-<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
-<utwor><rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
-<rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kochanowski/Pieśni/Pieśń_I_(1)">
-<dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>
-<dc:title xml:lang="pl">Pieśń I (Byś wszystko złoto posiadł, które - powiadają...)</dc:title>
-<dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze</dc:relation.isPartOf>
-<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
-<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Krzyżanowski, Julian</dc:contributor.editor>
-<dc:contributor.editor xml:lang="pl">Otwinowska, Barbara</dc:contributor.editor>
-<dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
-<dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
-<dc:subject.period xml:lang="pl">Renesans</dc:subject.period>
-<dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
-<dc:subject.genre xml:lang="pl">Pieśń</dc:subject.genre>
-<dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
-<dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze-piesn-i-bys-wszystko-zloto-posiadl-kt</dc:identifier.url>
-<dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/1499</dc:source.URL>
-<dc:source xml:lang="pl">Kochanowski, Jan (1530-1584), Dzieła polskie, tom 1, oprac. Julian Krzyżanowski, wyd. 8, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1976</dc:source>
-<dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584 </dc:rights>
-<dc:date.pd xml:lang="pl">1584</dc:date.pd>
-<dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
-<dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
-<dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
-<dc:date xml:lang="pl">2007-08-31</dc:date>
-<dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
-<dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
-</rdf:Description>
-</rdf:RDF>
-<liryka_l>
-
-
-<autor_utworu>Jan Kochanowski</autor_utworu>
-
-<dzielo_nadrzedne>Pieśni, Księgi pierwsze</dzielo_nadrzedne>
-
-<nazwa_utworu>Pieśń I<pr>Swobodna przeróbka pieśni Horacego (III 24) zaczynającej się od słów <slowo_obce>„Intactis opulentior..."</slowo_obce>.</pr></nazwa_utworu>
-
-<podtytul>INTACTIS OPULENTIOR</podtytul>
-
-
-
-<strofa><begin id="b1188387736944"/><motyw id="m1188387736944">Bogactwo, Śmierć</motyw>Byś wszystko złoto posiadł, które --- powiadają ---/
-Gdzieś daleko gryfowie<pr><slowo_obce>gryfowie</slowo_obce> --- bajeczne zwierzęta, lwy z głową orlą; wraz z olbrzymimi mrówkami miały one, według starożytnych („powiadają"), strzec skarbów arabskich.</pr> i mrówki kopają;/
-Byś pałace rozwodził nie tylko na ziemi,/
-Lecz i morza kamieńmi zabudował swemi<pr><slowo_obce>morza kamieńmi zabudował</slowo_obce> --- Rzymianie budowali pałace na kamiennych groblach wysuniętych w morze]</pr>:</strofa>
-
-<strofa><begin id="b1188391824205"/><motyw id="m1188391824205">Los</motyw>Jeśli dyjamentowe goździe Mus ma w ręku<pr><slowo_obce>dyjamentowe goździe Mus</slowo_obce> --- Ananke, Mus, bogini uosabiająca konieczność; godłem zdobiącym jej posągi były ogromne gwoździe i kliny.</pr>,/
-Którymi natwardszego umie pożyć sęku:/
-Ani ty wyswobodzisz serca z ciężkiej trwogi,/
-Ani z okrutnej śmierci sideł wyrwiesz nogi.<end id="e1188387736944"/><end id="e1188391824205"/></strofa>
-
