Added ordering to book children relation.
[wolnelektury.git] / books / mickiewicz_reduta_ordona.xml
old mode 100644 (file)
new mode 100755 (executable)
index 2e15cc7..5bd7c20
@@ -1,7 +1,8 @@
-<utwor><liryka_l>
+<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
+<utwor>
+  <liryka_l>
 
 
-<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
-xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
+<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Mickiewicz/Reduta_Ordona/DC">
 <dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam</dc:creator>
 <dc:title xml:lang="pl">Reduta Ordona</dc:title>
 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Mickiewicz/Reduta_Ordona/DC">
 <dc:creator xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam</dc:creator>
 <dc:title xml:lang="pl">Reduta Ordona</dc:title>
@@ -12,8 +13,8 @@ xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
 <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
 <dc:subject.period xml:lang="pl">Romantyzm</dc:subject.period>
 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
-<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
-<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/Reduta+Ordona</dc:identifier.url>
+<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
+<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/reduta-ordona</dc:identifier.url>
 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=2223&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
 <dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne, religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., W. L. Anczyc, Kraków, 1928</dc:source>
 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=2223&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
 <dc:source xml:lang="pl">Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne, religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., W. L. Anczyc, Kraków, 1928</dc:source>
 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855</dc:rights>
@@ -42,7 +43,7 @@ xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
 
 
 <strofa><wers_akap>Nam strzelać nie kazano. --- Wstąpiłem na działo</wers_akap>/
 
 
 <strofa><wers_akap>Nam strzelać nie kazano. --- Wstąpiłem na działo</wers_akap>/
-I spojrzałem na pole; <begin id='b1195863726858' /><motyw id='m1195863726858'>Rosjanin, Wróg</motyw>dwieście armat grzmiało./
+I spojrzałem na pole; <begin id="b1195863726858"/><motyw id="m1195863726858">Rosjanin, Wróg</motyw>dwieście armat grzmiało./
 Artyleryji ruskiéj ciągną się szeregi,/
 Prosto, długo, daleko, jako morza brzegi;/
 I widziałem ich wodza; --- przybiegł, mieczem skinął,/
 Artyleryji ruskiéj ciągną się szeregi,/
 Prosto, długo, daleko, jako morza brzegi;/
 I widziałem ich wodza; --- przybiegł, mieczem skinął,/
@@ -50,7 +51,7 @@ I jak ptak jedno skrzydło wojska swego zwinął./
 Wylewa się z pod skrzydła ściśniona piechota/
 Długą, czarną kolumną, jako lawa błota,/
 Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy,/
 Wylewa się z pod skrzydła ściśniona piechota/
 Długą, czarną kolumną, jako lawa błota,/
 Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy,/
-Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy.<end id='e1195863726858' />/
+Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy.<end id="e1195863726858"/>/
 Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona,/
 Jak głaz, bodzący morze, reduta Ordona./
 Sześć tylko miała harmat. Wciąż dymią i świecą;/
 Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona,/
 Jak głaz, bodzący morze, reduta Ordona./
 Sześć tylko miała harmat. Wciąż dymią i świecą;/
@@ -58,7 +59,7 @@ I nie tyle prędkich słów gniewne usta miecą,/
 Nie tyle przejdzie uczuć przez duszę w rozpaczy,/
 Ile z tych dział leciało bomb, kul i kartaczy.</strofa>
 
 Nie tyle przejdzie uczuć przez duszę w rozpaczy,/
 Ile z tych dział leciało bomb, kul i kartaczy.</strofa>
 
