- <extra>
- <!--<elementy_poczatkowe>-->
- </extra>
- <autor_utworu>Artur Oppman</autor_utworu>
- <nazwa_utworu>Biała dama</nazwa_utworu>
- <extra>
- <!--</elementy_poczatkowe>-->
- </extra>
- <extra>
- <!--<tekst_glowny>-->
- </extra>
- <begin id="b1188823900269"/>
- <motyw id="m1188823900269">Przywódca, Walka, Władza, Wróg</motyw>
- <srodtytul>I</srodtytul>
- <strofa>Stanisław August siadł na tronie,/
- Głośne mu ,,Wiwat" lud wykrzyka<pe><slowo_obce>wykrzyka</slowo_obce> --- wykrzykuje.</pe>,/
- I miecz Batorych ujął w dłonie,/
- Lecz to nie dłonie wojownika.</strofa>
- <strofa>Nie do pancerza pierś królewska,/
- Ani do hełmu białe czoło, ---/
- A tu się chmurzy toń niebieska/
- I groźne wichry szumią wkoło.</strofa>
- <begin id="b1188823625065"/>
- <motyw id="m1188823625065">Wróg</motyw>
- <strofa>Czyha na Polską cudzoziemiec,/
- Słabnie potęga ojców stara,/
- W Rzeczpospolitej Moskal, Niemiec/
- Rządzi się właśnie, jak gęś szara.</strofa>
- <strofa>Wprowadza wojska swoje wraże<pe><slowo_obce>wraże</slowo_obce> --- obce.</pe>,/
- Wolność narodu pcha w mogiłę, ---/
- Niech Polak słucha, gdy on każe,/
- Za nic mu prawo, --- on ma siłę</strofa>
- <end id="e1188823625065"/>
- <srodtytul>II</srodtytul>
- <strofa>Stanisław August krzewi sztuki/
- I o oświatę dba narodu,/
- Ale kraj szarpią, jakby kruki,/
- Sąsiedzi z wschodu i zachodu.</strofa>
- <begin id="b1188824330196"/>
- <motyw id="m1188824330196">Wróg</motyw>
- <strofa>Nie ma kto wydać hasła boju,/
- Z ,,Bogarodzicą" grzmiącą w nieba, ---/
- Taki król dobry w czas pokoju,/
- Teraz Sobieskich Polsce trzeba.</strofa>
- <strofa>Z nim by poleciał lotem ptaka/
- Nasz orzeł w polu purpurowym,/
- Znów pod Grunwaldem zgnieść Prusaka,/
- Na łeb Moskala bić pod Pskowem!</strofa>
- <end id="e1188824330196"/>
- <strofa>Lecz dobrze wiedzą źli sąsiedzi:/
- Król Jan w katedrze śpi krakowskiej,/
- A na warszawskim Zamku siedzi/
- Stanisław August Poniatowski.</strofa>
- <srodtytul>III</srodtytul>
- <strofa>Król Staś w komnacie swej bogatej/
- Coś tam rozważa, coś tam myśli:/
- Może mu śnią się sławy kwiaty,/
- Lub plan ,,Łazienek" nowych kreśli.</strofa>
- <begin id="b1188824380999"/>
- <motyw id="m1188824380999">Wojna</motyw>
- <strofa>A tu zawzięte wrogi nasze/
- Ojczyznę dwakroć już rozdarły;/
- Huczą armaty, lśnią pałasze,/
- I dzwon grzmi Polsce, jak umarłej.</strofa>
- <strofa>Kościuszko wzywa, by rwać pęta,/
- A z nim najlepsze w kraju męże ---/
- I wzwyż przysięga leci święta:/
- ,,Albo polegnę, lub zwyciężę!"</strofa>
- <strofa>Lecz po Racławic bitwie chwackiej/
- Znowu się sypią klęski krwawe ---/
- I wojsk carowej tłum żołdacki/
- Wiedzie Suwarów na Warszawę.</strofa>
- <end id="e1188824380999"/>
- <srodtytul>IV</srodtytul>
- <begin id="b1188824456351"/>
- <motyw id="m1188824456351">Ojczyzna, Śmierć bohaterska, Walka, Wojna</motyw>
- <strofa>Na krwią zbroczonych Pragi wałach/
- Wre bój zacięty, bój ostatni,/
- Mrą kanoniery przy swych działach,/
- Ginie walecznych hufiec bratni.</strofa>
- <strofa>Mężny Jasiński, Korsak dzielny/
- Już legli --- męże wiekopomni! ---/
- Nigdy ich sławy nieśmiertelnej/
- Wdzięczna ojczyzna nie zapomni!</strofa>
- <strofa>Suwarów z setki armat wali,/
- Napiera podłych zbirów zgrają, ---/
- I lecą kule dalej, dalej,/
- W królewski Zamek uderzają.</strofa>
- <end id="e1188824456351"/>
- <begin id="b1188824547032"/>
- <motyw id="m1188824547032">Wizja, Wyrzuty sumienia</motyw>
