Added buttons to download MP3 and Ogg Vorbis files to book_detail pages. Also added...
[wolnelektury.git] / books / 01 / lesmian_swidryga_i_midryga.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <liryka_l>
4
5 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
6 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Le%C5%9Bmian/%C5%9Awidryga_i_Midryga">
7 <dc:creator xml:lang="pl">Leśmian, Bolesław</dc:creator>
8 <dc:title xml:lang="pl">Świdryga i Midryga</dc:title>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Młoda Polska</dc:subject.period>
13 <dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
14 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
15 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
16 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz sylabotoniczny</dc:subject.genre>
17 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
18 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/swidryga-i-midryga</dc:identifier.url>
19 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=7336&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
20 <dc:source xml:lang="pl">Bolesław Leśmian (1877-1937), Łąka, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1920</dc:source>
21 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bolesław Leśmian zm. 1937</dc:rights>
22 <dc:date.pd xml:lang="pl">1937</dc:date.pd>
23 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
24 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
25 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
26 <dc:date xml:lang="pl">2008-01-11</dc:date>
27 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
28 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
29 </rdf:Description>
30 </rdf:RDF>
31
32 <extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
33
34 <autor_utworu>Bolesław Leśmian</autor_utworu>
35
36 <nazwa_utworu>Świdryga i Midryga</nazwa_utworu>
37
38 <extra><!--</elementy_poczatkowe>--></extra>
39
40 <extra><!--<tekst_glowny>--></extra>
41
42
43
44 <strofa><begin id="b1199876777676"/><motyw id="m1199876777676">Taniec</motyw>To nie konie tak cwałują i uszami strzygą,/
45 Jeno tańczą dwaj opoje --- Świdryga z Midrygą.</strofa>
46
47 <strofa>A nie stęka tak stodoła pod cepów bijakiem,/
48 Jak ta łąka, źgana stopą srożej, niż kułakiem!</strofa>
49
50 <strofa><begin id="b1199877489995"/><motyw id="m1199877489995">Sobowtór</motyw>Zaskoczyła ich na słońcu Południca blada/
51 I Świdrydze i Midrydze i tańcowi rada.</strofa>
52
53 <strofa>Zaglądała im do oczu chciwie, jak do żłobu./
54 --- ,,Który w tańcu mię wyhula, bom jedna dla obu?” ---</strofa>
55
56 <strofa>--- ,,Moja będzie --- rzekł Świdryga --- ta pierś i ta szyja!” ---/
57 A Midryga pięścią przeczy: ,,Moja, lub niczyja!”</strofa>
58
59 <strofa>Ten ją porwał za dłoń jedną, a tamten za wtórą./
60 --- ,,Musisz obu nam nastarczyć, skąpico--dziewczuro!”</strofa>
61
62 <strofa>A ona im prosto w usta dyszy bez oddechu,/
63 A ona im prosto w oczy śmieje się bez śmiechu.</strofa>
64
65 <strofa>I rozdwaja się porównu, rozszczepia się żwawo/
66 Na dwie dziewki, na siostrzane --- na lewą i prawą.</strofa>
67
68 <strofa>--- ,,Dosyć ciała dwoistego mamy tu na łące!/
69 Tańcz--że z nami południami, dopóki jarzące!</strofa>
70
71 <strofa>Jedna dziewka rąk ma czworo i cztery ma łydy!/
72 Niech upoją nas do reszty twe słodkie bezwstydy!”</strofa>
73
74 <strofa>Nasrożyli się do tańca, jak gdyby do boju, ---/
75 Przysporzyli kwiatom zgiełku, łące --- niepokoju.</strofa>
76
77 <strofa>Więc Świdryga pląsał z prawą, więc Midryga --- z lewą,/
78 Ten obcasem kurz zamiatał, a tamten --- cholewą.</strofa>
79
80 <strofa>Na odsiebkę, na odkrętkę i znów na odwrotkę, ---/
81 Podeptali macierzankę, błyszczkę i tymotkę!</strofa>
82
83 <strofa><begin id="b1199877040012"/><motyw id="m1199877040012">Śmierć</motyw>Jeden wrzeszczał: ,,Konaj żywcem!” a drugi: ,,Wciornaści!”/
84 Tańcowali aż do zdechu i aż do upaści!</strofa>
85
86 <strofa>Aż poczuli, że dziewczyna życie w tańcu traci,/
87 I umarła jednocześnie we dwojej postaci.</strofa>
88
89 <strofa><begin id="b1199877134016"/><motyw id="m1199877134016">Grób, Pogrzeb</motyw>„Pochowajmy owo ciało nie bardzo samotne,/
90 Bo podwójne w tańcowaniu, a w śmierci dwukrotne.</strofa>
91
92 <strofa>Pochowajmy na cmentarzu, gdzie za drzewem --- drzewo,/
93 Zmówmy pacierz obopólny --- za prawą i lewą.”</strofa>
94
95 <strofa>W dwóch ją trumnach ułożyli, ale w jednym grobie, ---/
96 A już huczy echo ziemne --- tańczą trumny obie!<end id="e1199877489995"/></strofa>
97
98 <strofa>Tańczą, ciałem nakarmione, syte i hulaszcze,/
99 Ukazując co raz w tańcu niedomkniętą paszczę.</strofa>
100
101 <strofa>Tańczą, skaczą i wirują, klepką dzwonią w klepkę,/
102 Na odkrętkę, na odwrotkę i znów na odsiebkę!</strofa>
103
104 <strofa>Aż się kręci razem z nimi śmierć w skocznych lamentach,/
105 Aż się wzdryga wnętrznościami przerażony cmentach!</strofa>
106
107 <strofa>Aż się w sobie zatraciło błędne tańca koło,/
108 Aż się stało popod ziemią huczno i wesoło!<end id="e1199877134016"/></strofa>
109
110 <strofa>Aż zmąciły się rozumy Świdrydze---Midrydze,/
111 Jakby wicher je rozhulał na wiatraka śmidze!</strofa>
112
113 <strofa>I rozwiała się w ich głowach ta wiedza pomglona./
114 Gdzie jest prawa strona świata, a gdzie lewa strona?</strofa>
115
116 <strofa>W jakiej trumnie lewa dziewka, w jakiej prawa leży?/
117 I która z nich i do kogo po śmierci należy?</strofa>
118
119 <strofa>Tak im w oczach opętanych świat się cały miga,/
120 Że nie wiedzą, kto Świdryga, a kto z nich Midryga?</strofa>
121
122 <strofa>Jeno ujrzą otchłań śmierci czarną od ogromu:/
123 --- ,,A bądźcie tu, ludzie dobrzy, jak u siebie w domu!</strofa>
124
125 <strofa>Jedna trumna dla jednego, dla drugiego --- druga,/
126 W jednej wieczność prawem okiem, w drugiej lewem mruga!"</strofa>
127
128 <strofa>Obłąkani nad przepaścią poklękali wzajem/
129 I na klęczkach zatańczyli tuż, tuż nad jej skrajem.</strofa>
130
131 <strofa>Tańcowali na czworakach, tańcowali płazem,/
132 Tak i nie tak --- i na opak --- razem i nie razem!</strofa>
133
134 <strofa>Aż wwichrzeni w mrok dwóch trumien, jak dwa błędne wióry,/
135 Powpadali w otchłań śmierci nogami do góry!<end id="e1199877040012"/><end id="e1199876777676"/></strofa>
136
137 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
138
139 </liryka_l>
140 </utwor>