzekły:/
,,Aby naszą pracę skrócić:/
Starajmy się wóz wywrócić".<end id="e1195566390211"/>/
I tak się stało:/
Siano się w wodzie zmaczało./
Ale czego nie dociekły,/
Cięższe, bo zmokłe, do domu przywlekły./
<begin id="b1195566406706"/><motyw id="m1195566406706">Głód</motyw>A nim wyschło bywszy w wodzie,/
Pracowały trzy dni w głodzie.<end id="e1195566406706"/><end id="e1194608296641"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>6. Komar</naglowek_rozdzial>
    <strofa>Brzęczał komar wesoło, bo się dobrze napił./
Gdy się więc kwapił,/
Aby się to jeszcze stało,/
Co mu się już raz udało,/
Źle w tym sobie poradził:/
Brzękiem własnym się zdradził./
I gdy próżno się trudził,/
A śpiącego obudził,/
Czatowany po głosie,/
Skończył życie na nosie./
I cóż z tego wybadać?/
Lepiej milczeć niż gadać.</strofa>
    <naglowek_rozdzial>7. Zajączek<pr>Wiersz ogłoszony był w ,,Co tydzień" (1799, nr 2) w kontekście odpowiedzi na list czternastoletniej panny, skarżącej autora dawniejszego felietonu noworocznego o przymówki, iż panny na każdy nowy rok szpetnieją. Po tekście bajki dopisany był następujący morał <slowo_obce>ad personam</slowo_obce>: ,,Żeby więc w jesieni, to jest w dojźrzałym wieku, nie narzekać, trzeba na wiosnę, to jest w czternastym roku, który się w wigilią ś. Agnieszki zacznie, po trawkach niewiele skakać, po łączkach nie bardzo igrać". Bajka --- według Górskiego, s. 220 --- bliska jest konceptowi bajki o żabach Desbillonsa: <tytul_dziela>Ranunculus et rana</tytul_dziela> (VI 8).</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194608465596"/><motyw id="m1194608465596">Wiosna</motyw>Już pora miła/
Wiosny wschodziła;/
Młode gałązki/
Szły na zawiązki<pr><slowo_obce>Szły na zawiązki</slowo_obce> --- wypuszczały pączki.</pr>,/
<begin id="b1194608591623"/><motyw id="m1194608591623">Czas , Młodość , Przemijanie, Starość</motyw>Trawki bujały:/
Zajączek mały/
Cieszył się wiosną./
Mruczał jednak na trawki, że tak prędko rosną./
Bo dla takiej odmiany/
I widzieć nie mógł, i nie był widziany./
Gdy je więc wydeptywał, po łące igrając,/
Rzekł stary zając:/
,,Zetną trawki, ty wzrośniesz i gdy się czas zmieni,/
<begin id="b1194608615808"/><motyw id="m1194608615808">Jesień</motyw>Na to, co w wiośnie pragniesz, zapłaczesz w jesieni<end id="e1194608615808"/>".<end id="e1194608591623"/><end id="e1194608465596"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>8. Koń i wielbłąd</naglowek_rozdzial>
    <nota>
      <akap>z Lessinga<pr>Gotthold Ephraim Lessing (1729---1781) --- niemiecki dramatopisarz, krytyk literatury i filozof, napisał m. in. około stu bajek prozą; w rozprawie o bajce (<tytul_dziela>Abhandlungen über die Fabel</tytul_dziela>, 1759) postulował zwięzłość i jasność oraz prostotę.</pr></akap>
    </nota>
    <strofa><begin id="b1195566461881"/><motyw id="m1195566461881">Chciwość</motyw>Mało dla nas, co mamy, więcej chcemy jeszcze./
<begin id="b1195566489299"/><motyw id="m1195566489299">Koń</motyw>A że to prawda, powieść o koniu umieszczę.<end id="e1195566461881"/>/
Skarżył się przed Jowiszem, hardy i zuchwały/
Iż choć wspaniały,/
Chociaż rześki, ozdobny<pr><slowo_obce>ozdobny</slowo_obce> --- tu: piękny, okazały.</pr>,/
Choć do skoków sposobny,/
Chociaż stąd bywa powszechnie chwalonym,<end id="e1195566489299"/>/
,,Przecież się mniemał być upośledzonym./
,,W czymże to? --- rzekł mu Jowisz --- mów, na czym ci zbywa?"/
,,Oto kark niezbyt wzniosły, a zbyt gęsta grzywa./
