+++ /dev/null
-<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
-<utwor><rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
-<rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Mickiewicz/Ballady/Świtezianka">
-<dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam</dc:creator>
-<dc:title xml:lang="pl">Świtezianka</dc:title>
-<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/ballady-i-romanse</dc:relation.isPartOf>
-<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
-<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Kallenbach, Józef</dc:contributor.editor>
-<dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
-<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
-<dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
-<dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
-<dc:subject.genre xml:lang="pl">Ballada</dc:subject.genre>
-<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
-<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ballady-i-romanse-switezianka</dc:identifier.url>
-<dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/2222</dc:source.URL>
-<dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 1 (Wiersze młodzieńcze - Ballady i romanse - Wiersze do r. 1824), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 zwiększone, Kraków, 1922</dc:source>
-<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
-<dc:date.pd xml:lang="pl">1855</dc:date.pd>
-<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
-<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
-<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
-<dc:date xml:lang="pl">2007-09-06</dc:date>
-<dc:audience xml:lang="pl">SP2</dc:audience>
-<dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
-<dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
-<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
-</rdf:Description>
-</rdf:RDF>
-<liryka_l>
-
-
-<autor_utworu>Adam Mickiewicz</autor_utworu>
-
-<dzielo_nadrzedne>Ballady i romanse</dzielo_nadrzedne>
-
-<nazwa_utworu>Świtezianka<pa>Jest wieść, że na brzegach Świtezi pokazują się Ondiny, czyli Nimfy wodne, które gmin nazywa Świteziankami [przyp. poety].</pa><pr>Balladę tę przetłumaczył piętnastoletni Zygmunt Krasiński na łacinę, w której pełno było zwrotów z Owidiusza i Wergilego.</pr></nazwa_utworu>
-
-
-
-<strofa><begin id="b1189070607502"/><motyw id="m1189070607502">Miłość</motyw><wers_akap>Jakiż to chłopiec piękny i młody?</wers_akap>/
-Jaka to obok dziewica?/
-Brzegami sinej Świtezi<pr>Mickiewicz używa obu form: <slowo_obce>Świteziu</slowo_obce> i <slowo_obce>Świtezi</slowo_obce>; obie były wówczas w użyciu.</pr> wody/
-Idą przy świetle księżyca.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Ona mu z kosza daje maliny,</wers_akap>/
-A on jej kwiatki do wianka;/
-Pewnie kochankiem jest tej dziewczyny,/
-Pewnie to jego kochanka.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Każdą noc prawie, o jednej porze,</wers_akap>/
-Pod tym się widzą modrzewiem./
-Młody jest strzelcem w tutejszym borze;/
-Kto jest dziewczyna? ja nie wiem.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Skąd przyszła? darmo śledzić kto pragnie,</wers_akap>/
-Gdzie uszła? nikt jej nie zbada./
-Jak mokry jaskier wschodzi na bagnie,/
-Jak ognik nocny przepada.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>--- ,,Powiedz mi piękna, luba dziewczyno,</wers_akap>/
-Na co nam te tajemnice ---/
-Jaką przybiegłaś do mnie drożyną?/
-Gdzie dom twój, gdzie są rodzice?</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Minęło lato, zżółkniały liścia<pr><slowo_obce>liścia</slowo_obce> --- lm od zbiorowej formy: liście.</pr></wers_akap>/
