X-Git-Url: https://git.mdrn.pl/wolnelektury.git/blobdiff_plain/b04ca1fa4810c0555ace62be67d7593b496d5647..fb52d042ed0aedb15729f4dcf2a8a2538a77243d:/books/mickiewicz_sonety_krymskie05_widok_gor.xml diff --git a/books/mickiewicz_sonety_krymskie05_widok_gor.xml b/books/mickiewicz_sonety_krymskie05_widok_gor.xml new file mode 100755 index 000000000..da33ef9b2 --- /dev/null +++ b/books/mickiewicz_sonety_krymskie05_widok_gor.xml @@ -0,0 +1,80 @@ + + + +Mickiewicz, Adam +Widok gór ze stepów Kozłowa +http://www.wolnelektury.pl/lektura/sonety-krymskie +Sekuła, Aleksandra +Sutkowska, Olga +Fundacja Nowoczesna Polska +Romantyzm +Liryka +Sonet +Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. +http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/sonety-krymskie-widok-gor-ze-stepow-kozlowa +http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=2223&from=editionindex&dirids=4 +Mickiewicz, Adam (1798-1855), Poezje, tom 2, Wiersze z lat 1825-1855 (Pieśni - Sonety - Poezje patrjotyczne, religijne i filozoficzne - Wiersze okolicznościowe - Bajki), wstęp i układ Józefa Kallenbacha, objaśn. zaopatrzył Jan Bystrzycki, Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza, wyd. 2 popr., druk. W. L. Anczyca, Kraków, 1928 +Domena publiczna - Adam Mickiewicz zm. 1855 +1855 +xml +text +text +2008-01-29 +L +pol + + + + + + +Adam Mickiewicz + +Sonety krymskie + +Widok gór ze stepów Kozłowastepy Kozłowa --- Kozłów, małe miasteczko leżące na zachodnim wybrzeżu Krymu. Trzy mile od niego znajduje się zatoka Achmaczecka, która była wówczas pierwszą przystanią dla okrętów płynących z Odessy do Krymu. Cała ta przestrzeń aż po Tarkankut nazywa się »stepami Kozłowa« i z tych to stepów Mickiewicz ujrzał po raz pierwszy góry krymskie, pośród których najwspanialej zarysowuje się w formie namiotu Czatyrdah« (Rzętkowski, str. 172). + +Pielgrzym i Mirza + + + + + + + +PIELGRZYM + + +Tam!... czy Allah postawił ścianą morze lodu?/ +Czy aniołom tron odlał z zamrożonéj chmury?/ +Czy DiwyDiwy --- podług starożytnej mitologii Persów złośliwe geniusze, które niegdyś panowały na ziemi, potem wygnane przez aniołów, mieszkają teraz na końcu świata, za górą Kaf. Obszerniej o tym u Hammera, skąd poeta przejął powyższe objaśnienie. z ćwierci lądu dźwignęli te mury,/ +Aby gwiazd karawanę nie puszczać ze wschodu? + +Na szczycie jaka łuna!Na szczycie jaka łuna!... --- wierzchołki Czatyrdahu po zachodzie słońca, skutkiem odbijających się promieni, przez czas jakiś zdają się być w ogniu. pożar Carogrodu!/ +Czy Allah, gdy noc chylat rozciągnęła burychylat --- suknia honorowa, którą sułtan obdarza wielkich urzędników państwa.noc chylat rozciągnęła... --- cały ten zwrot utworzony jest na wzór obrazowych wyrażeń poezji arabskiej, którą poeta poznał w przekładach i przykładach zebranych w dziele Hammera.,/ +Dla światów, żeglujących po morzu natury,/ +Tę latarnię zawiesił śród niebios obwodu? + + +MIRZA + + +Tam? --- Byłem: zima siedzi; tam dzioby potoków/ +I gardła rzek widziałem, pijące z jéj gniazda./ +Tchnąłem, z ust mych śnieg leciał; pomykałem kroków, + +Gdzie orły dróg nie wiedzą, kończy się chmur jazda,/ +Minąłem grom, drzémiący w kolebce z obłoków,/ +Aż tam, gdzie nad mój turban była tylko gwiazda./ +To Czatyrdah!To Czatyrdah --- najwyższa w paśmie gór krymskich na brzegu południowym; daje się widzieć zdaleka, niemal na 200 wiorst, z różnych stron, w postaci olbrzymiej chmury sinawego koloru.Czatyrdah nie jest najwyższą górą półwyspu krymskiego, lecz wskutek szczęśliwego położenia jest zewsząd widzialny i imponująco się przedstawia. Odosobniony od reszty gór taurydzkich, ciągnących się jednym pasmem wzdłuż morza, od Bałakławy aż do Teodozji, wznosi między Symferopolem a Ałusztą potężny swój trzon granitowo--wapienny w trzech kondygnacjach na wysokość 1661 m. nad p. morza, w kształcie olbrzymiego trapezu, o wierzchołku zupełnie podobnym do rozpiętego namiotu, skąd poszła jego nazwa (czatyr --- namiot, dah --- góra). Z pieczar, w które obfituje Czatyrdah, wypływa rzeka Salhir, wspomniana w sonecie XIV. Okrzyk »Aa!!« zamykający sonet, wedle wyjaśnienia poety »wyraża tylko zadziwienie pielgrzyma nad śmiałością Mirzy i dziwami, które on oglądał na górze. Orientalnie trzeba by powiedzieć, że pielgrzym na te słowa włożył w usta palec zadziwienia«. + + +PIELGRZYM + + +Aa!! + + + + +