books/lesmian_swidryga_i_midryga.xml

   1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
   2 <utwor>
   3   <liryka_l>
   4
   5 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
   6 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Le%C5%9Bmian/%C5%9Awidryga_i_Midryga">
   7 <dc:creator xml:lang="pl">Leśmian, Bolesław</dc:creator>
   8 <dc:title xml:lang="pl">Świdryga i Midryga</dc:title>
   9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
  10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
  11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
  12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Młoda Polska</dc:subject.period>
  13 <dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
  14 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
  15 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
  16 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz sylabotoniczny</dc:subject.genre>
  17 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
  18 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/swidryga-i-midryga</dc:identifier.url>
  19 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=7336&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
  20 <dc:source xml:lang="pl">Bolesław Leśmian (1877-1937), Łąka, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1920</dc:source>
  21 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bolesław Leśmian zm. 1937</dc:rights>
  22 <dc:date.pd xml:lang="pl">1937</dc:date.pd>
  23 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
  24 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
  25 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
  26 <dc:date xml:lang="pl">2008-01-11</dc:date>
  27 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
  28 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
  29 </rdf:Description>
  30 </rdf:RDF>
  31
  32 <extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
  33
  34 <autor_utworu>Bolesław Leśmian</autor_utworu>
  35
  36 <nazwa_utworu>Świdryga i Midryga</nazwa_utworu>
  37
  38 <extra><!--</elementy_poczatkowe>--></extra>
  39
  40 <extra><!--<tekst_glowny>--></extra>
  41
  42
  43
  44 <strofa><begin id="b1199876777676"/><motyw id="m1199876777676">Taniec</motyw>To nie konie tak cwałują i uszami strzygą,/
  45 Jeno tańczą dwaj opoje --- Świdryga z Midrygą.</strofa>
  46
  47 <strofa>A nie stęka tak stodoła pod cepów bijakiem,/
  48 Jak ta łąka, źgana stopą srożej, niż kułakiem!</strofa>
  49
  50 <strofa><begin id="b1199877489995"/><motyw id="m1199877489995">Sobowtór</motyw>Zaskoczyła ich na słońcu Południca blada/
  51 I Świdrydze i Midrydze i tańcowi rada.</strofa>
  52
  53 <strofa>Zaglądała im do oczu chciwie, jak do żłobu./
  54 --- ,,Który w tańcu mię wyhula, bom jedna dla obu?” ---</strofa>
  55
  56 <strofa>--- ,,Moja będzie --- rzekł Świdryga --- ta pierś i ta szyja!” ---/
  57 A Midryga pięścią przeczy: ,,Moja, lub niczyja!”</strofa>
  58
  59 <strofa>Ten ją porwał za dłoń jedną, a tamten za wtórą./
  60 --- ,,Musisz obu nam nastarczyć, skąpico--dziewczuro!”</strofa>
  61
  62 <strofa>A ona im prosto w usta dyszy bez oddechu,/
  63 A ona im prosto w oczy śmieje się bez śmiechu.</strofa>
  64
  65 <strofa>I rozdwaja się porównu, rozszczepia się żwawo/
  66 Na dwie dziewki, na siostrzane --- na lewą i prawą.</strofa>
