Made link text on #top-message lighter.

[wolnelektury.git] / books / 01 / slowacki_testament_moj.xml

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<utwor>
  <liryka_l>

<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
<rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Słowacki/Testament_mój">
<dc:creator xml:lang="pl">Słowacki, Juliusz</dc:creator>
<dc:title xml:lang="pl">Testament mój</dc:title>
<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
<dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
<dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
<dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
<dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/testament-moj</dc:identifier.url>
<dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/4060</dc:source.URL>
<dc:source xml:lang="pl">Mazanowski, Antoni (1858-1916), Wypisy polskie na VII klasę gimnazyalną, [s.n.], Kraków, 1914</dc:source>
<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Juliusz Słowacki zm. 1849</dc:rights>
<dc:date.pd xml:lang="pl">1849</dc:date.pd>
<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
<dc:date xml:lang="pl">2007-09-06</dc:date>
<dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
<dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
</rdf:Description>
</rdf:RDF>

<autor_utworu>Juliusz Słowacki</autor_utworu>

<nazwa_utworu>Testament mój</nazwa_utworu>



<strofa><begin id="b1189008560503"/><motyw id="m1189008560503">Poeta</motyw>Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami;/
<wers_wciety>Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny:</wers_wciety>/
Dziś was rzucam i dalej idę w cień --- z duchami,/
<wers_wciety>A jak gdyby tu szczęście było, idę smętny.</wers_wciety>/
Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica<pe><slowo_obce>dziedzic</slowo_obce> --- spadkobierca.</pe>/
<wers_wciety>Ani dla mojej lutni<pe><slowo_obce>lutnia</slowo_obce> --- tu występuje jako symbol poezji.</pe>, ani dla imienia:</wers_wciety>/
Imię moje tak przeszło, jako błyskawica,/
<wers_wciety>I będzie, jak dźwięk pusty, trwać przez pokolenia.</wers_wciety>/
<begin id="b1219173153154"/><motyw id="m1219173153154">Ojczyzna, Okręt, Patriota, Dziedzictwo</motyw>Lecz wy, coście mnie znali, w podaniach<pe><slowo_obce>podanie</slowo_obce> --- utwór prozatorski, przekazywany ustnie, podejmuje ważną tematykę społeczną. Opowiadanie dotyczące wierzeń historycznych lub legendarnych.</pe> przekażcie,/
<wers_wciety>Żem dla ojczyzny sterał<pe><slowo_obce>sterać</slowo_obce> --- tu: stracić.</pe> moje lata młode;</wers_wciety>/
A póki okręt walczył, siedziałem na maszcie,/
<wers_wciety>A gdy tonął, z okrętem poszedłem pod wodę...</wers_wciety>/
Ale kiedyś, o smętnych losach zadumany/
<wers_wciety>Mojej biednej ojczyzny, pozna, kto szlachetny,</wers_wciety>/
Że płaszcz na moim duchu był nie wyżebrany,/
<wers_wciety>Lecz świetnościami moich dawnych przodków świetny.</wers_wciety><end id="e1219173153154"/>/
<begin id="b1219173240089"/><motyw id="m1219173240089">Matka, Przyjaźń, Serce</motyw>Niech przyjaciele moi w nocy się zgromadzą/
<wers_wciety>I biedne serce moje spalą w aloesie<pe><slowo_obce>aloes</slowo_obce> --- uprawna roślina lecznicza, używana do balsamowania ciał zmarłych (tu poeta odwołuje się do tej praktyki ,,unieśmiertelniania").</pe>,</wers_wciety>/
I tej, która mi dała to serce, oddadzą:/
<wers_wciety>Tak się matkom wypłaca świat, gdy proch odniesie...<end id="e1219173240089"/></wers_wciety>/
<begin id="b1219173303600"/><motyw id="m1219173303600">Przyjaźń, Duch, Pogrzeb</motyw>Niech przyjaciele moi siędą przy pucharze<pe><slowo_obce>pucharze</slowo_obce> --- w oryg. ,,puharze"; dziś obowiązuje inna ortografia.</pe>/
<wers_wciety>I zapiją mój pogrzeb --- oraz własną biedę:</wers_wciety>/
Jeżeli będę duchem, to się im pokażę,/
<wers_wciety>Jeśli Bóg mnie uwolni od męki, nie przyjdę...<pe><slowo_obce>Jeżeli będę duchem ... nie przyjdę</slowo_obce> --- na temat wierzeń dotyczących duchów zmarłych i ich kontaktowania się z żyjącymi wiele informacji znajduje się w <tytul_dziela>Dziadach</tytul_dziela> Adama Mickiewicza.</pe></wers_wciety><end id="e1219173303600"/>/
<begin id="b1189008663479"/><motyw id="m1189008663479">Obowiązek, Naród, Nauka</motyw>Lecz zaklinam: niech żywi nie tracą nadziei/
<wers_wciety>I przed narodem niosą oświaty kaganiec<pe><slowo_obce>kaganiec</slowo_obce> --- rodzaj oświetlenia: naczynie, wewnątrz, którego płonął ogień (częściej spotyka się formę zdrobnienia: kaganek).</pe>;</wers_wciety>/
A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei,/
<wers_wciety>Jak kamienie, przez Boga rzucane na szaniec<pe><slowo_obce>szaniec</slowo_obce> --- umocnienie polowe, składało się z wału i rowu.</pe>!</wers_wciety><end id="e1189008663479"/>/
<begin id="b1219173441869"/><motyw id="m1219173441869">Przyjaźń, Samotnik</motyw>Co do mnie --- ja zostawiam maleńką tu drużbę<pe><slowo_obce>drużba</slowo_obce> --- życzliwość, przyjaźń; tu: grupa przyjaciół.</pe>/
<wers_wciety>Tych, co mogli pokochać serce moje dumne;</wers_wciety>/
Znać, że srogą spełniłem, twardą Bożą służbę,/
<wers_wciety>I zgodziłem się tu mieć niepłakaną trumnę.</wers_wciety><end id="e1219173441869"/>/
<begin id="b1219172900060"/><motyw id="m1219172900060">Duch</motyw>Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzi/
<wers_wciety>Iść?... taką obojętność, jak ja, mieć dla świata?</wers_wciety>/
Być sternikiem duchami napełnionej łodzi/
<wers_wciety>I tak cicho odlecieć, jak duch, gdy odlata?</wers_wciety><end id="e1219172900060"/>/
<begin id="b1189008883966"/><motyw id="m1189008883966">Nieśmiertelność, Anioł</motyw>Jednak zostanie po mnie ta siła fatalna<pe><slowo_obce>fatalny</slowo_obce> --- tu: z góry przeznaczony, nieuchronny, nieunikniony jak los, fatum.</pe>,/
<wers_wciety>Co mi żywemu na nic, tylko czoło zdobi;</wers_wciety>/
Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,/
<wers_wciety>Aż was, zjadacze chleba --- w aniołów przerobi.<end id="e1189008883966"/><end id="e1189008560503"/></wers_wciety></strofa>

</liryka_l>
</utwor>