-<strofa><begin id='b1195863818600' /><motyw id='m1195863818600'>Śmierć, Wojna, Żołnierz</motyw><wers_akap>Patrz, tam granat w sam środek kolumny się nurza,</wers_akap>/
+<strofa><begin id="b1195863818600"/><motyw id="m1195863818600">Śmierć, Wojna, Żołnierz</motyw><wers_akap>Patrz, tam granat w sam środek kolumny się nurza,</wers_akap>/
 Jak w fale bryła lawy, pułk dymem zachmurza;/
 Pęka śród dymu granat, szyk pod niebo leci/
 I ogromna łysina śród kolumny świeci./
 Jak w fale bryła lawy, pułk dymem zachmurza;/
 Pęka śród dymu granat, szyk pod niebo leci/
 I ogromna łysina śród kolumny świeci./
@@ -69,39 +70,39 @@ Pali piersią, rwie zębem, oddechem zabija./
 Najstraszniejszéj nie widać, lecz słychać po dźwięku,/
 Po waleniu się trupów, po ranionych jęku:/
 Gdy kolumnę od końca do końca przewierci,/
 Najstraszniejszéj nie widać, lecz słychać po dźwięku,/
 Po waleniu się trupów, po ranionych jęku:/
 Gdy kolumnę od końca do końca przewierci,/
-Jak gdyby środkiem wojska przeszedł anioł śmierci.<end id='e1195863818600' /></strofa>
+Jak gdyby środkiem wojska przeszedł anioł śmierci.<end id="e1195863818600"/></strofa>
 
 
-<strofa><begin id='b1195863925604' /><motyw id='m1195863925604'>Bóg, Król, Przywódca, Szatan, Władza, Wróg</motyw><wers_akap>Gdzież jest król, co na rzezie tłumy te wyprawia?</wers_akap>/
+<strofa><begin id="b1195863925604"/><motyw id="m1195863925604">Bóg, Król, Przywódca, Szatan, Władza, Wróg</motyw><wers_akap>Gdzież jest król, co na rzezie tłumy te wyprawia?</wers_akap>/
 Czy dzieli ich odwagę, czy pierś sam nadstawia?/
 Nie, on siedzi o pięćset mil na swéj stolicy,/
 Król wielki, samowładnik świata połowicy./
 Zmarszczył brwi, --- i tysiące kibitek wnet leci;/
 Podpisał, --- tysiąc matek opłakuje dzieci;/
 Skinął, --- padają knuty od Niemna do Chiwy./
 Czy dzieli ich odwagę, czy pierś sam nadstawia?/
 Nie, on siedzi o pięćset mil na swéj stolicy,/
 Król wielki, samowładnik świata połowicy./
 Zmarszczył brwi, --- i tysiące kibitek wnet leci;/
 Podpisał, --- tysiąc matek opłakuje dzieci;/
 Skinął, --- padają knuty od Niemna do Chiwy./
-Mocarzu, jak Bóg silny, jak szatan złośliwy!<end id='e1195863925604' />/
-<begin id='b1195864043243' /><motyw id='m1195864043243'>Bunt , Powstanie, Warszawa, Władza</motyw>Gdy Turków za Bałkanem twoje straszą spiże<pr><slowo_obce>Gdy Turków za Bałkanem...</slowo_obce> --- aluzja do wojny rosyjsko--tureckiej w r. 1829, zakończonej pokojem adrianopolskim 14 września 1829; <slowo_obce>spiże</slowo_obce> --- przenośnie zam.: armaty.</pr>,/
+Mocarzu, jak Bóg silny, jak szatan złośliwy!<end id="e1195863925604"/>/
+<begin id="b1195864043243"/><motyw id="m1195864043243">Bunt , Powstanie, Warszawa, Władza</motyw>Gdy Turków za Bałkanem twoje straszą spiże<pr><slowo_obce>Gdy Turków za Bałkanem...</slowo_obce> --- aluzja do wojny rosyjsko--tureckiej w r. 1829, zakończonej pokojem adrianopolskim 14 września 1829; <slowo_obce>spiże</slowo_obce> --- przenośnie zam.: armaty.</pr>,/
 Gdy poselstwo paryskie twoje stopy liże<pr><slowo_obce>Gdy poselstwo paryskie...</slowo_obce> --- pogardliwy przytyk do zabiegów Ludwika Filipa o uznanie przez Rosję.</pr>:/
 Warszawa jedna twojéj mocy się urąga,/
 Podnosi na cię rękę i koronę ściąga,/
 Koronę Kazimierzów, Chrobrych z twojéj głowy,/
 Gdy poselstwo paryskie twoje stopy liże<pr><slowo_obce>Gdy poselstwo paryskie...</slowo_obce> --- pogardliwy przytyk do zabiegów Ludwika Filipa o uznanie przez Rosję.</pr>:/
 Warszawa jedna twojéj mocy się urąga,/
 Podnosi na cię rękę i koronę ściąga,/
 Koronę Kazimierzów, Chrobrych z twojéj głowy,/
-Boś ją ukradł i skrwawił, synu Wasilowy!<end id='e1195864043243' /></strofa>
+Boś ją ukradł i skrwawił, synu Wasilowy!<end id="e1195864043243"/></strofa>
 