- <strofa>Zda się, mur Zamku się rozrywa,/
- Zda się, dygoce ziemia sama.../
- Król Staś padł w fotel, twarz zakrywa:/
- Stanęła przed nim --- Biała Dama.</strofa>
- <srodtytul>V</srodtytul>
- <strofa>Na piersiach ranę ma czerwoną,/
- Z której koralem krew się broczy,/
- I tak żałośnie drży jej łono,/
- I tak się łzami srebrzą oczy.</strofa>
- <strofa>Z gorzkim wyrzutem patrzy w króla,/
- A jemu serce mrze od trwogi, ---/
- ,,Tam --- szepce widmo --- Moskal hula,/
- Po moich synach depcą wrogi!</strofa>
- <strofa>We krwi się pławi ma kraina/
- I w każdem sercu tyle bólu!/
- Czyjaż to wina? Czyja wina?/
- Uderz się w piersi, słaby królu!</strofa>
- <strofa>Mój naród w pęta dziś okuty,/
- Gdzie spojrzeć --- rozpacz, łza i blizna;/
- Iluż to trzeba lat pokuty,/
- By wolną była znów Ojczyzna!..."</strofa>
- <end id="e1188824547032"/>
- <end id="e1188823900269"/>
- <srodtytul>VI</srodtytul>
- <begin id="b1188824609870"/>
- <motyw id="m1188824609870">Niewola, Powstanie</motyw>
- <strofa>Polska w niewoli byt swój wlecze,/
- Trzech ją tyranów uciemiężą,/
- Rdzewieją w pochwach stare miecze ---/
- I niema pola dla oręża.</strofa>
- <strofa>Ale się naród nie upodli/
- I łzę ukrywa, co z ócz ścieka,/
- Obój się z wrogiem co dzień modli/
- I na wolności jutrznię czeka.</strofa>
- <strofa>A każdy poryw ku swobodzie,/
- Krwią bohaterów okupiony,/
- Skraca twej męki czas, narodzie,/
- Zbliża odrodzin świt wyśniony.</strofa>
- <end id="e1188824609870"/>
- <begin id="b1188824821193"/>
- <motyw id="m1188824821193">Ojczyzna, Wolność, Żołnierz</motyw>
- <strofa>A gdy już zda się, zmartwychwstaje/
- Słońce wielkości, gloria chwały, ---/
- W warszawskim Zamku w oknie staje/
- Urocze widmo Damy Białej.</strofa>
- <srodtytul>VII</srodtytul>
- <strofa>Zapchany ludem plac Zamkowy,/
- A wszyscy patrzą w stronę Wisły,/
- Dumnie wzniesione wolnych głowy,/
- Bo się kajdany w proch rozprysły.</strofa>
- <strofa>A tam od mostu pieśni biegą,<pe><slowo_obce>biegą</slowo_obce> --- dziś popr.: biegną.</pe>/
- Ach, nasze pieśni to bojowe! ---/
- I obok Zamku warszawskiego/
- Przeciąga wojsko narodowe</strofa>
- <strofa>Jeden za drugim hufiec zbrojny,/
- Piechota, jazda, równym szykiem,/
- W mury stolicy wraca z wojny,/
- Z wojny zwycięskiej z bolszewikiem!</strofa>
- <strofa>Serca w takt biją, wzrok się łzawi,/
- I triumfalna stoi brama, ---/
- A z okna Zamku błogosławi/
- Zwycięskim pułkom --- Biała Dama!...</strofa>
- <end id="e1188824821193"/>
- </liryka_lp>
- <extra>
- <!--</tekst_glowny>-->
- </extra>
+
+<rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
+<rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Oppman/Legendy_warszawskie">
+<dc:creator xml:lang="pl">Oppman, Artur</dc:creator>
+<dc:title xml:lang="pl">Biała Dama</dc:title>
+<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/legendy-warszawskie</dc:relation.isPartOf>
+<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
+<dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
+<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
+<dc:subject.period xml:lang="pl">Modernizm</dc:subject.period>
+<dc:subject.type xml:lang="pl">Epika</dc:subject.type>
+<dc:subject.genre xml:lang="pl">Legenda</dc:subject.genre>
+<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
+<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/legendy-warszawskie-biala-dama</dc:identifier.url>
+<dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/799</dc:source.URL>
