Changed README syntax to markdown.
[wolnelektury.git] / books / lesmian_urszula_kochanowska.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <liryka_l>
4
5 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
6 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Le%C5%9Bmian/Urszula_Kochanowska">
7 <dc:creator xml:lang="pl">Leśmian, Bolesław</dc:creator>
8 <dc:title xml:lang="pl">Urszula Kochanowska</dc:title>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Młoda Polska</dc:subject.period>
13 <dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
14 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
15 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
16 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz sylabotoniczny</dc:subject.genre>
17 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
18 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/urszula-kochanowska</dc:identifier.url>
19 <dc:source xml:lang="pl">Bolesław Leśmian (1877-1937), Napój cienisty, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1936</dc:source>
20 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bolesław Leśmian zm. 1937</dc:rights>
21 <dc:date.pd xml:lang="pl">1937</dc:date.pd>
22 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
23 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
24 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
25 <dc:date xml:lang="pl">2008-01-11</dc:date>
26 <dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
27 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
28 </rdf:Description>
29 </rdf:RDF>
30
31 <extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
32
33 <autor_utworu>Bolesław Leśmian</autor_utworu>
34
35 <nazwa_utworu>Urszula Kochanowska<pe>Urszula Kochanowska (zm. 1578) – córka Jana Kochanowskiego i Doroty Podlodowskiej. Zmarła w dzieciństwie, po jej śmierci ojciec-poeta napisał cykl XIX Trenów. Cykl traktuje o skandalu egzystencjalnym, jaki wywołuje śmierć --- szczególnie tak nieoczekiwana i nieuzasadniona jak przedwczesna śmierć dziecka. W popularnej lekturze Treny odczytywane są jako wyraz żalu ojca po śmierci dziecka.</pe></nazwa_utworu>
36
37 <extra><!--</elementy_poczatkowe>--></extra>
38
39 <extra><!--<tekst_glowny>--></extra>
40
41
42
43 <strofa><begin id="b1199877660211"/><motyw id="m1199877660211">Bóg, Dziecko, Śmierć, Zaświaty</motyw>Gdy po śmierci w niebiosów przybyłam pustkowie,/
44 Bóg długo patrzał<pe>Patrzył.</pe> na mnie i głaskał po głowie.</strofa>
45
46 <strofa>--- ,,Zbliż się do mnie, Urszulo! Poglądasz<pe>Wyglądasz.</pe>, jak żywa.../
47 Zrobię dla cię<pe>Ciebie.</pe>, co zechcesz, byś była szczęśliwa”.</strofa>
48
49 <strofa>--- ,,Zrób tak, Boże --- szepnęłam --- by w nieb Twoich krasie/
50 Wszystko było tak samo, jak tam --- w Czarnolasie!<pe>Czarnolas-wieś w województwie mazowieckim, gdzie żył i tworzył poeta Jan Kochanowski.</pe>” ---</strofa>
51
52 <strofa>I umilkłam zlękniona i oczy unoszę,/
53 By zbadać, czy się gniewa, że Go o to proszę?</strofa>
54
55 <strofa>Uśmiechnął się i skinął --- i wnet z Bożej łaski/
56 <begin id="b1199877918379"/><motyw id="m1199877918379">Dom</motyw>Powstał dom kubek w kubek<pe>Identyczny.</pe>, jak nasz --- Czarnolaski.</strofa>
57
58 <strofa>I sprzęty i donice rozkwitłego ziela/
59 Tak podobne, aż oczom straszno od wesela!</strofa>
60
61 <strofa>I rzekł: ,,Oto są --- sprzęty, a oto --- donice./
62 Tylko patrzeć, jak przyjdą stęsknieni rodzice!</strofa>
63
64 <strofa>I ja, gdy gwiazdy do snu poukładam w niebie,/
65 Nieraz do drzwi zapukam, by odwiedzić ciebie!”</strofa>
66
67 <strofa>I odszedł, a ja zaraz krzątam się, jak mogę, ---/
68 Więc nakrywam do stołu, omiatam podłogę ---</strofa>
69
70 <strofa>I w suknię najróżowszą ciało przyoblekam/
71 I sen wieczny odpędzam --- i czuwam --- i czekam...<end id="e1199877918379"/></strofa>
72
73 <strofa>Już świt pierwszą roznietą złoci się po ścianie,/
74 Gdy właśnie słychać kroki i do drzwi pukanie...</strofa>
75
76 <strofa><begin id="b1199877809090"/><motyw id="m1199877809090">Córka, Matka, Miłość, Miłość silniejsza niż śmierć, Ojciec, Rodzina</motyw>Więc zrywam się i biegnę! Wiatr po niebie dzwoni!/
77 Serce w piersi zamiera... Nie!... To --- Bóg, nie oni!...<end id="e1199877809090"/><end id="e1199877660211"/></strofa>
78
79 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
80
81 </liryka_l>
82 </utwor>