Added fragment styles.
[wolnelektury.git] / books / Swidryga_i_Midryga.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
4     <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Le%C5%9Bmian/%C5%9Awidryga_i_Midryga">
5       <dc:creator xml:lang="pl">Leśmian, Bolesław</dc:creator>
6       <dc:title xml:lang="pl">Świdryga i Midryga</dc:title>
7       <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
8       <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
9       <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
10       <dc:subject.period xml:lang="pl">Młoda Polska</dc:subject.period>
11       <dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
12       <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
13       <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
14       <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz sylabotoniczny</dc:subject.genre>
15       <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
16       <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/%C5%9Awidryga+i+Midryga</dc:identifier.url>
17       <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=7336&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
18       <dc:source xml:lang="pl">Bolesław Leśmian (1877-1937), Łąka, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1920</dc:source>
19       <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bolesław Leśmian zm. 1937</dc:rights>
20       <dc:date.pd xml:lang="pl">1937</dc:date.pd>
21       <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
22       <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
23       <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
24       <dc:date xml:lang="pl">2008-01-11</dc:date>
25       <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
26       <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
27     </rdf:Description>
28   </rdf:RDF>
29   <liryka_l>
30     <extra>
31       <!--<elementy_poczatkowe>-->
32     </extra>
33     <autor_utworu>Bolesław Leśmian</autor_utworu>
34     <nazwa_utworu>Świdryga i Midryga</nazwa_utworu>
35     <extra>
36       <!--</elementy_poczatkowe>-->
37     </extra>
38     <extra>
39       <!--<tekst_glowny>-->
40     </extra>
41     <strofa><begin id="b1199876777676"/><motyw id="m1199876777676">Taniec</motyw>To nie konie tak cwałują i uszami strzygą,/
42                                 Jeno tańczą dwaj opoje --- Świdryga z Midrygą.</strofa>
43     <strofa>A nie stęka tak stodoła pod cepów bijakiem,/
44                                 Jak ta łąka, źgana stopą srożej niż kułakiem!</strofa>
45     <strofa><begin id="b1199877489995"/><motyw id="m1199877489995">Sobowtór</motyw>Zaskoczyła ich na słońcu Południca blada/
46                                 I Świdrydze i Midrydze i tańcowi rada.</strofa>
47     <strofa>Zaglądała im do oczu chciwie, jak do żłobu./
48                                 --- ,,Który w tańcu mię wyhula, bom jedna dla obu?” ---</strofa>
49     <strofa>--- ,,Moja będzie --- rzekł Świdryga --- ta pierś i ta szyja!” ---/
50                                 A Midryga pięścią przeczy: ,,Moja, lub niczyja!”</strofa>
51     <strofa>Ten ją porwał za dłoń jedną, a tamten za wtórą/
52                                 --- ,,Musisz obu nam nastarczyć, skąpico---dziewczuro!”</strofa>
53     <strofa>A ona im prosto w usta dyszy bez oddechu,/
54                                 A ona im prosto w oczy śmieje się bez śmiechu.</strofa>
55     <strofa>I rozdwaja się porównu, rozszczepia się żwawo/
56                                 Na dwie dziewki, na siostrzane --- na lewą i prawą.</strofa>
57     <strofa>--- ,,Dosyć ciała dwoistego mamy tu na łące!/
58                                 ,,Tańcz--że z nami południami, dopóki jarzące!</strofa>