 <strofa><wers_akap>Car dziwi się --- ze strachu drżą Petersburczany,</wers_akap>/
 Car gniewa się --- ze strachu mrą jego dworzany;/
 
 <strofa><wers_akap>Car dziwi się --- ze strachu drżą Petersburczany,</wers_akap>/
 Car gniewa się --- ze strachu mrą jego dworzany;/
-<begin id='b1195864107796' /><motyw id='m1195864107796'>Rosjanin, Żołnierz</motyw>Ale sypią się wojska, których Bóg i wiara/
-Jest Car. --- Car gniewny: umrzem, rozweselim Cara!<end id='e1195864107796' />/
+<begin id="b1195864107796"/><motyw id="m1195864107796">Rosjanin, Żołnierz</motyw>Ale sypią się wojska, których Bóg i wiara/
+Jest Car. --- Car gniewny: umrzem, rozweselim Cara!<end id="e1195864107796"/>/
 Posłany wódz kaukaski<pr><slowo_obce>wódz kaukaski</slowo_obce> --- Paszkiewicz, zdobywca Warszawy we wrześniu1831 r.; odniósł on liczne zwycięstwa w Azji, Armenii, a więc za Kaukazem.</pr> z siłami pół--świata,</strofa>
 Wierny, czynny i sprawny --- jak knut w ręku kata./
 
 Posłany wódz kaukaski<pr><slowo_obce>wódz kaukaski</slowo_obce> --- Paszkiewicz, zdobywca Warszawy we wrześniu1831 r.; odniósł on liczne zwycięstwa w Azji, Armenii, a więc za Kaukazem.</pr> z siłami pół--świata,</strofa>
 Wierny, czynny i sprawny --- jak knut w ręku kata./
 
