Biblioteka internetowa z lekturami szkolnymi âWolne Lekturyâ (www.wolnelektury.pl) to projekt realizowany - przez FundacjÄ Nowoczesna Polska. DziaÅa od 2007 roku i udostÄpnia w swoich zbiorach lektury szkolne, które sÄ - zalecane do użytku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i które trafiÅy już do domeny publicznej. SÄ one - opracowane, opatrzone komentarzem i udostÄpnione w kilku formatach (html, odt, txt i pdf). Można je zgodnie z - prawem, bezpÅatnie przeglÄ daÄ, ÅciÄ gaÄ na swój komputer, a także udostÄpniaÄ innym i cytowaÄ.
- -ZespóŠprojektu Wolne Lektury skÅada siÄ z doÅwiadczonych redaktorek i nauczycielek, co zapewnia rzetelnoÅÄ - naszego portalu. W tworzeniu go wspóÅpracujemy z BibliotekÄ NarodowÄ , która dostarcza nam najlepszych dostÄpnych - wydaÅ i opracowaÅ krytycznych lektur szkolnych, opublikowanych w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona. Wspólnie - staramy siÄ, aby teksty lektur â nasze dziedzictwo kulturowe â byÅy dostÄpne dla wszystkich, niezależnie od - miejsca zamieszkania, zasobnoÅci portfela, sprawnoÅci lub jej braku. Jest to możliwe dziÄki istnieniu domeny - publicznej, czyli zbioru dzieÅ nieobjÄtych restrykcjami prawa autorskiego, oraz dziÄki nowoczesnym technologiom - â narzÄdziom, które pozwalajÄ zwielokrotniÄ dostÄpnoÅÄ treÅci upublicznianych w Internecie.
- -Projekt Wolne Lektury jest caÅkowicie niekomercyjny i realizowany pro publico bono. Dlatego tak ważne jest - dla nas poparcie udzielone przez wybitne osobistoÅci kultury i nauki. Patronat honorowy nad projektem Wolne - Lektury sprawuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. W Komitecie - Honorowym Wolnych Lektur zgodzili siÄ uczestniczyÄ prof. Maria Janion, prof. Grażyna Borkowska, prof. PrzemysÅaw - CzapliÅski, prof. MieczysÅaw DÄ browski, prof. Ewa Kraskowska, prof. MaÅgorzata CzermiÅska, prof. Jerzy JarzÄbski - i prof. Piotr ÅliwiÅski.
- -DigitalizacjÄ i korektÄ tekstów zajmuje siÄ Biblioteka Narodowa. Serwis internetowy zostaÅ zaprojektowany - przez 2ia. ObsÅugÄ prawnÄ Wolnych Lektur zapewnia Kancelaria Grynhoff, Woźny, MaliÅski. Hosting serwisu zapewnia - firma EO Networks. W opracowaniu technicznym tekstów pomaga wydawnictwo Korporacja Ha!Art. Logo Wolne Lektury - jest dzieÅem agencji PZL. Projekt objÄli patronatem medialnym: Dziennik, Elle, Tok.fm, Biblioteka Analiz, - Tygodnik Powszechny, Przekrój i TVP Kultura.
- -NajważniejszÄ innowacjÄ Wolnych Lektur, odróżniajÄ cÄ ten projekt od innych bibliotek internetowych, jest - możliwoÅÄ przeszukiwania tekstów z zastosowaniem różnych kryteriów: tradycyjnych, takich jak tytuÅ, autor, - epoka, rodzaj, gatunek literacki, ale i niespotykanych nigdzie indziej, to jest odnoszÄ cych siÄ do treÅci wielu - utworów naraz â motywów i tematów literackich. Takie przeszukiwanie jest możliwe dziÄki specjalnemu opracowaniu - tekstów lektur szkolnych, to znaczy opisaniu ich za pomocÄ wymienionych kryteriów. Tym wÅaÅnie Wolne Lektury - różniÄ siÄ od licznych stron z opracowaniami lektur szkolnych â dostarczajÄ narzÄdzi do twórczej pracy z - tekstem, a nie gotowych ÅciÄ g. JeÅli np. uczeÅ dostanie temat pracy domowej: âMotyw dziecka w romantyzmie na - podstawie wybranych utworówâ, to trzy klikniÄcia na naszej stronie sprawiÄ , że na ekranie komputera pojawi mu - siÄ komplet tekstów do analizy. DziÄki takim narzÄdziom czytanie lektur staje siÄ fascynujÄ cÄ podrÃ³Å¼Ä po Åwiecie - kultury.