  67
  68 <strofa>--- ,,Dosyć ciała dwoistego mamy tu na łące!/
  69 Tańcz--że z nami południami, dopóki jarzące!</strofa>
  70
  71 <strofa>Jedna dziewka rąk ma czworo i cztery ma łydy!/
  72 Niech upoją nas do reszty twe słodkie bezwstydy!”</strofa>
  73
  74 <strofa>Nasrożyli się do tańca, jak gdyby do boju, ---/
  75 Przysporzyli kwiatom zgiełku, łące --- niepokoju.</strofa>
  76
  77 <strofa>Więc Świdryga pląsał z prawą, więc Midryga --- z lewą,/
  78 Ten obcasem kurz zamiatał, a tamten --- cholewą.</strofa>
  79
  80 <strofa>Na odsiebkę, na odkrętkę i znów na odwrotkę, ---/
  81 Podeptali macierzankę, błyszczkę i tymotkę!</strofa>
  82
  83 <strofa><begin id="b1199877040012"/><motyw id="m1199877040012">Śmierć</motyw>Jeden wrzeszczał: ,,Konaj żywcem!” a drugi: ,,Wciornaści!”/
  84 Tańcowali aż do zdechu i aż do upaści!</strofa>
  85
  86 <strofa>Aż poczuli, że dziewczyna życie w tańcu traci,/
  87 I umarła jednocześnie we dwojej postaci.</strofa>
  88
  89 <strofa><begin id="b1199877134016"/><motyw id="m1199877134016">Grób, Pogrzeb</motyw>„Pochowajmy owo ciało nie bardzo samotne,/
  90 Bo podwójne w tańcowaniu, a w śmierci dwukrotne.</strofa>
  91
  92 <strofa>Pochowajmy na cmentarzu, gdzie za drzewem --- drzewo,/
  93 Zmówmy pacierz obopólny --- za prawą i lewą.”</strofa>
  94
  95 <strofa>W dwóch ją trumnach ułożyli, ale w jednym grobie, ---/
  96 A już huczy echo ziemne --- tańczą trumny obie!<end id="e1199877489995"/></strofa>
  97
  98 <strofa>Tańczą, ciałem nakarmione, syte i hulaszcze,/
  99 Ukazując co raz w tańcu niedomkniętą paszczę.</strofa>
 100
 101 <strofa>Tańczą, skaczą i wirują, klepką dzwonią w klepkę,/
 102 Na odkrętkę, na odwrotkę i znów na odsiebkę!</strofa>
 103
 104 <strofa>Aż się kręci razem z nimi śmierć w skocznych lamentach,/
 105 Aż się wzdryga wnętrznościami przerażony cmentach!</strofa>
 106
 107 <strofa>Aż się w sobie zatraciło błędne tańca koło,/
 108 Aż się stało popod ziemią huczno i wesoło!<end id="e1199877134016"/></strofa>
 109
 110 <strofa>Aż zmąciły się rozumy Świdrydze---Midrydze,/
 111 Jakby wicher je rozhulał na wiatraka śmidze!</strofa>
 112
 113 <strofa>I rozwiała się w ich głowach ta wiedza pomglona./
 114 Gdzie jest prawa strona świata, a gdzie lewa strona?</strofa>
 115
 116 <strofa>W jakiej trumnie lewa dziewka, w jakiej prawa leży?/
 117 I która z nich i do kogo po śmierci należy?</strofa>
 118
 119 <strofa>Tak im w oczach opętanych świat się cały miga,/
 120 Że nie wiedzą, kto Świdryga, a kto z nich Midryga?</strofa>
 121
 122 <strofa>Jeno ujrzą otchłań śmierci czarną od ogromu:/
 123 --- ,,A bądźcie tu, ludzie dobrzy, jak u siebie w domu!</strofa>
 124
 125 <strofa>Jedna trumna dla jednego, dla drugiego --- druga,/
 126 W jednej wieczność prawem okiem, w drugiej lewem mruga!"</strofa>
 127
 128 <strofa>Obłąkani nad przepaścią poklękali wzajem/
 129 I na klęczkach zatańczyli tuż, tuż nad jej skrajem.</strofa>
 130
 131 <strofa>Tańcowali na czworakach, tańcowali płazem,/
 132 Tak i nie tak --- i na opak --- razem i nie razem!</strofa>
 133
 134 <strofa>Aż wwichrzeni w mrok dwóch trumien, jak dwa błędne wióry,/
 135 Powpadali w otchłań śmierci nogami do góry!<end id="e1199877040012"/><end id="e1199876777676"/></strofa>
 136
 137 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
 138
 139 </liryka_l>
 140 </utwor>