-<strofa><wers_akap><begin id='b1195864203423' /><motyw id='m1195864203423'>Klęska, Wróg</motyw>Ura! ura! Patrz, blisko reduty, już w rowy</wers_akap>/
+<strofa><wers_akap><begin id="b1195864203423"/><motyw id="m1195864203423">Klęska, Wróg</motyw>Ura! ura! Patrz, blisko reduty, już w rowy</wers_akap>/
 Walą się, na faszynę kładąc swe tułowy<pr><slowo_obce>na faszynę kładąc swe tułowy</slowo_obce> --- faszyna są to wiązki gałęzi lub chrustu służące do urządzania tam, grobli i wałów obronnych.</pr>;/
 Już czernią się na białych palisadach wałów./
 Jeszcze reduta w środku, jasna od wystrzałów,/
 Czerwieni się nad czernią: jak w środek mrowiska/
 Wrzucony motyl błyska, --- mrowie go naciska, ---/
 Walą się, na faszynę kładąc swe tułowy<pr><slowo_obce>na faszynę kładąc swe tułowy</slowo_obce> --- faszyna są to wiązki gałęzi lub chrustu służące do urządzania tam, grobli i wałów obronnych.</pr>;/
 Już czernią się na białych palisadach wałów./
 Jeszcze reduta w środku, jasna od wystrzałów,/
 Czerwieni się nad czernią: jak w środek mrowiska/
 Wrzucony motyl błyska, --- mrowie go naciska, ---/
-Zgasł;<end id='e1195864203423' /> --- tak zgasła reduta. Czyż ostatnie działo,/
+Zgasł;<end id="e1195864203423"/> --- tak zgasła reduta. Czyż ostatnie działo,/
 Śtrącone z łoża, w piasku paszczę zagrzebało?/
 Śtrącone z łoża, w piasku paszczę zagrzebało?/
-<begin id='b1195864367379' /><motyw id='m1195864367379'>Klęska, Polak, Rosjanin, Śmierć, Walka, Żołnierz</motyw>Czy zapał<pr><slowo_obce>zapał</slowo_obce> --- lont.</pr> krwią ostatni bombardyjer<pr><slowo_obce>bombardier</slowo_obce> --- najniższy stopień podoficerski w artylerii, idący zaraz po szeregowcu.</pr> zalał?/
+<begin id="b1195864367379"/><motyw id="m1195864367379">Klęska, Polak, Rosjanin, Śmierć, Walka, Żołnierz</motyw>Czy zapał<pr><slowo_obce>zapał</slowo_obce> --- lont.</pr> krwią ostatni bombardyjer<pr><slowo_obce>bombardier</slowo_obce> --- najniższy stopień podoficerski w artylerii, idący zaraz po szeregowcu.</pr> zalał?/
 Zgasnął ogień. --- Już Moskal rogatki<pr><slowo_obce>rogatki</slowo_obce> --- wrota.</pr> wywalał./
 Gdzież ręczna broń? --- Ach, dzisiaj pracowała więcéj,/
 Niż na wszystkich przeglądach za władzy książęcéj<pr><slowo_obce>Niż na wszystkich przeglądach...</slowo_obce> --- W. Ks. Konstanty, naczelny wódz wojsk polskich w Król. Kongresowym (od 1816--30), lubował się w częstych paradach i przeglądach wojskowych.</pr>!/
 Zgasnął ogień. --- Już Moskal rogatki<pr><slowo_obce>rogatki</slowo_obce> --- wrota.</pr> wywalał./
 Gdzież ręczna broń? --- Ach, dzisiaj pracowała więcéj,/
 Niż na wszystkich przeglądach za władzy książęcéj<pr><slowo_obce>Niż na wszystkich przeglądach...</slowo_obce> --- W. Ks. Konstanty, naczelny wódz wojsk polskich w Król. Kongresowym (od 1816--30), lubował się w częstych paradach i przeglądach wojskowych.</pr>!/
@@ -118,9 +119,9 @@ Aż ręka w ładownicy długo i głęboko/
 Szukała, nie znalazła --- i żołnierz pobladnął,/
 Nie znalazłszy ładunku, już bronią nie władnął,/
 I uczuł, że go pali strzelba rozogniona;/
 Szukała, nie znalazła --- i żołnierz pobladnął,/
 Nie znalazłszy ładunku, już bronią nie władnął,/
 I uczuł, że go pali strzelba rozogniona;/
-Upuścił ją i upadł; nim dobiją, skona!...<end id='e1195864367379' />/
-Takem myślił, --- <begin id='b1195864412003' /><motyw id='m1195864412003'>Wróg</motyw>a w szaniec nieprzyjaciół kupa/
-Już lazła, jak robactwo na świeżego trupa.<end id='e1195864412003' /></strofa>
+Upuścił ją i upadł; nim dobiją, skona!...<end id="e1195864367379"/>/
+Takem myślił, --- <begin id="b1195864412003"/><motyw id="m1195864412003">Wróg</motyw>a w szaniec nieprzyjaciół kupa/
+Już lazła, jak robactwo na świeżego trupa.<end id="e1195864412003"/></strofa>
 
 <strofa><wers_akap>Pociemniało mi w oczach; a gdym łzy ocierał,</wers_akap>/
 Słyszałem, że coś do mnie mówił mój Jenerał./
 
