X-Git-Url: https://git.mdrn.pl/wolnelektury.git/blobdiff_plain/246f9be0865013c50893bdb55d41b3015a89b87e..88a1cd8bdc3da0baf43aa8c3f4f6095af5282348:/books/oppman_chrystus_cudowny_u_fary.txt

diff --git a/books/oppman_chrystus_cudowny_u_fary.txt b/books/oppman_chrystus_cudowny_u_fary.txt
deleted file mode 100644
index 14597b9d4..000000000
--- a/books/oppman_chrystus_cudowny_u_fary.txt
+++ /dev/null
@@ -1,338 +0,0 @@
-
------
-Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl/). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
-Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza, że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać.
-Źródło:
------
-
-AUTOR: 
-TYTUŁ: 
-
-
-  
-
-
-
-
-
-Artur Oppman
-
-Legendy warszawskie
-
-Chrystus Cudowny u Fary
-
-
-
-
-
-
-
-I
-
-
-
-Był raz sobie prawowity Mazur,
-	Bitny wojak z dziada i pradziada,
-	Gdy wróg Polsce pokazywał pazur,
-	On, bywało, na rumaka siada.
-
-Goni w polu Turki i Tatary,
-	Oko w oko z poganem się zmierza, —
-	A że człek był staroświeckiej wiary,
-	Nigdy w bitwę nie szedł bez kaplerza.
-
-Na kaplerzu, co lśnił z napierśnika,
-	Swe Dzieciątko tuli Boża Macierz,
-	Gdy w namiocie wojak się zamyka,
-	Przed kaplerzem odmawia swój pacierz.
-
-Wzlata w niebo duszą chrześcijańską,
-	Zanim jutro skoczy w boje krwawe,
-	I wspomina Farę Świętojańską,
-	Stare Miasto i starą Warszawę.
-
-
-
-
-
-II
-
-
-
-Tam, gdzie domy stoją, jak w ordynku,
-	A każdemu jakiś znak dał snycerz,
-	W kamienicy „Pod niedźwiedziem” w Rynku
-	Owy dzielny przemieszkiwał rycerz.
-
-Widać szarą wstęgę naszej Wisły
-	Z okien jego izdebki podniebnej,
-	To słoneczne blaski na niej błysły,
-	To ją księżyc opromienia srebrny.
-
-Aż tu kiedyś, w wiosenne świtanie,
-	W pełnym kwiatów i piosenek maju,
-	W okna — trąbek uderzyło granie
-	I krzyk ludu: „Wojna! Turczyn w kraju!”
-
-Co tu myśleć, mościpanie, długo!
-	Dźwięczą szable, rżą bojowe konie;
-	Wojak wiernym był ojczyzny sługą,
-	Więc, jak inni, walczy w jej obronie.
-
-
-
-
-
-III
-
-
-
-Dni żołnierskich zmienne są koleje:
-	Sława błyśnie, kulka żebra zmaca,
-	To się dobrze rycerzowi dzieje,
-	To się szczęście od niego odwraca.
-
-Pod srebrzystym chorągwianym ptakiem
-	W mnogich walkach mężnie się potyka,
-	Aż raz runął z rozciętym szyszakiem
-	I w tureckie poszedł, biedak, łyka!
-
-Jakże ciężko w pogańskiej niewoli
-	Swobodnemu cierpieć Polakowi;
-	Jak to serce od pęt wrażych boli, —
-	Tego żadnym słowem nie wypowie!
-
-Niechby raczej zabiły go kule,
-	Niż ma szarpać poniewierka taka;
-	Nad Bosforem, w dalekim Stambule,
-	W utrapieniu płyną dni wojaka.
-
-
-
-
-
-IV
-
-
-
-Że Polacy do koni zwyczajni, —
-	Naród ziemian i naród wojaków, —
-	Służy Mazur przy sułtańskiej stajni
-	I arabskich pilnuje rumaków.
-
-Konie ścigłe, jak wiatr, a rozumne,
-	A tak zwinne, jak panienka z tańca, —
-	O, mój Boże! daj, nim pójdę w trumnę,
-	Takim koniem zdeptać łeb pohańca!
-
-Od świtania już na służbie swojej,
-	Co wojenkę na pamięć przywodzi,
-	Rycerz karmi, czyści je i poi,
-	Po podwórcu pałacowym wodzi.
-
-A był jeden siwek między niemi,
-	Co, jak pies, się przypodobać umie,
-	Na grzbiet skoczysz — ledwo tyka ziemi
-	I, jak człowiek, głos ludzki rozumie.
-
-
-
-
-
-V
-
-
-
-Pędzą konie, co rano, aż dudni,
-	I co wieczór, gdzie je wojak poi,
-	A na placu przy stajennej studni,
-	Boże! Cóż to za figura stoi?
-
-Aż się język w ustach onieśmiela!
-	Aż, jak lodem, krew się w żyłach ścina!
-	To Pan Jezus! To krzyż Zbawiciela!
-	Splugawiony ręką poganina!
-
-Na znak wzgardy złe niewiernych dłonie,
-	Bijąc posąg ze złością przeklętą,
-	Do nóg Zbawcy przywiązują konie
-	I śmigają biczem przez twarz świętą.
-
-Tak codziennie o świcie i zmroku
-	Czerń nad krzyżem znęca się szalenie,
-	Aż łzy, zda się, błyszczą w Bożem oku,
-	Aż pierś z drewna podnosi westchnienie.
