X-Git-Url: https://git.mdrn.pl/wolnelektury.git/blobdiff_plain/079de6d7b845cfc2938c913795a1ef743f3a36cf..3199cbfa76c763b4082b5a8d8f971d74f67e27c0:/books/anonim_bogurodzica.xml diff --git a/books/anonim_bogurodzica.xml b/books/anonim_bogurodzica.xml new file mode 100644 index 000000000..977a244a8 --- /dev/null +++ b/books/anonim_bogurodzica.xml @@ -0,0 +1,103 @@ + + + + +Anonim +Bogurodzica +Sekuła, Aleksandra +Feicht, Hieronim +Woronczak, Jerzy +Sutkowska, Olga +Fundacja Nowoczesna Polska +Średniowiecze +Liryka +Hymn +Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. +http://www.wolnelektury.pl/lektura/Bogurodzica +http://www.polona.pl/Content/3073 +Bogurodzica, Biblioteka Pisarzów Polskich, Seria A, Liryka Średniowieczna, t. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, Wrocław, 1962 +Domena publiczna - Bogurodzica powstała we wczesnym średniowieczu, chociaż dokładna data jest nieznana. Przeważają hipotezy badaczy wskazujące na XI lub XII w. jako czas jej powstania. Pierwszy zapis tekstu jest późny, z początku XV w. (ok. 1407); wcześniejsze zapisy mogły zaginąć, ale też tekst mógł krążyć w obiegu ustnym. +1407 +xml +text +text +2007-09-06 +G +L +pol + + + +BogurodzicaUtwór składa się z trzech, powstałych w różnym czasie, części. Pierwsza z nich --- najstarsza --- obejmuje dwie zwrotki i nie wiadomo dokładnie, kiedy powstała (datuje się ją na przestrzeni XI--XIVw.). Kolejne 4 zwrotki (wielkanocne) to prawdopodobnie wiek XIV. Ostatnia część (pasyjna) składa się z 9 zwrotek i powstała w II poł. XIV w., może część jest też z wieku XV. + + +TEKSTY --- PRZEKAZ Ab +Transkrypcja + + +Bóg, Kondycja ludzka, Matka Boska, Obraz świata, ReligiaBogurodzica dziewicadziewica --- także: panienka., Bogiem sławienaBogiem sławiena --- umiłowana przez Boga. Maryja,/ +U twego syna Gospodzinagospodzin --- tu: Bóg. matko zwolenazwolena --- wybrana., Maryja!/ +Zyszczy nam, spuści namzyszczy nam, spuści nam --- zdobądź dla nas, ześlij nam../ +Kyrieleison.Kyrieleisondziś: Kyrie eleison --- Panie, zmiłuj się nad nami. + +Twego dzielaTwego dziela --- dla Twego. KrzcicielaKrzciciel --- chodzi o Jana Chrzciciela., bożyczebożycze --- Synu Boga.,/ +Usłysz głosyusłysz głosy --- wysłuchaj głosów., napełni myślinapełni myśli --- spełnij pragnienia. człowiecze./ +Słysz modlitwe, jąż nosimyjąż nosimy --- którą zanosimy.,/ +Oddać raczy, jegoż prosimy:/ +A na świecie zbożnyzbożny --- pobożny, bogaty(ale uwaga: chodzi raczej o bogactwo duchowe!). pobyt,/ +Po żywocie rajski przebytprzebyt --- przebyt jako wieczne przebywanie w raju../ +KyrieleisonKyrieleison --- dziś: Kyrie eleison.. + +Nieśmiertelność, ŚmierćNas dlaNas dla --- dla nas. wstał z martwych syn boży./ +Wierzyż w to, człowiecze zbożnyzbożny --- pobożny, kierujący się szlachetnością.,/ +Iż przez trud Bog swoj lud/ +Odjął diablej strożejodjął diablej strożej --- uwolnił od diabelskiej straży (nadzoru).. + +Przydał nam zdrowia wiecznego,/ +Starostę skował pkielnegoStarostę skował pkielnego --- skuł (w znaczeniu uwięził) piekielnego zarządcę (mowa o Szatanie).,/ +Śmierć podjąłśmierć podjął --- zmarł., wspomionąłwspomionąć --- wspomnieć./ +Człowieka pirwegopirwego --- pierwszego.. + +Jenże trudy cirpiał zawierniezawiernie --- naprawdę, rzeczywiście.,/ +Jeszcze był nie prześpiałprześpieć --- udać się. zaśmierniezaśmiernie --- pokornie; sens całego zdanie jest niejasny.,/ +Aliżaliż --- dopóki. sam Bog zmartwychwstał. + +Adamie, ty boży kmieciukmieć --- w średniowieczu zamożny chłop, który posiadał własne gospodarstwo.,/ +Ty siedzisz u Boga [w] wiecuwiec --- rodzaj prymitywnego sejmu, pierwsze zgromadzenia ustawodawcze../ +Domieściżdomieściż --- doprowadzisz. twe dzieci,/ +Gdzież krolują anjelianjeli --- dziś pisownia: anieli.. + +Tegoż nas domieściżtegoż nas domieścisz --- tam nas doprowadzisz., Jezu Kryste miły,/ +Bychombychom --- byśmy. z tobą byli,/ +Gdzie sie nam radują szweszwe --- wsze, tj. wszelkie. niebieskie siłysiły --- siły, tj. aniołowie.. + +Była radość, była miłośćmiłość --- łaska., było widzenie tworca/ +Anjelskie bez końcabyło widzenie tworca --- było wieczne oglądanie Stwórcy.,/ +Tuć sie nam zwidziałosie nam zwidziało --- pokazało się. diable potępienie. + +Ni śrebrem, ni złotem nas diabłu odkupił,/ +Swą mocą zastąpił.Sens dwuwiersza: nie odkupił nas ani srebrem, ani złotem, lecz obronił nas swoją mocą. + +CierpienieCiebie dla, człowiecze, dał Bog przekłoćprzekłoć --- przekłuć. sobie/ +Ręce, nodzenodze --- nogi. obie,/ +Krykry --- krew. święta szła z bokaboka --- dziś: z boku. na zbawienie tobie. + +Wierzyż w to, człowiecze, iż Jezu Kryst prawyprawy --- prawdziwy./ +Cirpiał za nas rany,/ +Swą świętą krew przelał za nas krześcijanyza nas krześcijany --- za nas chrześcijan.. + +O duszy o grzeszne sam Bog pieczą imaO duszy grzeszne sam Bog pieczą ima --- sam Bóg sprawuje opiekę nad grzesznymi duszami.,/ +Diabłu ją otymaotyma --- odbiera.,/ +Gdzie to sam króluje, k sob[ie] ją przymak sobie ją przyma --- do siebie ją przyjmuje.. + +Maryja dziewice, prośmy synka twego,/ +Krola niebieskiego,/ +Hazahaza --- aby. nas huchowahuchowa --- uchowa. ote wszego złego.ote wszego złego --- od wszelkiego zła. + +Amen tako Bog daj,/ +Bychom szli szwyćcyszwyćcy --- wszyscy. w raj. + + + +