-<strofa><begin id="b1188386790306"/><motyw id="m1188386790306">Obcy, Sprawiedliwość</motyw>Lepiej polnych Tatarów dawny zwyczaj niesie,/
-U których każdy swój dom wozi na kolesie<pr><slowo_obce>kolesie</slowo_obce> --- kolasa, wóz (ciężarowy).</pr>;/
-Lepszego rządu Getae<pr><slowo_obce>Getae</slowo_obce> --- w starożytności plemię trackie, koczujące nad dolnym Dunajem. W w. XVI 1 XVII Getów uważano za przodków Tatarów.</pr> grubi używają,/
-Gdzie niwy nie mierzone wolne zboża dają.</strofa>
-
-<strofa>Tam niewinna macocha dziatek pierwszej żony,/
-Sirót nędznych, przestrzega wczasu z każdej strony;/
-Ani z wielkim posagiem męża rządzi, ani/
-Nadzieje kładzie w gładkim miłośniku pani.</strofa>
-
-<strofa>Wielki posag --- rodziców postępki uczciwe,/
-A k'temu obyczaje skromne i wstydliwe;/
-Występnych tam nie cierpią, lecz kto będzie krzywy,/
-Niech się wierci, jako chce, nie zostanie żywy.<end id="e1188386790306"/></strofa>
-
-<strofa><begin id="b1188386863496"/><motyw id="m1188386863496">Ojczyzna, Sprawiedliwość</motyw>O, ktokolwiek będzie chciał mordy niecnotliwe/
-I domowe okrócić najazdy, krwie chciwe,/
-Jeśli pragnie ojczyzny ojcem być nazwany/
-I tymże na wysokich kolumnach pisany:</strofa>
-
-<strofa>Niech objeździć swą wolą śmie nieokróconą,/
-A jego sprawy przyszłe wieki więc wspomioną;/
-Ponieważ cnocie żywej my, źli, nie życzemy,/
-Aż gdy nam z oczu zniknie, toż jej żałujemy.</strofa>
-
-<strofa>Co po tych skargach próżnych, jeśli na występy/
-Przez spary --- jako mówią --- patrzą urząd tępy?/
-Po co statut i prawa chwalebne stawiamy,/
-Jeśli się obyczajów dobrych nie trzymamy?<end id="e1188386863496"/></strofa>
-
-<strofa>Nie odstraszą zbytecznym ogniem zarażone/
-Kupca kraje chciwego; ani przesadzone/
-Mrozem gwałtownym pola: żeglarze bywali/
-Wszystek świat jako wielki kołem objechali.</strofa>
-
-<strofa><begin id="b1188386280432"/><motyw id="m1188386280432">Ojczyzna, Szlachcic</motyw>Ubóstwo, hańba wielka, każe człowiekowi/
-Czynić i cierpieć wszystko; już on i wstydowi/
-Mir dawno wypowiedział, i cnocie, niedbały,/
-Poświęconej nie myśli dostępować skały<pr><slowo_obce>cnocie... poświęconej... skały</slowo_obce> --- starożytni wyobrażali sobie siedzibę cnoty jako stromą górę.</pr>.</strofa>
-
-<strofa>Albo my do spólnego skarbu, gdzie życzliwa/
-Ludzka pochwała i głos pospolity wzywa,/
-Albo w morze, przyczynę wszech nieszczęśliwości,/
-Perły, złoto i wielkiej kamienie drogości</strofa>
-
-<strofa>Zarzućmy, jeśli grzechów żałujem statecznie/
-I nieprawości swoich. Potrzeba koniecznie/
-Złej napierwsze początki żądze wykorzenić,/
-A dziełem pracowitszym pieszczotę odmienić.</strofa>
-
-<strofa>Nie umie syn szlachecki na koń wsieść i w łowy/
-Na dziki zwierz z oszczepem jachać niegotowy,/
-Lepiej kufla świadomy albo kart pisanych,/
-Każesz li dać, i kostek, prawem zakazanych<pr><slowo_obce>kostek, prawem zakazanych</slowo_obce> --- w starożytnym Rzymie hazardowa gra w kości była zakazana.</pr>.</strofa>
-
-<strofa>Więc ojciec krzywo przysiągł, wydarł sąsiadowi,/
-Gotując niegodnemu spadek potomkowi;/
-I przybywa-ć mu rzkmo, ale nie wiem czemu,
-Zawżdy na czymści schodzi państwu niesporemu<pr><slowo_obce>Zawżdy na czymści schodzi</slowo_obce> --- zawsze czegoś brak w majątku, w którym się nie darzy.</pr>.<end id="e1188386280432"/></strofa>
-
-</liryka_l></utwor>
fnp / wolnelektury.git / blobdiff