-I dżdżysta nadchodzi pora:/
-Zawsze mam czekać twojego przyścia/
-Na dzikich brzegach jeziora?</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Zawszeż po kniejach jak sarna płocha,</wers_akap>/
-Jak upiór błądzisz w noc ciemną?/
-Zostań się lepiej z tym, kto cię kocha,/
-Zostań się, o luba, ze mną!</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Chateczka moja stąd niedaleka</wers_akap>/
-Pośrodku gęstej leszczyny;/
-Jest tam dostatkiem owoców, mleka,/
-Jest tam dostatkiem źwierzyny".<end id="e1189070607502"/></strofa>
-
-<strofa><begin id="b1189070692697"/><motyw id="m1189070692697">Kochanek</motyw><wers_akap>--- ,,Stój, stój, odpowie, hardy młokosie,</wers_akap>/
-Pomnę, co ojciec rzekł stary;/
-Słowicze wdzięki w mężczyzny głosie,/
-A w sercu lisie zamiary.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Więcej się waszej obłudy boję,</wers_akap>/
-Niż w zmienne ufam zapały;/
-Możebym prośby przyjęła twoje:/
-Ale czy będziesz mnie stały?" ---</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Chłopiec przyklęknął, chwycił w dłoń piasku<pr><slowo_obce>przyklęknął, chwycił w dłoń piasku</slowo_obce> --- zwyczaj ludowy kazał przysięgać w ten właśnie sposób.</pr>,</wers_akap>/
-Piekielne wzywał potęgi,/
-Klął się przy świętym księżyca blasku.../
-Lecz czy dochowa przysięgi?</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>,,Dochowaj, strzelcze, to moja rada:</wers_akap>/
-Bo kto przysięgę naruszy,/
-Ach, biada jemu, za życia biada!/
-I biada jego złej duszy!" ---<end id="e1189070692697"/></strofa>
-
-<strofa><wers_akap>To mówiąc, dziewka więcej nie czeka,</wers_akap>/
-Wieniec włożyła na skronie,/
-I pożegnawszy strzelca z daleka,/
-Na zwykłe uchodzi błonie.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Próżno się za nią strzelec pomyka,</wers_akap>/
-Rączym wybiegom nie sprostał;/
-Znikła jak lekki powiew wietrzyka,/
-A on sam jeden pozostał.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Sam został, dziką powraca drogą,</wers_akap>/
-Ziemia uchyla się grząska./
-Cisza wokoło, tylko pod nogą/
-Zwiędła szeleszcze gałązka<pr>Wersy 61--65 przypominają balladę Goethego <tytul_dziela>Der Fischer</tytul_dziela>.</pr>.</strofa>
-
-<strofa><begin id="b1189070806920"/><motyw id="m1189070806920">Czary, Woda </motyw><wers_akap>Idzie nad wodą, błędny krok niesie,</wers_akap>/
-Błędnemi strzela oczyma:/
-Wtem wiatr zaszumiał po gęstym lesie,/
-Woda się burzy i wzdyma.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Burzy się, wzdyma, pękają tonie,</wers_akap>/
-O niesłychane zjawiska!/
-Ponad srebrzyste Świtezi błonie/
-Dziewicza piękność wytryska.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Jej twarz, jak róży bladej zawoje,</wers_akap>/
-Skropione jutrzenki łezką:/
-Jako mgła lekka, tak lekkie stroje/
-Obwiały postać niebieską.</strofa>
-
-<strofa><begin id="b1189070967564"/><motyw id="m1189070967564">Pokusa</motyw><wers_akap>--- ,,Chłopcze mój piękny, chłopcze mój młody,</wers_akap>/
-Zanuci czule dziewica ---/
-Po co wokoło Świteziu wody/
-Błądzisz przy świetle księżyca?</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Po co żałujesz dzikiej wietrznicy,</wers_akap>/
-Która cię zwabia w te knieje,/
-Zawraca głowę, rzuca w tęsknicy,/
-I może jeszcze się śmieje?</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Daj się namówić czułym wyrazem:</wers_akap>/
-Porzuć wzdychania i żale,/
-Do mnie tu, do mnie, tu będziem razem/
-Po wodnym pląsać krysztale.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Czy zechcesz, niby jaskółka chybka,</wers_akap>/