- -KolejnÄ użytecznÄ funkcjonalnoÅciÄ Wolnych Lektur, przydatnÄ w pracy w szkole, jest możliwoÅÄ ukÅadania - caÅych zestawów tekstów przerabianych na przykÅad w ciÄ gu roku przez danÄ klasÄ. Takie póÅki z lekturami sÄ - tworzone przez nauczycielkÄ/la, która/y może nastÄpnie wysÅaÄ swoim uczniom odnoÅnik (link) do tego zbioru, a - oni jednym klikniÄciem ÅciÄ gnÄ caÅy zestaw na swój komputer.
- -Mechanizm dziaÅania Wolnych Lektur jest obecnie rozszerzany i wzbogacany o nastÄpne funkcjonalnoÅci. - Planujemy miÄdzy innymi przygotowanie wersji audio lektur szkolnych, dziÄki którym dostÄp do arcydzieÅ - literatury zyskajÄ także niewidomi i sÅabo widzÄ cy. I oczywiÅcie wciÄ Å¼ wzbogacamy nasz zbiór lektur o kolejne - utwory.
+ {% chunk "about_us_left" %}Fundacja Nowoczesna Polska powstaÅa, ponieważ ksztaÅcenie dzieci jest kluczem do przyszÅoÅci Polski. Jednym z - najważniejszych zadaÅ, jakie stojÄ przed polskÄ edukacjÄ , jest walka z cyfrowym wykluczeniem. UmiejÄtnoÅÄ - korzystania z komputera i internetu w czasach spoÅeczeÅstwa informacyjnego jest rodzajem elementarza. Ci, którzy - go nie znajÄ , skazani sÄ na wegetacjÄ na obrzeżach nowoczesnego Åwiata.
- -Dlatego od siedmiu lat pomagamy dzieciom zrozumieÄ i wykorzystywaÄ zaawansowane technologie. Fundacja - Nowoczesna Polska tysiÄ com dzieci chce daÄ to, co najcenniejsze: wiedzÄ i umiejÄtnoÅci pozwalajÄ ce rozumieÄ - wspóÅczesny Åwiat i wykorzystywaÄ możliwoÅci, jakie on oferuje.
- -Fundacja Nowoczesna Polska â poza projektem Wolne Lektury â koordynuje także projekt Wolne PodrÄczniki, - tworzony przez ruch spoÅeczny nauczycieli wolontariuszy, którzy korzystajÄ c z Internetu piszÄ nowe podrÄczniki - dla polskich uczniów. Wolne PodrÄczniki sÄ publikowane na wolnych licencjach â czyli takich, które zezwalajÄ - każdemu na bezpÅatne kopiowanie, rozpowszechnianie i aktualizowanie ich bez koniecznoÅci pytania o zgodÄ zespoÅu - autorów. Każdy nauczyciel bÄdzie mógÅ te podrÄczniki uzupeÅniaÄ, rozszerzaÄ i poprawiaÄ zgodnie z wÅasnymi - potrzebami i doÅwiadczeniem. DziÄki wolnym licencjom można poważnie obniżyÄ koszt podrÄczników wydawanych w - tradycyjnej postaci ksiÄ Å¼ek drukowanych na papierze, a podrÄczniki rozpowszechniane w formie elektronicznej bÄdÄ - dostÄpne za darmo.
