<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<utwor>
-<powiesc>
-
<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
<rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:%C5%BBeromski/Przedwio%C5%9Bnie/">
<dc:creator xml:lang="pl">Żeromski, Stefan</dc:creator>
<dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
<dc:subject.type xml:lang="pl">Epika</dc:subject.type>
<dc:subject.genre xml:lang="pl">Powieść</dc:subject.genre>
-<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
+<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/przedwiosnie</dc:identifier.url>
<dc:source xml:lang="pl">Stefan Żeromski (1864-1925), Przedwiośnie, Czytelnik, Warszawa, 1976</dc:source>
<dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=3761&from=&from=generalsearch&dirids=1&lang=pl</dc:source.URL>
<dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
</rdf:Description>
-</rdf:RDF>
+</rdf:RDF><powiesc>
+
+
<extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
<sekcja_swiatlo/>
-<akap><begin id="b1194855897343"/><motyw id="m1194855897343">Rewolucja</motyw>Nie tu jednak były granice, a nawet nie tutaj jeszcze było państwo rozpaczy. Nasunęło się to państwo wielkie i dzikie, niewiarogodne i niepojęte jakoby zagon tabunów tatarskich, z przestworów Rosji i z czasu. Jednego dnia rozeszła się w mieście Baku lotem błyskawicy wieść: rewolucja
!<pr><slowo_obce>rewolucja</slowo_obce> --- po rewolucji lutowej 1917 r. w Baku zapanował system dwuwładztwa: istniały obok siebie burżuazyjny Komitet Wykonawczy i Rada Delegatów Robotniczych. Bolszewicy rozwinęli szeroką działalność propagandową i organizacyjną, przygotowując masy do rewolucji socjalistycznej. 31 X 1917 na wieść o zwycięstwie Rewolucji Październikowej na rozszerzonym posiedzeniu Rady Bakińskiej przyjęli oni rezolucję o przejściu całej władzy w ręce Rad. Poza Baku, w całym Zakaukaziu władzę uchwycił blok partii burżuazyjno--nacjonalistycznych, dążący do oderwania kraju od Rosji Radzieckiej (tzw. Komitet Zakaukaski).</pr> Co znaczyło w praktyce owo słowo, nikt objaśnić nie umiał, a gdy było najmądrzejszego poprosić o wyjaśnienie, na pewno orzekł coś innego niż poprzedni znawca i co innego niż jego następca.<end id="e1194855897343"/> <begin id="b1194855950733"/><motyw id="m1194855950733">Buntownik, Szkoła</motyw>Jeżeli kto wiedział cokolwiek realnego o istocie rewolucji, to chyba tylko sam Cezary Baryka, gdyż on to ją właśnie z miejsca wszczynał. Przede wszystkim, z dawna już słysząc, że jest gdzieś jakaś rewolucja, przestał ,,uczęszczać" do swej ósmej klasy. Wraz z nim co gorliwsi wyznawcy jego sposobu myślenia i postępowania. Nadto --- przebrał się po cywilnemu. Niezupełnie zresztą: czapka uczniowska bez palmy, marynarka cywilna. Gdy zaś dyrektor gimnazjum, spotkawszy go na mieście, w najniewinniejszej myśli zapytał, czemu to paraduje po cywilnemu, w czapce na bakier i ze szpicrutą --- <slowo_obce>trostoczkoj</slowo_obce><pr><slowo_obce>trostoczka</slowo_obce> (ros.) --- laseczka.</pr> --- w ręku, Cezarek tąż szpicrutą --- <slowo_obce>trostoczkoj</slowo_obce> --- wymierzył dyrektorowi w sensie odpowiedzi dwa z dawna zbiorowo wyśnione indywidualne ciosy: jeden w prawe ucho, a następnie drugi w lewe. Zbiegowisko uliczne nie stanęło po stronie pokrzywdzonego dyrektora, lecz właśnie po stronie napastnika Baryki. Cezary odszedł spokojnie do domu, otoczony aureolą, niosąc w ręku sławną odtąd <wyroznienie>trostoczkę</wyroznienie>. Skoro zaś dyrektor gimnazjum, zwoławszy radę pedagogiczną, wydalił Cezarego Barykę z tej szkoły, ze wszystkich innych gimnazjów bakińskich i ze wszystkich szkół w państwie, gdyż zalecił go do tak zwanego ,,wilczego biletu" --- to był to akt najzupełniej nieszkodliwy, gdyż Cezary Baryka nie kwapił się już do żadnej szkoły w tym państwie. Inne mu już wiatry świstały koło uszu.<end id="e1194855950733"/></akap>