-Oblicze tylko wód muskać,/
-Czy zdrów jak rybka, wesół jak rybka,/
-Cały dzień ze mną się pluskać,</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>A na noc w łożu srebrnej topieli,</wers_akap>/
-Pod namiotami źwierciadeł,/
-Na miękkiej wodnych lilijek bieli,/
-Śród boskich usnąć widziadeł". ---</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Wtem z zasłon błysną piersi łabędzie...</wers_akap>/
-Strzelec w ziemię patrzy skromnie,/
-Dziewica w lekkim zbliża się pędzie,/
-I --- ,,do mnie, woła, pójdź do mnie!"</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>I na wiatr lotne rzuciwszy stopy,</wers_akap>/
-Jak tęcza śmiga w krąg wielki,/
-To znowu siekąc wodne zatopy,/
-Srebrnemi pryska kropelki.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Podbiega strzelec... i staje w biegu...</wers_akap>/
-I chciałby skoczyć i nie chce;/
-Wtem modra fala, prysnąwszy z brzegu,/
-Z lekka mu w stopy załechce.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>I tak go łechce i tak go znęca,</wers_akap>/
-Tak się w nim serce rozpływa,/
-Jak gdy tajemnie rękę młodzieńca/
-Ściśnie kochanka wstydliwa.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Zapomniał strzelec o swej dziewczynie,</wers_akap>/
-Przysięgą pogardził świętą,/
-Na zgubę oślep bieży w głębinie,/
-Nową zwabiony ponętą.<end id="e1189070967564"/></strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Bieży i patrzy, patrzy i bieży,</wers_akap>/
-Niesie go wodne przestworze,/
-Już z dala suchych odbiegł wybrzeży,/
-Na średnim igra jeziorze.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>I już dłoń śnieżną w swej ciśnie dłoni,</wers_akap>/
-W pięknych licach topi oczy,/
-Ustami usta różane goni,/
-I skoczne okręgi toczy:</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Wtem wietrzyk świsnął, obłoczek pryska,</wers_akap>/
-Co ją w łudzącym krył blasku.../
-Poznaje strzelec dziewczynę z bliska.../
-Ach, to dziewczyna spod lasku!</strofa>
-
-<strofa><begin id="b1189070865677"/><motyw id="m1189070865677">Kara</motyw><wers_akap>--- ,,A gdzie przysięga? gdzie moja rada?</wers_akap>/
-Wszak kto przysięgę naruszy,/
-Ach, biada jemu, za życia biada!/
-I biada jego złej duszy!</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Nie tobie igrać przez srebrne tonie,</wers_akap>/
-Lub nurkiem pluskać w głąb jasną,/
-Surowa ziemia ciało pochłonie,/
-Oczy twe żwirem zagasną.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>A dusza przy tem świadomem<pr>Drzewo było ,,świadomym" przysięgi strzelca.</pr> drzewie</wers_akap>/
-Niech lat doczeka tysiąca,/
-Wiecznie piekielne cierpiąc zarzewie/
-Nie ma czem zgasić gorąca". ---</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Słyszy to strzelec, błędny krok niesie,</wers_akap>/
-Błędnemi rzuca oczyma;/
-A wicher szumi po gęstym lesie,/
-Woda się burzy i wzdyma.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Burzy się, wzdyma i wre aż do dna,</wers_akap>/
-Kręconym nurtem pochwyca./
-Roztwiera paszczę otchłań podwodna,/
-Ginie z młodzieńcem dziewica.<end id="e1189070865677"/></strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Woda się dotąd burzy i pieni;</wers_akap>/
-Dotąd przy świetle księżyca/
-Snuje się para znikomych cieni:/
-Jest to z młodzieńcem dziewica.</strofa>
-
-<strofa><wers_akap>Ona po srebrnym pląsa jeziorze,</wers_akap>/
-On pod tym jęczy modrzewiem./
-Któż jest młodzieniec? Strzelcem był w borze./
-<wers_akap>A kto dziewczyna? Ja nie wiem.</wers_akap><end id="e1189070806920"/></strofa>
-
-</liryka_l></utwor>
fnp / wolnelektury.git / blobdiff