books/mickiewicz_powrot_taty.xml

   1 <utwor><liryka_l>
   2
   3 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
   4 xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
   5 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Mickiewicz/Ballady/Powrót_taty">
   6 <dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam</dc:creator>
   7 <dc:title xml:lang="pl">Powrót taty</dc:title>
   8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
   9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Kallenbach, Józef</dc:contributor.editor>
  10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
  11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
  12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
  13 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
  14 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Ballada</dc:subject.genre>
  15 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
  16 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/Powr%C3%B3t+taty</dc:identifier.url>
  17 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/2222</dc:source.URL>
  18 <dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 1 (Wiersze młodzieńcze - Ballady i romanse - Wiersze do r. 1824), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 zwiększone, Kraków, 1922</dc:source>
  19 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
  20 <dc:date.pd xml:lang="pl">1855</dc:date.pd>
  21 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
  22 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
  23 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
  24 <dc:date xml:lang="pl">2007-09-06</dc:date>
  25 <dc:audience xml:lang="pl">SP2</dc:audience>
  26 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
  27 </rdf:Description>
  28 </rdf:RDF>
  29
  30 <autor_utworu>Adam Mickiewicz</autor_utworu>
  31
  32 <nazwa_utworu>Powrót taty</nazwa_utworu>
  33
  34
  35
  36 <strofa><begin id='b1189065580432' /><motyw id='m1189065580432'>Dziecko, Modlitwa</motyw><wers_akap>,,Pójdźcie, o dziatki, pójdźcie wszystkie razem</wers_akap>/
  37 Za miasto, pod słup, na wzgórek;/
  38 Tam przed cudownym klęknijcie obrazem,/
  39 Pobożnie zmówcie paciórek.</strofa>
  40
  41 <strofa><wers_akap>Tato nie wraca: ranki i wieczory</wers_akap>/
  42 <begin id='b1216129111411' /><motyw id='m1216129111411'>Tęsknota</motyw>We łzach go czekam i trwodze;/
  43 Rozlały rzeki, pełne zwierza bory,/
  44 I pełno zbójców na drodze".<end id='e1216129111411' /></strofa>
  45
  46 <strofa><wers_akap>Słysząc to dziatki, biegą wszystkie razem,</wers_akap>/
  47 Za miasto, pod słup, na wzgórek;/
  48 Tam przed cudownym klękają obrazem,/
  49 I zaczynają paciórek.</strofa>
  50
  51 <strofa><wers_akap>Całują ziemię, potem: w imie Ojca,</wers_akap>/
  52 Syna i Ducha Świętego,/
  53 Bądź pochwalona przenajświętsza Trojca/
  54 Teraz i czasu wszelkiego.</strofa>
  55
  56 <strofa><wers_akap>Potem: <tytul_dziela>Ojcze nasz</tytul_dziela> i <tytul_dziela>Zdrowaś</tytul_dziela> i <tytul_dziela>Wierzę</tytul_dziela>,</wers_akap>/
  57 <tytul_dziela>Dziesięcioro</tytul_dziela> i koronki<pe><slowo_obce>koronki</slowo_obce> --- tu: rodzaj modlitwy.</pe>,/
  58 A kiedy całe zmówili pacierze,/
  59 Wyjmą książeczkę z kieszonki:</strofa>
  60
  61 <strofa><wers_akap>I litaniją do Najświętszej Matki</wers_akap>/
  62 Starszy brat śpiewa, a z bratem:/
  63 ,,Najświętsza Matko, przyśpiewują dziatki,/
  64 Zmiłuj się, zmiłuj nad tatem!"<end id='e1189065580432' /></strofa>
  65