+<akap><begin id="b1194855897343"/><motyw id="m1194855897343">Rewolucja</motyw>Nie tu jednak były granice, a nawet nie tutaj jeszcze było państwo rozpaczy. Nasunęło się to państwo wielkie i dzikie, niewiarogodne i niepojęte jakoby zagon tabunów tatarskich, z przestworów Rosji i z czasu. Jednego dnia rozeszła się w mieście Baku lotem błyskawicy wieść: rewolucja
<pe><slowo_obce>rewolucja</slowo_obce> --- od lutego 1917 r. do władzy w Baku obok Komitetu Wykonawczego pretendowała Rada Delegatów Robotniczych. 31 X 1917 na fali wrzenia rewolucyjnego w całej Rosji rządy przejęli bolszewicy (Baku stanowiło tu wyjątek na całym Zakaukaziu; na pozostałym obszarze kraju tzw. Komitet Zakaukaski realizował dążenia separatystyczne w stosunku do zrewolucjonizowanej Rosji). Do tego momentu historycznego nawiązuje tu Żeromski.</pe>! Co znaczyło w praktyce owo słowo, nikt objaśnić nie umiał, a gdy było najmądrzejszego poprosić o wyjaśnienie, na pewno orzekł coś innego niż poprzedni znawca i co innego niż jego następca.<end id="e1194855897343"/> <begin id="b1194855950733"/><motyw id="m1194855950733">Buntownik, Szkoła</motyw>Jeżeli kto wiedział cokolwiek realnego o istocie rewolucji, to chyba tylko sam Cezary Baryka, gdyż on to ją właśnie z miejsca wszczynał. Przede wszystkim, z dawna już słysząc, że jest gdzieś jakaś rewolucja, przestał ,,uczęszczać" do swej ósmej klasy. Wraz z nim co gorliwsi wyznawcy jego sposobu myślenia i postępowania. Nadto --- przebrał się po cywilnemu. Niezupełnie zresztą: czapka uczniowska bez palmy, marynarka cywilna. Gdy zaś dyrektor gimnazjum, spotkawszy go na mieście, w najniewinniejszej myśli zapytał, czemu to paraduje po cywilnemu, w czapce na bakier i ze szpicrutą --- <slowo_obce>trostoczkoj</slowo_obce><pr><slowo_obce>trostoczka</slowo_obce> (ros.) --- laseczka.</pr> --- w ręku, Cezarek tąż szpicrutą --- <slowo_obce>trostoczkoj</slowo_obce> --- wymierzył dyrektorowi w sensie odpowiedzi dwa z dawna zbiorowo wyśnione indywidualne ciosy: jeden w prawe ucho, a następnie drugi w lewe. Zbiegowisko uliczne nie stanęło po stronie pokrzywdzonego dyrektora, lecz właśnie po stronie napastnika Baryki. Cezary odszedł spokojnie do domu, otoczony aureolą, niosąc w ręku sławną odtąd <wyroznienie>trostoczkę</wyroznienie>. Skoro zaś dyrektor gimnazjum, zwoławszy radę pedagogiczną, wydalił Cezarego Barykę z tej szkoły, ze wszystkich innych gimnazjów bakińskich i ze wszystkich szkół w państwie, gdyż zalecił go do tak zwanego ,,wilczego biletu" --- to był to akt najzupełniej nieszkodliwy, gdyż Cezary Baryka nie kwapił się już do żadnej szkoły w tym państwie. Inne mu już wiatry świstały koło uszu.<end id="e1194855950733"/></akap>
<akap><begin id="b1194855996155"/><motyw id="m1194855996155">Bunt , Zemsta</motyw>Ani podsądny, ani członkowie karzącego ciała niewiele przywiązywali wagi do wyroku. Obity zwierzchnik zaskarżył wychowańca do sądu. Lecz nim nadszedł termin powołania napastnika przed kratki, jakieś tajemnicze siły tłukły co noc szyby w mieszkaniu dyrektora gimnazjum nie pozostawiając ani jednej --- mazały dziegciem i innymi źle woniejącymi merkaptanami<pr><slowo_obce>merkaptany</slowo_obce> --- związki organiczne odpowiadające co do budowy alkoholom; różnią się od nich tym, że zamiast tlenu zawierają siarkę. Są to bezbarwne ciecze o nadzwyczaj nieprzyjemnej woni.</pr> drzwi, schody i ściany jego willi --- wrzucały mu do gabinetu przez dziury w oknach zdechłe szczury, urządzały pode drzwiami kocie muzyki i wszelkie inne żakowskie psikusy. Policja? Policja stała się w tej dobie czynnikiem przedziwnie ospałym. Nie mogła żadną miarą pochwycić i ukarać złoczyńców. Można by powiedzieć, iż sromotnie przed nimi tchórzyła, jak zresztą wszyscy w mieście. Któż mógł wiedzieć, czy to w ten sposób nie objawia swej potęgi rewolucja, tak groźna i wszechwładna na północy państwa? Tej zaś nowej sile naczelnej policja nie chciała się narażać.<end id="e1194855996155"/></akap>
fnp / wolnelektury.git / blobdiff