 <strofa><wers_akap>Pociemniało mi w oczach; a gdym łzy ocierał,</wers_akap>/
 Słyszałem, że coś do mnie mówił mój Jenerał./
@@ -134,39 +135,40 @@ Czy go znam? --- Tam stał zawsze, to działo kierował./
 Nie widzę --- znajdę --- dojrzę --- śród dymu się schował:/
 Lecz śród najgęstszych kłębów dymu, ileż razy/
 Widziałem rękę jego, dającą rozkazy.../
 Nie widzę --- znajdę --- dojrzę --- śród dymu się schował:/
 Lecz śród najgęstszych kłębów dymu, ileż razy/
 Widziałem rękę jego, dającą rozkazy.../
-<begin id='b1195864524134' /><motyw id='m1195864524134'>Śmierć bohaterska</motyw>Widzę go znowu --- widzę rękę --- błyskawicę,/
+<begin id="b1195864524134"/><motyw id="m1195864524134">Śmierć bohaterska</motyw>Widzę go znowu --- widzę rękę --- błyskawicę,/
 Wywija, grozi wrogom, trzyma palną świécę,/
 Biorą go --- zginął. --- O, nie --- skoczył w dół, do lochów!” ---/
 ,,Dobrze --- rzecze Jenerał, --- nie odda im prochów”.</strofa>
 
 Wywija, grozi wrogom, trzyma palną świécę,/
 Biorą go --- zginął. --- O, nie --- skoczył w dół, do lochów!” ---/
 ,,Dobrze --- rzecze Jenerał, --- nie odda im prochów”.</strofa>
 
-<strofa><wers_akap>Tu blask, --- dym, --- chwila cicho --- i huk jak stu gromów!</wers_akap><end id='e1195864524134' /></strofa><extra>sprawdzić w innym papierowym wydaniu czy jest to osobna strofa</extra>
+<strofa><wers_akap>Tu blask, --- dym, --- chwila cicho --- i huk jak stu gromów!</wers_akap><end id="e1195864524134"/></strofa><extra>sprawdzić w innym papierowym wydaniu czy jest to osobna strofa</extra>
 
 <strofa><wers_akap>Zaćmiło się powietrze od ziemi wyłomów:</wers_akap>/
 Harmaty podskoczyły i jak wystrzelone/
 Toczyły się na kołach; lonty zapalone/
 Nie trafiły do swoich panew. I dym wionął/
 Prosto ku nam; i w gęstéj chmurze nas ochłonął./
 
