9ee8a9e7afa6f01ceb22fc69d91cf7d29aa1f684
[wolnelektury.git] / books / kochanowski_piesni1_XIII.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor><rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
3 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kochanowski/Pieśni/Pieśń_XIII_(1)">
4 <dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>
5 <dc:title xml:lang="pl">Pieśń XIII (O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów...)</dc:title>
6 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze</dc:relation.isPartOf>
7 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Krzyżanowski, Julian</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Otwinowska, Barbara</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
11 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Renesans</dc:subject.period>
13 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
14 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Pieśń</dc:subject.genre>
15 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
16 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze-piesn-xiii-o-piekna-nocy-nad-zwyczaj-</dc:identifier.url>
17 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/1499</dc:source.URL>
18 <dc:source xml:lang="pl">Kochanowski, Jan (1530-1584), Dzieła polskie, tom 1, oprac. Julian Krzyżanowski, wyd. 8, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1976</dc:source>
19 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584 </dc:rights>
20 <dc:date.pd xml:lang="pl">1584</dc:date.pd>
21 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
22 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
23 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
24 <dc:date xml:lang="pl">2007-08-31</dc:date>
25 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
26 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
27 </rdf:Description>
28 </rdf:RDF>
29 <liryka_l>
30
31 <autor_utworu>Jan Kochanowski</autor_utworu>
32
33 <dzielo_nadrzedne>Pieśni, Księgi pierwsze</dzielo_nadrzedne>
34
35 <nazwa_utworu>Pieśń XIII<pr>Pieśń powstała podczas nieudanej wyprawy na Moskwę w r. 1567/68, gdy Zygmunt August, nie doszedłszy do granic państwa moskiewskiego, zawrócił z białoruskiego miasta Radoszkowice i rozpuścił wojsko.</pr></nazwa_utworu>
36
37
38
39 <strofa>O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów,/
40 Patrz na nas jasno wpośrzód tych tu lasów,/
41 Gdzie jako pszczoły wkoło swego pana<pr><slowo_obce>swego pana</slowo_obce> --- Zygmunta Augusta.</pr>/
42 Straż dzierżem niecąc ognie aż do rana!</strofa>
43
44 <strofa>Bodaj szczęśliwie tę drogę odprawił/
45 I wszystko wedle myśli swojej sprawił/
46 Pan świętobliwy, któremu nie miała/
47 Polska w dobroci równia, jako wstała.</strofa>
48
49 <strofa><begin id="b1188511825768"/><motyw id="m1188511825768">Ojczyzna, Sarmata, Wojna, Wróg</motyw>I już nam ma być ten pohaniec srogi,/
50 Który niedawno padał nam pod nogi,/
51 Kiedy Starodub<pr><slowo_obce>Starodub</slowo_obce> --- warownia na Siewierszczyźnie zdobyta w r. 1534 przez hetmana Tarnowskiego, przy czym miało zginąć kilkanaście tysięcy załogi.</pr> z gruntu wysadzony,/
52 Pod miecz okrutny lud wydał zwierzony<pr><slowo_obce>lud... zwierzony</slowo_obce> --- załogę wojskową.</pr>?</strofa>
53
54 <strofa>Albo gdy pycha nie mogła pokorze/
55 Wytrzymać stusu, a w głębokie morze/
56 Krwawy Niepr<pr><slowo_obce>Niepr</slowo_obce> --- Dniepr; chodzi tu o bitwę pod Orszą w r. 1514.</pr> płynął miecąc na ostrowy/
57 Moskiewskie łupy i pobite głowy?</strofa>
58
59 <strofa><begin id="b1188511991336"/><motyw id="m1188511991336">Bogactwo, Obywatel, Ojczyzna, Państwo, Walka</motyw>Prze Bóg, tychżesmy ojców dzieci czyli/
60 W tak krótkim wiekuśmy się wyrodzili?/
61 Święty pokoju, tę masz wadę w sobie/
62 Że ludzie radzi zgnuśnieją przy tobie!</strofa>
63
64 <strofa>Więcej ci srebra i złota dziś mamy,/
65 Więcej półmisków na stoły dawamy:/
66 Co po tym, kiedy siedziem jak na ledzie,/
67 A granic na nas lada kto ujedzie!<end id="e1188511991336"/><end id="e1188511825768"/></strofa>
68
69
70 </liryka_l></utwor>