- -W serwisie Wolne Lektury możemy zgodnie z prawem publikowaÄ tylko te ksiÄ Å¼ki, które naleÅ¼Ä do domeny - publicznej, a wiÄc te, które wyszÅy już spod dziaÅania prawa autorskiego. Domena publiczna to rodzaj skarbca - kultury, wspólnego dobra, z którego wszyscy mogÄ korzystaÄ na równych prawach, bez ograniczeÅ i opÅat. Istnienie - domeny publicznej jest gwarantem dostÄpu do dóbr kultury, ten zaÅ jest naszym obywatelskim prawem zapisanym w - konstytucji.
- -ChoÄ zasadÄ jest, że po jakimÅ czasie wszystkie dzieÅa majÄ zasiliÄ domenÄ publicznÄ , to czas dziaÅania - polskiego prawa autorskiego zostaÅ w ciÄ gu ostatnich kilkunastu lat znacznie wydÅużony. Jeszcze na poczÄ tku lat - 90. byÅo to 25 lat od Åmierci autora, potem ten czas wydÅużono na 50 lat, dziÅ jest to już lat 70. To oznacza, - że wielu pozycji z ministerialnych list lektur nie bÄdziemy mogli udostÄpniÄ jeszcze przez wiele lat. Dopiero w - 2020 roku opublikujemy utwory Marka HÅaski i Witolda Gombrowicza. PowieÅci Kuncewiczowej zasilÄ domenÄ publicznÄ - w roku 2060, a poezje MiÅosza w 2075 roku.
- -Ograniczenia prawa autorskiego odnoszÄ siÄ także do wydaÅ krytycznych i tÅumaczeÅ. Do 1 stycznia 2012 roku - bÄdziemy czekaÄ na "Wielki Testament" Villona i inne utwory tÅumaczone przez Boya-Å»eleÅskiego, a do 2068 roku na - âKubusia Puchatkaâ Milne'a i inne przekÅady Ireny Tuwim. Nie mamy także prawa upubliczniaÄ wstÄpów i przedmów - napisanych przez autorów, którzy zmarli mniej niż 70 lat temu. Z tego wÅaÅnie powodu zdarza siÄ czasem, że jakiÅ - utwór znajduje siÄ na Wolnych Lekturach, ale link do odpowiadajÄ cej mu pozycji w Cyfrowej Bibliotece Narodowej - Polona odsyÅa do strony, która mówi, że utwór objÄty jest ochronÄ prawa autorskiego. Znaczy to, że choÄ sam - tekst należy do domeny publicznej i dlatego umieszczamy go w Wolnych Lekturach, to jego wydanie krytyczne, - którym dysponuje CBN Polona (ze wszystkimi wstÄpami, przedmowami i komentarzami redaktorów), wciÄ Å¼ jest objÄte - dziaÅaniem prawa autorskiego.
- -O domenÄ publicznÄ należy dbaÄ i otaczaÄ jÄ ochronÄ . Kultura to misterny gmach, w którym kolejne piÄtra mogÄ - byÄ budowane tylko na solidnych podstawach wypracowanych przez poprzedników. Kochanowski bezpoÅrednio czerpaÅ z - tradycji antycznej. Mickiewicz twórczoÅÄ ludowÄ wykorzystaÅ do stworzenia najpiÄkniejszych polskich wierszy. - Każde kolejne pokolenie może siÄgaÄ wzrokiem dalej, wypracowywaÄ wÅasny literacki jÄzyk i trwale wpisywaÄ siÄ w - historiÄ literatury tylko dziÄki osiÄ gniÄciom poprzedników. Dlatego tak ważna jest wolnoÅÄ w udostÄpnianiu i - wykorzystywaniu najważniejszych dzieÅ polskiej i Åwiatowej literatury. Bez domeny publicznej zbudowanie tego - wspaniaÅego gmachu, jakim jest kultura, byÅoby niemożliwe.
+ {% chunk "about_us_right" %}