 <strofa><wers_akap>Zaćmiło się powietrze od ziemi wyłomów:</wers_akap>/
 Harmaty podskoczyły i jak wystrzelone/
 Toczyły się na kołach; lonty zapalone/
 Nie trafiły do swoich panew. I dym wionął/
 Prosto ku nam; i w gęstéj chmurze nas ochłonął./
-<begin id='b1195864642074' /><motyw id='m1195864642074'>Grób</motyw>I nie było nic widać, prócz granatów blasku,/
+<begin id="b1195864642074"/><motyw id="m1195864642074">Grób</motyw>I nie było nic widać, prócz granatów blasku,/
 I powoli dym rzedniał, opadał deszcz piasku./
 Spojrzałem na redutę. --- Wały, palisady,/
 Działa, i naszych garstka i wrogów gromady:/
 Wszystko jako sen znikło! --- Tylko czarna bryła/
 Ziemi niekształtnéj leży --- rozjemcza mogiła./
 Tam i ci, co bronili, --- i ci, co się wdarli,/
 I powoli dym rzedniał, opadał deszcz piasku./
 Spojrzałem na redutę. --- Wały, palisady,/
 Działa, i naszych garstka i wrogów gromady:/
 Wszystko jako sen znikło! --- Tylko czarna bryła/
 Ziemi niekształtnéj leży --- rozjemcza mogiła./
 Tam i ci, co bronili, --- i ci, co się wdarli,/
-Pierwszy raz pokój szczery i wieczny zawarli;<end id='e1195864642074' />/
-<begin id='b1195864747355' /><motyw id='m1195864747355'>Rosjanin, Śmierć</motyw>Choćby cesarz Moskalom kazał wstać: już dusza/
+Pierwszy raz pokój szczery i wieczny zawarli;<end id="e1195864642074"/>/
+<begin id="b1195864747355"/><motyw id="m1195864747355">Rosjanin, Śmierć</motyw>Choćby cesarz Moskalom kazał wstać: już dusza/
 Moskiewska, tam raz pierwszy, Cesarza nie słusza<pr><slowo_obce>nie słusza</slowo_obce> --- forma staropolska obok słuchać (sluszać, ---sza, ---ał, np. ,,tedy dzieciom z oćcem (ojcem) słusza dział czynić” (Stat. wiśl. 1460).</pr>!/
 Tam zagrzebane tylu set ciała, imiona:/
 Moskiewska, tam raz pierwszy, Cesarza nie słusza<pr><slowo_obce>nie słusza</slowo_obce> --- forma staropolska obok słuchać (sluszać, ---sza, ---ał, np. ,,tedy dzieciom z oćcem (ojcem) słusza dział czynić” (Stat. wiśl. 1460).</pr>!/
 Tam zagrzebane tylu set ciała, imiona:/
-Dusze gdzie? nie wiem;<end id='e1195864747355' /> lecz wiem, gdzie dusza Ordona/
-On będzie Patron szańców! --- <begin id='b1195864819679' /><motyw id='m1195864819679'>Bóg, Kara, Koniec świata</motyw>Bo dzieło zniszczenia/
+Dusze gdzie? nie wiem;<end id="e1195864747355"/> lecz wiem, gdzie dusza Ordona/
+On będzie Patron szańców! --- <begin id="b1195864819679"/><motyw id="m1195864819679">Bóg, Kara, Koniec świata</motyw>Bo dzieło zniszczenia/
 W dobréj sprawie jest święte, jak dzieło tworzenia:/
 Bóg wyrzekł słowo <wyroznienie>stań się</wyroznienie>, Bóg i <wyroznienie>zgiń</wyroznienie><uwaga>w skanach oba te słowa kursywą</uwaga> wyrzecze!/
 Kiedy od ludzi wiara i wolność uciecze,/
 Kiedy ziemię despotyzm i duma szalona/
 Obleją, jak Moskale redutę Ordona:/
 Karząc plemie zwycięzców zbrodniami zatrute,/
 W dobréj sprawie jest święte, jak dzieło tworzenia:/
 Bóg wyrzekł słowo <wyroznienie>stań się</wyroznienie>, Bóg i <wyroznienie>zgiń</wyroznienie><uwaga>w skanach oba te słowa kursywą</uwaga> wyrzecze!/
 Kiedy od ludzi wiara i wolność uciecze,/
 Kiedy ziemię despotyzm i duma szalona/
 Obleją, jak Moskale redutę Ordona:/
 Karząc plemie zwycięzców zbrodniami zatrute,/