59     <strofa>,,Jedna dziewka rąk ma czworo i cztery ma łydy!/
60                                 ,,Niech upoją nas do reszty twe słodkie bezwstydy!”</strofa>
61     <strofa>Nasrożyli się do tańca, jak gdyby do boju, ---/
62                                 Przysporzyli kwiatom zgiełku, łące --- niepokoju.</strofa>
63     <strofa>Więc Świdryga pląsał z prawą, więc Midryga --- z lewą,/
64                                 Ten obcasem kurz zamiatał, a tamten --- cholewą.</strofa>
65     <strofa>Na odsiebkę, na odkrętkę i znów na odwrotkę, ---/
66                                 Podeptali macierzankę, błyszczkę i tymotkę!</strofa>
67     <strofa><begin id="b1199877040012"/><motyw id="m1199877040012">Śmierć</motyw>Jeden wrzeszczał: ,,Konaj żywcem!” a drugi: ,,Wciornaści!”/
68                                 Tańcowali aż do zdechu i aż do upaści!</strofa>
69     <strofa>Aż poczuli, że dziewczyna życie w tańcu traci,/
70                                 I umarła jednocześnie we dwojej postaci.</strofa>
71     <strofa><begin id="b1199877134016"/><motyw id="m1199877134016">Grób, Pogrzeb</motyw>„Pochowajmy owo ciało nie bardzo samotne,/
72                                 ,,Bo podwójne w tańcowaniu, a w śmierci dwukrotne.</strofa>
73     <strofa>,,Pochowajmy na cmentarzu, gdzie za drzewem --- drzewo,/
74                                 ,,Zmówmy pacierz obopólny --- za prawą i lewą.”</strofa>
75     <strofa>W dwóch ją trumnach ułożyli, ale w jednym grobie, ---/
76                                 A już huczy echo ziemne --- tańczą trumny obie!<end id="e1199877489995"/></strofa>
77     <strofa>Tańczą, ciałem nakarmione, syte i hulaszcze,/
78                                 Ukazując co raz w tańcu niedomkniętą paszczę</strofa>
79     <strofa>Tańczą, skaczą i wirują, klepką dzwonią w klepkę,/
80                                 Na odkrętkę, na odwrotkę i znów na odsiebkę!</strofa>
81     <strofa>Aż się kręci razem z niemi śmierć w skocznych lamentach,/
82                                 Aż się wzdryga wnętrznościami przerażony cmentach!</strofa>
83     <strofa>Aż się w sobie zatraciło błędne tańca koło,/
84                                 Aż się stało popod ziemią huczno i wesoło!<end id="e1199877134016"/></strofa>
85     <strofa>Aż zmąciły się rozumy Świdrydze---Midrydze,/
86                                 Jakby wicher je rozhulał na wiatraka śmidze!</strofa>
87     <strofa>I rozwiała się w ich głowach ta wiedza pomglona./
88                                 Gdzie jest prawa strona świata, a gdzie lewa strona?</strofa>
89     <strofa>W jakiej trumnie lewa dziewka, w jakiej prawa leży?/
90                                 I która z nich i do kogo po śmierci należy?</strofa>
91     <strofa>Tak im w oczach opętanych świat się cały miga,/
92                                 Że nie wiedzą, kto Świdryga, a kto z nich Midryga?</strofa>
93     <strofa>Jeno ujrzą otchłań śmierci czarną od ogromu:/
94                                 --- ,,A bądźcie tu, ludzie dobrzy, jak u siebie w domu!</strofa>
95     <strofa>,,Jedna trumna dla jednego, dla drugiego --- druga,/
96                                 ,,W jednej wieczność prawem okiem, w drugiej lewem mruga</strofa>
97     <strofa>Obłąkani nad przepaścią poklękali wzajem/
98                                 I na klęczkach zatańczyli tuż, tuż nad jej skrajem.</strofa>
99     <strofa>Tańcowali na czworakach, tańcowali płazem,/
100                                 Tak i nie tak --- i na opak --- razem i nie razem!</strofa>
101     <strofa>Aż wwichrzeni w mrok dwóch trumien, jak dwa błędne wióry/
102                                 Powpadali w otchłań śmierci nogami do góry!<end id="e1199877040012"/><end id="e1199876777676"/></strofa>
103     <extra>
104       <!--</tekst_glowny>-->
105     </extra>
106   </liryka_l>
107 </utwor>