books/kochanowski_piesni1_XXV.txt

   1
   2 -----
   3 Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl/). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
   4 Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza, że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać.
   5 Źródło:
   6 -----
   7
   8 AUTOR:
   9 TYTUŁ:
  10
  11
  12
  13
  14 Jan Kochanowski
  15
  16 Pieśni, Księgi pierwsze
  17
  18 Pieśń XXV
  19
  20
  21
  22 Użałuj się, kto dobry, a potłucz zawiasy
  23 I mnie same wrzuć w ogień; bo prze te niewczasy
  24 Dobrze już nie szaleję ja, furta strapiona;
  25 Jednak mię ten bezmierny niepokój dokona.
  26
  27 Że to żadna boża noc nigdy nie minęła,
  28 Abych kiedy okrutnych razów nie podjęła
  29 Od tych sprośnych pijanic; nie mówię o słowa,
  30 Łatwiejsza to, kiedy by cała była głowa.
  31
  32 Co tu za mej pamięci powrozów stargano,
  33 Wrzeciądzów ukręcono, młotków skołatano;
  34 Teraz już głowicami łotrostwo mię tłucze,
  35 A ubogi gospodarz kryje pod się klucze.
  36
  37 To nie tajna, że cierpię nie za swoją winą,
  38 Ale wszeteczna pani wszystkiego przyczyną,
  39 Która, nie wiem, na jaki żywot się udała,
  40 Że i wstydu i dobrej sławy zapomniała.
  41
  42 Ja, to Bóg wie, przestrzegam swojej powinności,
  43 A taję, ile mogę, jej zbytków i złości;
  44 Cóż po tym, kiedy ludzie na zęby ją wzięli?
  45 Ona wie, jeśli fałszu czy prawdy się jęli.
  46
  47 Ale jeśli mię, smutną, ciężkie razy bolą,
  48 Nie mniejszą mam przed owym nędznikiem niewolą,
  49 Co tu noc pole nocy płacze mi nad głową
  50 Ani mi spać dopuści swą żałosną mową.
  51
  52 „Furto (powiada) sroższa niżli pani twoja,
  53 Mnie to na złość trzymasz się tak mocno podwoja,
  54 Czemu mię w dom, smutnego, nie puścisz; gdyż mojej
  55 Skrytej prośby nie umiesz odnieść paniej swojej?
  56
  57 Tak że ja, biedny człowiek, w swym ciężkim frasunku
  58 Nie mam uznać na wieki żadnego ratunku?
  59 I już mię nocleg potkać uczciwszy nie może,
  60 A ten zimny próg muszę przyjmować za łoże?
  61
  62 Mych niewczasów litują nocy nieprzespane,
  63 Litują pełne gwiazdy, wiatry niewytrwane;
  64 Ty sama nie chcesz baczyć ludzkich doległości,
  65 A swym tylko milczeniem wiecznie zbywasz gości.
  66
  67 Gdzież to namniejsze słówko przez skałę przepadło,
  68 A na zapamiętałym uchu paniej siadło,
  69 By kamień, by żelazo w sercu swym chowała,
  70 Nie wierzę temu, żeby westchnąć raz nie miała.
  71
  72 Teraz na szczęsnej ręce u drugiego leży,
  73 A moja próżna mowa precz za wiatry bieży;
  74 Ale ty, coś przyczyną tych wszystkich trudności.
  75 Furto, mówię, niewdzięczna moich uczynności,
  76
  77 Tobiem ja złego słowa nie rzekł jako żywo,
  78 Co drugi rad uczyni, gdy mu miejsce krzywo,
  79 Żebyś mi tę niewdzięczność okazować miała,
  80 A mnie całą noc płakać pod niebem niechała.
  81
  82 Alem cię rychlej nowym rymem udarował
  83 I twoje niskie progi wdzięcznie ucałował,
  84 Com się razów obrócił u twego podwoja,
  85 Obiatami szukając u świętych pokoja.”
  86
  87 To tego i co lepiej oni tam umieją,
  88 Całą bożą noc będzie, aż kury odpieją.
  89 Takżeć mię, smutną, to złe paniej obyczaje,
  90 To tego płacz frasuje, aż mię ledwie staje.
  91
  92