  66 <strofa><begin id='b1189065637075' /><motyw id='m1189065637075'>Podróż, Miłość, Rodzina</motyw><wers_akap>Wtem słychać tarkot, wozy jadą drogą,</wers_akap>/
  67 I wóz znajomy na przedzie;/
  68 Skoczyły dzieci, i krzyczą, jak mogą:/
  69 ,,Tato, ach tato nasz jedzie!"</strofa>
  70
  71 <strofa><wers_akap>Obaczył kupiec, łzy radośne leje,</wers_akap>/
  72 Z wozu na ziemię wylata:/
  73 ,,Ha, jak się macie, co się u was dzieje?/
  74 Czyście tęskniły do tata?</strofa>
  75
  76 <strofa><wers_akap>Mama czy zdrowa? ciotunia? domowi?</wers_akap>/
  77 A ot! rozynki w koszyku..."/
  78 Ten sobie mówi, a ten sobie mówi,/
  79 Pełno radości i krzyku.<end id='e1189065637075' /></strofa>
  80
  81 <strofa><wers_akap>,,Ruszajcie! kupiec na sługi zawoła,</wers_akap>/
  82 Ja z dziećmi pójdę ku miastu"./
  83 <begin id='b1220612335330' /><motyw id='m1220612335330'>Niebezpieczeństwo</motyw>Idzie... aż zbójcy obskoczą dokoła,/
  84 A zbójców było dwunastu.</strofa>
  85
  86 <strofa><wers_akap>Brody ich długie, kręcone wąsiska,</wers_akap>/
  87 Wzrok dziki, suknia plugawa;/
  88 Noże za pasem, miecz u boku błyska,/
  89 W ręku ogromna buława.</strofa>
  90
  91 <strofa><begin id='b1189065699916' /><motyw id='m1189065699916'>Dziecko, Modlitwa, Religia, Rodzina, Zbrodnia</motyw><wers_akap>Krzyknęły dziatki, do ojca przypadły,</wers_akap>/
  92 Tulą się pod płaszcz na łonie,/
  93 Truchleją sługi, struchlał pan wybladły,/
  94 Drżące ku zbójcom wzniósł dłonie:</strofa>
  95
  96 <strofa><wers_akap>,,Ach! bierzcie wozy, ach! bierzcie dostatek,</wers_akap>/
  97 Tylko puszczajcie nas zdrowo,/
  98 Nie róbcie małych sierotami dziatek,/
  99 I młodej małżonki wdową".</strofa>
 100
 101 <strofa><wers_akap>Nie słucha zgraja, ten już wóz wyprzęga,</wers_akap>/
 102 Zabiera konie, a drugi:/
 103 ,,Pieniędzy" krzyczy, i buławą sięga;/
 104 Ów z mieczem wpada na sługi.</strofa>
 105
 106 <strofa><wers_akap>Wtem: ,,Stójcie, stójcie!" krzyknie starszy zbójca,</wers_akap>/
 107 I spędza bandę precz z drogi,/
 108 A wypuściwszy i dzieci i ojca,/
 109 ,,Idźcie, rzekł, dalej bez trwogi".</strofa>
 110
 111 <strofa><wers_akap>Kupiec dziękuje, a zbójca odpowie:</wers_akap>/
 112 ,,Nie dziękuj! wyznam ci szczerze,/
 113 Pierwszybym pałkę strzaskał na twej głowie,/
 114 Gdyby nie dziatek pacierze.<end id='e1220612335330' /></strofa>
 115
 116 <strofa><wers_akap>Dziatki sprawiły, że uchodzisz cało,</wers_akap>/
 117 Darzą cię życiem i zdrowiem;/
 118 Im więc podziękuj za to, co się stało,/
 119 A jak się stało, opowiem:</strofa>
 120
 121 <strofa><wers_akap>Z dawna już słysząc o przejeździe kupca,</wers_akap>/
 122 I ja i moje kamraty,/
 123 Tutaj za miastem, przy wzgórku, u słupca,/
 124 Zasiadaliśmy na czaty.</strofa>
 125
 126 <strofa><begin id='b1220612574857' /><motyw id='m1220612574857'>Wspomnienia</motyw><wers_akap>Dzisiaj nadchodzę, patrzę między chrusty:</wers_akap>/
 127 Modlą się dziatki do Boga;/
 128 Słucham, z początku porwał mię śmiech pusty,/
 129 A potem litość i trwoga.</strofa>
 130
 131 <strofa><wers_akap>Słucham, ojczyste przyszły na myśl strony,</wers_akap>/
 132 Buława upadła z ręki:/
 133 Ach! ja mam żonę, i u mojej żony/
 134 Jest synek taki maleńki<pr><slowo_obce>maleńki</slowo_obce> --- rymuje się z <wyroznienie>ręki</wyroznienie> stosownie do stałej wymowy Mickiewicza: panięka, skączyłem.</pr>.<end id='e1220612574857' /></strofa>
 135
 136 <strofa><wers_akap>Kupcze, jedź w miasto; ja do lasu muszę.</wers_akap>/
 137 Wy, dziatki, na ten pagórek/
 138 Biegajcie sobie, i za moją duszę/
 139 Zmówcie też czasem paciórek".<end id='e1189065699916' /></strofa>
 140
 141 </liryka_l></utwor>