61979deda4b62190bdd84dfe8f01b0e242589d2e
[wolnelektury.git] / books / kochanowski_tren15.xml
1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
2 <utwor>
3   <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
4 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kochanowski/Treny/Tren_XV">
5 <dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>
6 <dc:title xml:lang="pl">Tren XV (Erato złotowłosa i ty, wdzięczna lutni...)</dc:title>
7 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/treny</dc:relation.isPartOf>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Krzyżanowski, Julian</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Otwinowska, Barbara</dc:contributor.editor>
11 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
12 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
13 <dc:subject.period xml:lang="pl">Renesans</dc:subject.period>
14 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
15 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Tren</dc:subject.genre>
16 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
17 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/treny-tren-xv-erato-zlotowlosa-i-ty-wdzieczna-lutni</dc:identifier.url>
18 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/Content/1501</dc:source.URL>
19 <dc:source xml:lang="pl">Kochanowski, Jan (1530-1584), Dzieła polskie, tom 2, Państwowy Instytut Wydawniczy, wyd. 8, Warszawa, 1976</dc:source>
20 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584</dc:rights>
21 <dc:date.pd xml:lang="pl">1584</dc:date.pd>
22 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
23 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
24 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
25 <dc:date xml:lang="pl">2007-08-30</dc:date>
26 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
27 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
28 </rdf:Description>
29 </rdf:RDF>
30   <liryka_l>
31
32 <autor_utworu>Jan Kochanowski</autor_utworu>
33
34 <dzielo_nadrzedne>Treny</dzielo_nadrzedne>
35
36 <nazwa_utworu>Tren XV</nazwa_utworu>
37
38
39
40
41 <strofa><begin id="b1188559934199"/><motyw id="m1188559934199">Poezja, Żałoba</motyw>Erato<pr>Erato --- Muza poezji miłosnej.</pr> złotowłosa i ty, wdzięczna lutni,/
42 Skąd pociechę w swych troskach biorą ludzie smutni!/
43 Uspokójcie na chwilę strapioną myśl moję,/
44 Póki jeszcze kamienny w polu słup nie stoję<pe><slowo_obce>Póki jeszcze kamienny... słup nie stoję</slowo_obce> --- dopóki nie zamieniłem się jeszcze w kamienny słup, nie skamieniałem.</pe>,/
45 Lejąc ledwie nie krwawy płacz przez marmur<pe>w oryg. ,,marmór", poprawiono według dzisiejszej pisowni.</pe> żywy,/
46 Żalu ciężkiego pamięć i znak nieszczęśliwy./
47 Mylę się? czyli, patrząc na ludzkie przygody,/
48 Skromniej człowiek uważa i swe własne szkody?<end id="e1188559934199"/>/
49 <begin id="b1188560033304"/><motyw id="m1188560033304">Dziecko, Matka, Żałoba, Rozum, Grób</motyw>Nieszczęsna matko<pr><slowo_obce>Nieszczęsna matko</slowo_obce> --- zwrot do Niobe.</pr> (jesli przyczytać<pe><slowo_obce>przyczytać</slowo_obce> --- przypisać.</pe> możemy/
50 Nieszczęściu, co prze głupi swój rozum cierpiemy),/
51 Gdzie teraz twych siedm' synów i dziewek tak wiele?/
52 Gdzie pociecha? gdzie radość i twoje wesele?/
53 Widzę czternaście mogił, a ty, nieszczęśliwa/
54 I podobno tak długo nad wolą swą<pe><slowo_obce>nad wolą swą</slowo_obce> --- ponad swoją wolę, wbrew swojej woli</pe> żywa,/
55 <begin id="b1219232115116"/><motyw id="m1219232115116">Kwiaty</motyw>Obłapiasz zimne groby, w których --- ach, niebogo ---/
56 Składłaś<pe><slowo_obce>Składłaś</slowo_obce> --- złożyłaś.</pe> dziateczki swoje zagubione srogo!/
57 Takie więc kwiaty leżą kosą podsieczone/
58 Albo deszczem gwałtownym na ziemię złożone.<end id="e1219232115116"/>/
59 W którą nadzieję żywiesz?<pr><slowo_obce>W którą nadzieję żywiesz?</slowo_obce> --- Jaką nadzieją żyjesz?</pr> Czego czekasz więcej?/
60 Czemu śmiercią żałości nie zbywasz co pręcej?/
61 A wasze prędkie strzały albo łuk co czyni/
62 Niepochybny, o Febe i mściwa bogini<pr><slowo_obce>mściwa bogini</slowo_obce> --- Artemida (Diana) i brat jej Febus (Apollo) za odmawianie oddawania czci matce ich, Latonie, ukarali dumną Niobe zabijając jej czternaścioro dzieci.</pr>?/
63 Albo z gniewu, bo winna, albo więc z litości/
64 Dokonajcie<pe><slowo_obce>Dokonajcie</slowo_obce> --- skończcie.</pe>, prze Boga, jej biednej starości!/
65 Nowa pomsta, nowa kaźń<pe><slowo_obce>kaźń</slowo_obce> --- męka.</pe> hardą myśl potkała:/
66 Dziatek płacząc Niobe sama skamieniała/
67 I stoi na Sypilu<pr>Sypil --- góra w Lidii w Azji Mniejszej.</pr> marmor nieprzetrwany,/
68 Jednak i pod kamieniem żywią skryte rany./
69 Jej bowiem łzy serdeczne skałę przenikają/
70 I przeźroczystym z góry strumieniem spadają,/
71 Skąd źwierz i ptastwo pije; a ta w wiecznym pęcie<pe><slowo_obce>w... pęcie</slowo_obce> --- w więzach.</pe>/
72 Tkwi w rogu skały wiatrom szalonym na wstręcie<pr><slowo_obce>wiatrom... na wstręcie</slowo_obce> --- w miejscu wystawionym na gwałtowne wiatry.</pr>./
73 Ten grób nie jest na martwym, ten martwy nie
74 <wers_cd>w grobie</wers_cd>/
75 Ale samże jest martwym, samże grobem sobie<pr>Koncept polegający na grze słów ,,martwy" i ,,grób".</pr>.<end id="e1188560033304"/></strofa>
76
77 </liryka_l>
78 </utwor>