Nogi nie dość wysokie,/
Piersi nie dość szerokie;/
Każesz nosić człowieka, a siodła nie dałeś"./
,,Ujźrzysz, co chciałeś" ---/
Rzekł Jowisz i natychmiast postawił wielbłąda./
Koń gdy pogląda:/
,,Oto masz z małą grzywą --- rzekł Jowisz --- kark wzniosły,/
Siodło --- garb wyniosły,/
Piersi, jak chciałeś,/
Nogi długie, jakowych do chodu żądałeś./
Godzien byś za zuchwałość, porównany<pr><slowo_obce>porównany</slowo_obce> --- zrównany, postawiony na równi.</pr> z bydłem,/
Został straszydłem./
<begin id="b1195566526557"/><motyw id="m1195566526557">Strach </motyw>Ale głupstwu wybaczam; lecz na ukaranie/
Wielbłąd zostanie"./
Jakoż skoro go ujźrzy z daleka czy z bliska,/
Drży koń z strachu, rżę trwożny, zżyma się i pryska<end id="e1195566526557"/><pr><slowo_obce>pryska</slowo_obce> --- tu: parska.</pr>.</strofa>
    <naglowek_rozdzial>9. Gęsi<pr>Według podań staroitalskich podczas najazdu Gallów na Rzym (w IV w. p.n.e.) gęsi kapitolińskie poświęcone Junonie, w chwili gdy nieprzyjaciel skradał się pod mury tej twierdzy, obudziły krzykiem obrońców miasta przyczyniając się w ten sposób do jego uratowania.</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1195566547557"/><motyw id="m1195566547557">Ptak</motyw>Gęsi, iż Rzym uwolniły,/
Wielbione były;/
A że się to i w nocy, i krzyczeniem działo,/
Ujęte chwałą,/
Szły na radę i stanęło,/
Aby zacząć nowe dzieło:/
W krzyczeniu się nie szczędzić,/
Lisy z lasa wypędzić,/
Więc wspaniałe a żwawe/
Poszły w nocy i wrzawę/
W lesie zrobiły,/
Lisy zbudziły:/
A te, gdy z jam wypadły./
Zgryzły gęsi i zjadły.<end id="e1195566547557"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>10. Wabik<pr><slowo_obce>Wabik</slowo_obce> --- instrument naśladujący głosy ptaków używany przez myśliwych podczas polowania.</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1195566591303"/><motyw id="m1195566591303">Zwierzęta</motyw>Wabił strzelec tak dobrze, iż zwodził zwierzęta;/
Szły na głos albo raczej na śmierć niebożęta./
On zaś gubiąc i zwierza, i ptaszęta liche/
Jeszcze się z nich naśmiewał i podnosił w pychę.<end id="e1195566591303"/>/
Trafiło się, iż gdy raz z wabikiem polował,/
Drugi strzelec, co także ma ptaszki czatował,/
Głos słysząc, gdy na ten krzyk strzelić się ośmielił,/
Zamiast ptaszka kompana swojego postrzelił./
I to może być nauką:/
Gubi się frant<pr><slowo_obce>frant</slowo_obce> --- człowiek przebiegły, chytry, spryciarz, szalbierz.</pr> swoją sztuką.</strofa>
    <naglowek_rozdzial>11. Góra i dolina</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1194608899370"/><motyw id="m1194608899370">Bezpieczeństwo</motyw>Jak to zwyczaj, wyższy, hardy./
Doznawając zwykłej wzgardy/
Rzekła raz dolina górze:/
,,Ty się wznosisz, ja się nurzę,/
Jednak bym się nie mieniała"./
Góra, szczytem swym zuchwała,/
Pogroziła dolinie;/
Ale w tejże godzinie/
<begin id="b1195566653306"/><motyw id="m1195566653306">Drzewo</motyw>Osiadł tuman<pr><slowo_obce>tuman</slowo_obce> --- gęsta mgła, chmura.</pr> na górze,/
A z nim wiatry i burze:/
Wiatr liść dębów pomiotał,/
Cedry piorun zdruzgotał.<end id="e1195566653306"/><end id="e1194608899370"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>12. Pszczółka</naglowek_rozdzial>
    <strofa>Składała pszczółka na wiatr<pr><slowo_obce>składała pszczółka na wiatr</slowo_obce> --- Zdanie eliptyczne. Domyślnie: pszczółka zrzucała winę.</pr>, ale to podobno/
Chciało się żyć osobno:/
Zgoła jak się wyprawiła,/