+<dc:source xml:lang="pl">Oppman, Artur (1867-1931), Legendy warszawskie, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań, Warszawa [etc.], 1925</dc:source>
+<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Artur Oppman zm. 1931</dc:rights>
+<dc:date.pd xml:lang="pl">1931</dc:date.pd>
+<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
+<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
+<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
+<dc:date xml:lang="pl">2007-08-30</dc:date>
+<dc:audience xml:lang="pl">SP2</dc:audience>
+<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
+</rdf:Description>
+</rdf:RDF>
+
+<extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
+
+<autor_utworu>Artur Oppman</autor_utworu>
+
+<dzielo_nadrzedne>Legendy warszawskie</dzielo_nadrzedne>
+
+<nazwa_utworu>Biała dama</nazwa_utworu>
+
+<extra><!--</elementy_poczatkowe>--></extra>
+
+<extra><!--<tekst_glowny>--></extra>
+
+
+
+
+<srodtytul><begin id="b1188823900269"/><motyw id="m1188823900269">Przywódca, Walka, Władza, Wróg</motyw>I</srodtytul>
+
+
+
+<strofa>Stanisław August siadł na tronie,/
+ Głośne mu ,,Wiwat" lud wykrzyka<pe><slowo_obce>wykrzyka</slowo_obce> --- wykrzykuje.</pe>,/
+ I miecz Batorych ujął w dłonie,/
+ Lecz to nie dłonie wojownika.</strofa>
+
+<strofa>Nie do pancerza pierś królewska,/
+ Ani do hełmu białe czoło, ---/
+ A tu się chmurzy toń niebieska/
+ I groźne wichry szumią wkoło.</strofa>
+
+<strofa><begin id="b1188823625065"/><motyw id="m1188823625065">Wróg</motyw>Czyha na Polską cudzoziemiec,/
+ Słabnie potęga ojców stara,/
+ W Rzeczpospolitej Moskal, Niemiec/
+ Rządzi się właśnie, jak gęś szara.</strofa>
+
+<strofa>Wprowadza wojska swoje wraże<pe><slowo_obce>wraże</slowo_obce> --- obce.</pe>,/
+ Wolność narodu pcha w mogiłę, ---/
+ Niech Polak słucha, gdy on każe,/
+ Za nic mu prawo, --- on ma siłę<end id="e1188823625065"/></strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>II</srodtytul>
+
+
+
+<strofa>Stanisław August krzewi sztuki/
+ I o oświatę dba narodu,/
+ Ale kraj szarpią, jakby kruki,/
+ Sąsiedzi z wschodu i zachodu.</strofa>
+
+<strofa><begin id="b1188824330196"/><motyw id="m1188824330196">Wróg</motyw>Nie ma kto wydać hasła boju,/
+ Z ,,Bogarodzicą" grzmiącą w nieba, ---/
+ Taki król dobry w czas pokoju,/
+ Teraz Sobieskich Polsce trzeba.</strofa>
+
+<strofa>Z nim by poleciał lotem ptaka/
+ Nasz orzeł w polu purpurowym,/
+ Znów pod Grunwaldem zgnieść Prusaka,/
+ Na łeb Moskala bić pod Pskowem!<end id="e1188824330196"/></strofa>
+
+<strofa>Lecz dobrze wiedzą źli sąsiedzi:/
+ Król Jan w katedrze śpi krakowskiej,/
+ A na warszawskim Zamku siedzi/
+ Stanisław August Poniatowski.</strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>III</srodtytul>
+
+
+
+<strofa>Król Staś w komnacie swej bogatej/
+ Coś tam rozważa, coś tam myśli:/
+ Może mu śnią się sławy kwiaty,/
+ Lub plan ,,Łazienek" nowych kreśli.</strofa>
+
+<strofa><begin id="b1188824380999"/><motyw id="m1188824380999">Wojna</motyw>A tu zawzięte wrogi nasze/
+ Ojczyznę dwakroć już rozdarły;/
+ Huczą armaty, lśnią pałasze,/
+ I dzwon grzmi Polsce, jak umarłej.</strofa>
+
+<strofa>Kościuszko wzywa, by rwać pęta,/
+ A z nim najlepsze w kraju męże ---/
+ I wzwyż przysięga leci święta:/
+ ,,Albo polegnę, lub zwyciężę!"</strofa>
+
+<strofa>Lecz po Racławic bitwie chwackiej/
+ Znowu się sypią klęski krwawe ---/
+ I wojsk carowej tłum żołdacki/