-
-
-
-
-
-VI
-
-
-
-Jakże płacze Mazur prawowity,
-	Pełny wiary rycerz chrześcijański,
-	Nad bluźnierstwem, co bluzga w błękity,
-	Nad Postaci pohańbieniem Pańskiej!
-
-Tak codziennie o świcie i zmroku
-	Czerń nad krzyżem znęca się szalenie,
-	Aż łzy, zda się, błyszczą w Bożem oku,
-	Aż pierś z drewna podnosi westchnienie.
-
-Niźli patrzeć na te krzywdy Boże,
-	Żywym ogniem wolałby się spalić,
-	Aż już dłużej znieść męki nie może —
-	I krzyż musi od wzgardy ocalić!
-
-Więc, odziany łachmany nędznemi,
-	W noc, co blaskiem gwiazd złotych nie płonie,
-	Pod krzyż biegnie — wydziera go z ziemi —
-	I w głąb studni krzyż ciska: niech tonie!
-
-Niech on raczej zgnije w czystej wodzie,
-	Niżby miał się wzdrygać od krzywd wielu,
-	O, Jezusie! Jużeś na swobodzie,
-	Jużeś teraz wolny, Zbawicielu!
-
-
-
-
-
-VII
-
-
-
-Cicho, cicho niewolnik szczęśliwy
-	Na sen wraca — już nic go nie boli,
-	A wtem zarży arabski koń siwy,
-	Jego wierny przyjaciel w niewoli.
-
-I natchnienie w myśl więźnia uderzy,
-	Do powrotu mu drogę wskazuje,
-	I arabczyk już bieży, już bieży,
-	Rozdął chrapy ogniste: step czuje!
-
-Dzień po dzionku, przez kraje, przez obce,
-	Dzielny rumak, jak burza, przelata;
-	Aż graniczne widnieją już kopce
-	I znajomy, rodzinny kąt świata.
-
-Twarz tu słońca, jak nigdzie, świetlana,
-	Kwiaty pachną, że tylko je zbierać!
-	To ojczyzna! to Polska kochana!
-	Gdzie żyć miło i miło umierać!
-
-
-
-
-
-VIII
-
-
-
-Siedzi wojak w starym domu, w Rynku,
-	Z okna izby na Wisłę pogląda,
-	O swym zbożnym wspomina uczynku
-	I krzyż tamten widzieć mu się żąda.
-
-Noc mu owa przed oczyma stawa
-	I ucieczka z kraju tureckiego, —
-	Aż tu krzykiem zahuczy Warszawa
-	I ku Wiśle tłumy ludu biega.
-
-Wyjdzie wojak z swojej kamienicy
-	I ku rzece przeciska się z trudem:
-	Tłum na Rynku, tłum w każdej ulicy
-	I pobrzeże wypełnione ludem.
-
-Złotem słońcem goreją niebiosy
-	Nad Warszawą zatłoczoną ściśle,
-	Zewsząd słychać zadziwione głosy
-	I wołania: „Cud! cud! cud na Wiśle!”
-
-
-
-
-
-IX
-
-
-
-A na Wiśle, w tej rannej godzinie,
-	W blaskach słońca błyszczący wspaniale,
-	Krzyż Chrystusów przeciw wodzie płynie —
-	I pokorne całują go fale.
-
-Wyszedł biskup w pozłocistej szacie,
-	Sam pan burmistrz i dostojna Rada,
-	Dźwięczy miasto w dzwonów majestacie
-	I dzwonami z modrym niebem gada.
-
-Setki łódek po rzece śmigają,
-	Lecz dopłynąć nie mogą do krzyża;
-	Już zbliżają się — widać — zbliżają,
-	I znów fala odepchnie je chyża.
-
-Czas ucieka na miejskim zegarze,
-	Kończy słońce swój obieg powrotny,
-	Sił próbują najlepsi wioślarze —
-	A krzyż płynie i płynie samotny.
-
-
-
-
-
-X
-
-Krzyż z niewoli poznał żołnierz stary.
-	Na brzeg biegnie, łzy radosne leje,
-	I przyklęka przed biskupem z Fary
-	I powiada z Turecczyzny dzieje.
-
-Więc mu biskup do łodzi siąść każe,
-	Sam z Najświętszym siada Sakramentem;
-	O toń biją wiosłami żeglarze
-	I już — już są przed Obliczem świętem.
-
-A gdy wojak wyciągnął swe dłonie,
-	By Chrystusa przycisnąć do łona,
-	Krzyż ku jego pochylił się stronie
-	I padł w swego obrońcy ramiona.
-
-Widać z lica, że odtąd na wieki
-	Chce być Jezus z tym grodem w przymierzu
-	I szept wionął, jak tchnienie, tak lekki:
-	„Błogosławię cię, polski rycerzu...”.
-
-
-
-
-
-XI
-
-W całym mieście grają wszystkie dzwony,
-	Wszyscy ludzie weseli i radzi
-	I w triumfie naród zgromadzony
-	Krzyż Cudowny do Fary prowadzi.
-
-Szumią z wiatrem cechowe sztandary,
-	Lśniąc, jak kwiaty, kolorami wiosny,
-	A Chrystusa niesie wojak stary,
-	Taki dumny i taki radosny!
-
-I w kaplicy osobnej, w świątyni,
-	Co pamięta pierwsze grodu lata,
-	Mnogie cuda warszawianom czyni
-	Krzyż z figurą Zbawiciela świata.
-
-My na Jego opiekę się zdajem,
-	Nic nam wrogi i nic nam złe mary,
-	Póki czuwa nad miastem, nad krajem
-	Nasz Pan Jezus Cudowny u Fary!
-
-
-
-
-