Przez trzy dni w domu nie była./
Cukier jej zasmakował; chciała się sposobić,/
Jakby go zrobić./
Choć się wiele pracowało,/
Kiedy się to nie udało,/
Po kryjomu/
Wróciła do domu./
A szerszenie tymczasem,/
Bujające za lasem,/
W ul się zakradły/
I miód jej zjadły./
I nie pszczółkom to bywa!/
Kto ma niechaj używa!/
<begin id="b1194608998547"/><motyw id="m1194608998547">Chciwość</motyw>Chciwość żądze podnieca, zbytnie żądze źle wiodą:/
Dobry rozum po szkodzie, lepszy rozum przed szkodą<end id="e1194608998547"/><pr><slowo_obce>Dobry rozum po szkodzie, lepszy rozum przed szkodą</slowo_obce> --- wiersz ten wszedł do repertuaru przysłowiowego.</pr>.</strofa>
    <naglowek_rozdzial>13. Człowiek i gołębie</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1195566728977"/><motyw id="m1195566728977">Ptak, Zwierzęta</motyw>W gołębniku chowane na wyniosłym dębie/
Skarżyły się na ludzi niewinne gołębie;/
Skarżyły się, i słusznie, strapione, zwierzęta,/
Iż szły dla nich na jadło młode gołębięta./
Wtem szła matka na strawę<pr><slowo_obce>na strawę</slowo_obce> --- na poszukiwanie pożywienia.</pr>; postrzegł jastrząb chciwy,/
Więc w biegu wybujałym kiedy zapalczywy/
Już ją tylko miał ująć, w czasie, co ugnębia,/
Postrzegł strzelec gonitwę i zabił jastrzębia./
Ocalona, lot nagły pomału zelżyła<pr><slowo_obce>zelżyła</slowo_obce> --- tu: zwolniła.</pr>,/
A kiedy do gniazdeczka i dzieci przybyła,/
A przybyła z radością, uczuciem i drżeniem,/
Rzekła: ,,I człowiek jednak niezłym jest stworzeniem"<end id="e1195566728977"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>14. Wyrok</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1195566831063"/><motyw id="m1195566831063">Młodość , Starość</motyw>Czy nos dla tabakiery, czy ona dla nosa,/
Była wielka dysputa ze starym młokosa,/
Na złotnika sąd przyszedł; bezwzględny a szczery/
Dał wyrok nieodwłocznie: ,,Nos dla tabakiery!"<end id="e1195566831063"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>15. Pochodnia i świeca</naglowek_rozdzial>
    <strofa><begin id="b1195566855500"/><motyw id="m1195566855500">Próżność</motyw>Świeca blisko pochodni raz stawiona była,/
Więc harda wielkim blaskiem gdy się wynosiła,/ 
Rzekł ktoś: ,,Cudzej jasności małaś uczestniczka:/
Zna każdy, co pochodnia; zna każdy, co świéczka".<end id="e1195566855500"/></strofa>
    <naglowek_rozdzial>16. Wino szampańskie<pr>K. Koźmian wspomniał w <tytul_dziela>Pamiętnikach</tytul_dziela> (Wrocław 1972, t. 3, s. 94), że bajka była odczytywana jako aluzja do niewczesnych działań --- zapewne wojennych 1792 i 1794 r. --- mających uwolnić kraj od obcych najazdów. Pisał on w jednoznacznym kontekście: ,,Krasicki, arcybiskup gnieźnieński był niepodejrzanym patriotą. Po ostatnim jednak podziale Polski napisał bajkę, którą tu właściwie przypomnieć można". Dalej następował tekst bajki cytowanej <slowo_obce>in extenso</slowo_obce>. Taką samą interpretację bajki podejmowali niektórzy badacze.</pr></naglowek_rozdzial>
    <strofa>Niezłe to bywa czasem, co przymusi./
Mruczało wino, iż go<pr><slowo_obce>go</slowo_obce> --- pojawiająca się czasem u Krasickiego męska forma zaimka w miejsce nijakiej je.</pr> czopek dusi,/
I żwawe wielce,/
Wrzało w butelce./
I póty wrzało, aż go się pozbyło./
Ale cóż się wydarzyło?/
Przez połowę wyleciało,/
Co zostało, wywietrzało:/
Aż na koniec własnym czynem/
Poszło w ocet, bywszy winem.</strofa>
    <extra>
      <!--</tekst_glowny>-->
    </extra>
  </liryka_l>
</utwor>