+ Wiedzie Suwarów na Warszawę.<end id="e1188824380999"/></strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>IV</srodtytul>
+
+
+<strofa><begin id="b1188824456351"/><motyw id="m1188824456351">Ojczyzna, Śmierć bohaterska, Walka, Wojna</motyw>Na krwią zbroczonych Pragi wałach/
+ Wre bój zacięty, bój ostatni,/
+ Mrą kanoniery przy swych działach,/
+ Ginie walecznych hufiec bratni.</strofa>
+
+<strofa>Mężny Jasiński, Korsak dzielny/
+ Już legli --- męże wiekopomni! ---/
+ Nigdy ich sławy nieśmiertelnej/
+ Wdzięczna ojczyzna nie zapomni!</strofa>
+
+<strofa>Suwarów z setki armat wali,/
+ Napiera podłych zbirów zgrają, ---/
+ I lecą kule dalej, dalej,/
+ W królewski Zamek uderzają.<end id="e1188824456351"/></strofa>
+
+<strofa><begin id="b1188824547032"/><motyw id="m1188824547032">Wizja, Wyrzuty sumienia</motyw>Zda się, mur Zamku się rozrywa,/
+ Zda się, dygoce ziemia sama.../
+ Król Staś padł w fotel, twarz zakrywa:/
+ Stanęła przed nim --- Biała Dama.</strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>V</srodtytul>
+
+
+
+<strofa>Na piersiach ranę ma czerwoną,/
+ Z której koralem krew się broczy,/
+ I tak żałośnie drży jej łono,/
+ I tak się łzami srebrzą oczy.</strofa>
+
+<strofa>Z gorzkim wyrzutem patrzy w króla,/
+ A jemu serce mrze od trwogi, ---/
+ ,,Tam --- szepce widmo --- Moskal hula,/
+ Po moich synach depcą wrogi!</strofa>
+
+<strofa>We krwi się pławi ma kraina/
+ I w każdem sercu tyle bólu!/
+ Czyjaż to wina? Czyja wina?/
+ Uderz się w piersi, słaby królu!</strofa>
+
+<strofa>Mój naród w pęta dziś okuty,/
+ Gdzie spojrzeć --- rozpacz, łza i blizna;/
+ Iluż to trzeba lat pokuty,/
+ By wolną była znów Ojczyzna!..."<end id="e1188824547032"/><end id="e1188823900269"/></strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>VI</srodtytul>
+
+
+
+<strofa><begin id="b1188824609870"/><motyw id="m1188824609870">Niewola, Powstanie</motyw>Polska w niewoli byt swój wlecze,/
+ Trzech ją tyranów uciemiężą,/
+ Rdzewieją w pochwach stare miecze ---/
+ I niema pola dla oręża.</strofa>
+
+<strofa>Ale się naród nie upodli/
+ I łzę ukrywa, co z ócz ścieka,/
+ Obój się z wrogiem co dzień modli/
+ I na wolności jutrznię czeka.</strofa>
+
+<strofa>A każdy poryw ku swobodzie,/
+ Krwią bohaterów okupiony,/
+ Skraca twej męki czas, narodzie,/
+ Zbliża odrodzin świt wyśniony.<end id="e1188824609870"/></strofa>
+
+<strofa><begin id="b1188824821193"/><motyw id="m1188824821193">Ojczyzna, Wolność, Żołnierz</motyw>A gdy już zda się, zmartwychwstaje/
+ Słońce wielkości, gloria chwały, ---/
+ W warszawskim Zamku w oknie staje/
+ Urocze widmo Damy Białej.</strofa>
+
+
+
+
+
+<srodtytul>VII</srodtytul>
+
+
+
+<strofa>Zapchany ludem plac Zamkowy,/
+ A wszyscy patrzą w stronę Wisły,/
+ Dumnie wzniesione wolnych głowy,/
+ Bo się kajdany w proch rozprysły.</strofa>
+
+<strofa>A tam od mostu pieśni biegą<pe><slowo_obce>biegą</slowo_obce> --- dziś popr.: biegną.</pe>,/
+ Ach, nasze pieśni to bojowe! ---/
+ I obok Zamku warszawskiego/
+ Przeciąga wojsko narodowe</strofa>
+
+<strofa>Jeden za drugim hufiec zbrojny,/
+ Piechota, jazda, równym szykiem,/
+ W mury stolicy wraca z wojny,/
+ Z wojny zwycięskiej z bolszewikiem!</strofa>
+
+<strofa>Serca w takt biją, wzrok się łzawi,/
+ I triumfalna stoi brama, ---/
+ A z okna Zamku błogosławi/
+ Zwycięskim pułkom --- Biała Dama!...<end id="e1188824821193"/></strofa>
+
+<extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
+
+</liryka_lp>
fnp / wolnelektury.git / blobdiff