-Bóg wysadzi tę ziemię, jak on swą redutę<end id='e1195864819679' /><pr><slowo_obce>Bóg wysadzi tę ziemią, jak on swą redutę</slowo_obce> --- opinia o wysadzeniu reduty Nr. 54 przez Ordona była długo kwestią bezsporną. Pierwszą rysą w tym rycerskim rapsodzie było zjawienie się żywego Ordona, który po długiej tułaczce na obczyźnie zjawił się w kraju i począł sam pogłoski o swym czynie i zgonie prostować i za każdym razem szczegóły odmiennie przedstawiać. Skrupulatne badania K. Bartoszewicza, Oparte tak na sprzecznościach wynurzeń Ordona, jak na zeznaniach jen. Mierosławskiego (<tytul_dziela>Bitwa warsz.</tytul_dziela> Poznań 1887), a wreszcie na kategorycznym stwierdzeniu jen. Lewińskiego, zastępcy szefa sztabu, jen. Prądzyńskiego, zdegradowały ostatecznie Ordona z roli ,,patrona szańców”. Okazało się, że «gdy nieprzyjaciel wdarł się do reduty Nr. 54, kapitan piechoty Nowosielski wysadził ją w powietrze wraz z majorem, kilku oficerami i mnóstwem żołnierstwa rosyjskiego naturalnie, i że sam padł ofiarą swego bohaterstwa. Stwierdzenie tego faktu przez uczestniczącego w tej walce jenerała, akcentowane w jego <tytul_dziela>Pamiętnikach</tytul_dziela> z całą powagą i tą intencją, by położyć kres ,,okrutnej pomyłce”, wydzierającej ,,umarłemu pięknych i wielkich poświęceń zasługę)), przekreśla ostatecznie lwią część ordonowskiej legendy, odbierając jej najszczytniejszy moment: bohaterstwo dobrowolnej śmierci na straconej placówce (Bartoszewicz, <tytul_dziela>Legenda o Ordonie</tytul_dziela>, Tyg. Illustr. r. 1912, Nr. 46, str. 955; Bełza, <tytul_dziela>Ordon czy Mickiewicz</tytul_dziela>, Kurjer warsz. 1911 r., Nr. 327; Dybowski, <tytul_dziela>Drobne sprostowania o reducie Ordona</tytul_dziela>, Kurjer lwów. 1917 r.)</pr>.</strofa>
+Bóg wysadzi tę ziemię, jak on swą redutę<end id="e1195864819679"/><pr><slowo_obce>Bóg wysadzi tę ziemią, jak on swą redutę</slowo_obce> --- opinia o wysadzeniu reduty Nr. 54 przez Ordona była długo kwestią bezsporną. Pierwszą rysą w tym rycerskim rapsodzie było zjawienie się żywego Ordona, który po długiej tułaczce na obczyźnie zjawił się w kraju i począł sam pogłoski o swym czynie i zgonie prostować i za każdym razem szczegóły odmiennie przedstawiać. Skrupulatne badania K. Bartoszewicza, Oparte tak na sprzecznościach wynurzeń Ordona, jak na zeznaniach jen. Mierosławskiego (<tytul_dziela>Bitwa warsz.</tytul_dziela> Poznań 1887), a wreszcie na kategorycznym stwierdzeniu jen. Lewińskiego, zastępcy szefa sztabu, jen. Prądzyńskiego, zdegradowały ostatecznie Ordona z roli ,,patrona szańców”. Okazało się, że «gdy nieprzyjaciel wdarł się do reduty Nr. 54, kapitan piechoty Nowosielski wysadził ją w powietrze wraz z majorem, kilku oficerami i mnóstwem żołnierstwa rosyjskiego naturalnie, i że sam padł ofiarą swego bohaterstwa. Stwierdzenie tego faktu przez uczestniczącego w tej walce jenerała, akcentowane w jego <tytul_dziela>Pamiętnikach</tytul_dziela> z całą powagą i tą intencją, by położyć kres ,,okrutnej pomyłce”, wydzierającej ,,umarłemu pięknych i wielkich poświęceń zasługę)), przekreśla ostatecznie lwią część ordonowskiej legendy, odbierając jej najszczytniejszy moment: bohaterstwo dobrowolnej śmierci na straconej placówce (Bartoszewicz, <tytul_dziela>Legenda o Ordonie</tytul_dziela>, Tyg. Illustr. r. 1912, Nr. 46, str. 955; Bełza, <tytul_dziela>Ordon czy Mickiewicz</tytul_dziela>, Kurjer warsz. 1911 r., Nr. 327; Dybowski, <tytul_dziela>Drobne sprostowania o reducie Ordona</tytul_dziela>, Kurjer lwów. 1917 r.)</pr>.</strofa>
 
 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
 
 
 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
 
-</liryka_l></utwor>
+</liryka_l>
+</utwor>