1 <?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
3 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
4 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/Lektury:Kochanowski/Fraszki/Fraszki_dodane">
5 <dc:creator xml:lang="pl">Kochanowski, Jan</dc:creator>
6 <dc:title xml:lang="pl">Fraszki - Utwory dodane</dc:title>
7 <dc:relation.isPartOf xml:lang="pl">Fraszki</dc:relation.isPartOf>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Krzyżanowski, Julian</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Otwinowska, Barbara</dc:contributor.editor>
10 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
11 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
12 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Gałecki, Dariusz</dc:contributor.technical_editor>
13 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
14 <dc:subject.period xml:lang="pl">Renesans</dc:subject.period>
15 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
16 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Fraszka</dc:subject.genre>
17 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
18 <dc:identifier.url xml:lang="pl">LINK DO STRONY W SERWISIE WOLNELEKTURY.PL</dc:identifier.url>
19 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=1499&from=editionindex&dirids=1</dc:source.URL>
20 <dc:source xml:lang="pl">Kochanowski, Jan (1530-1584), Dzieła polskie, tom 1, Państwowy Instytut Wydawniczy, wyd. 8, Warszawa, 1976</dc:source>
21 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Kochanowski zm. 1584</dc:rights>
22 <dc:date.pd xml:lang="pl">1584</dc:date.pd>
23 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
24 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
25 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
26 <dc:date xml:lang="pl">2007-09-07</dc:date>
27 <dc:audience xml:lang="pl">G</dc:audience>
28 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
29 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
34 <!--<elementy_poczatkowe>-->
36 <autor_utworu>Jan Kochanowski</autor_utworu>
37 <nazwa_utworu>Fraszki dodane</nazwa_utworu>
39 <!--</elementy_poczatkowe>-->
44 <naglowek_rozdzial>Na Leliwę Tarnowskich<pr>Fraszka wydrukowana w 1. wydaniu <tytul_dziela>Szachów</tytul_dziela> z ozdobionym herbem Tarnowskich (gwiazda nad półksiężycem), zawiera przepowiednię niespełnioną, młody bowiem Tarnowski „zszedł" rychło po ojcu, hetmanie.</pr></naglowek_rozdzial>
45 <strofa>Nastań szczęśliwie ty, Miesiącu nowy,/
46 Z taką pogodą i tak ludziom zdrowy/
47 Jako ten przeszły, po którym ty wschodzisz,/
48 A niech się cieszym, że nierychło schodzisz.</strofa>
49 <naglowek_rozdzial>Na słownik Mączyńskiego</naglowek_rozdzial>
50 <strofa>Żebyś do szkoły nie po wszytko chodził,/
51 Ale sam czasem drugiemu pogodził,/
52 Wielką mieć pomoc z tych ksiąg, gościu, będziesz,/
53 Gdy nad łacińskim językiem usiędziesz./
54 <begin id="b1191841221246"/><motyw id="m1191841221246">Uczeń</motyw>Nie bądźcie hardzi swym żakom, mistrzowie,/
55 Wszystko tu najdzie, co wy macie w głowie.<end id="e1191841221246"/></strofa>
56 <naglowek_rozdzial>Nagrobek Stanisławowi Grzepskiemu<pr>Stanisław Grzepski (1524--1570) --- profesor filozofii na Uniwersytecie Krakowskim, autor pierwszego podręcznika geometrii w języku polskim (1566).</pr></naglowek_rozdzial>
57 <strofa>To miejsce, w którym ciało twoje pochowano,/
58 Godna rzecz, Grzepski, aby łzami obmywano./
59 Nauka, cnota, rozum i postępki święte/
60 Tam z tobą w ten grób za raz z pośrodka nas wzięte./
61 Świat, jesliże dobrze znał te przymioty w tobie,/
62 Mógłby nie rok ani dwa czernić się w żałobie/
63 Po twym zejściu. Lecz poty, póki sam stać będzie,/
64 Niech się twe imię sławi i zawsze, i wszędzie.</strofa>
65 <naglowek_rozdzial><begin id="b1191841336714"/><motyw id="m1191841336714">Pijaństwo, Przyjaźń</motyw>Źle dopijać się przyjaciela</naglowek_rozdzial>
66 <strofa>Chcecie li słuchać, powiem wam swe zdanie,/
67 <wers_wciety>Na czym zależy dobre zachowanie.</wers_wciety>/
68 Ale w czas wiedzcie, że nie dzierżę z tymi,/
69 <wers_wciety>Którzy przyjaciół szukają pełnymi.</wers_wciety>/
70 Trudno by się tam miłość rodzić miała,/
71 <wers_wciety>Gdzie swar, gdzie zwada gniazdo swe usłała.</wers_wciety>/
72 Trudno ma uróść, co kiedy niebacznie/
73 <wers_wciety>I bez rozmysłu szumna głowa zacznie.</wers_wciety>/
74 Cnota nad wszystko, a skarbu więtszego/
75 <wers_wciety>Nad przyjaciela nie masz uprzejmego;</wers_wciety>/
76 Kto się w taki skarb dobrze zapomoże,/
77 <wers_wciety>Póki żyw, upaść w ubóstwo nie może.</wers_wciety>/
78 Ale począwszy od stworzenia świata/
79 <wers_wciety>Aż po te nasze ostateczne lata</wers_wciety>/
80 Ledwe par kilka w dziejach opisano,/
81 <wers_wciety>Które za prawe przyjacioły miano.</wers_wciety>/
82 A my się tego piwem dopić chcemy?/
83 <wers_wciety>Zaprawdę lekce przyjaźń szacujemy.</wers_wciety><end id="e1191841336714"/></strofa>
84 <naglowek_rozdzial><begin id="b1191841428750"/><motyw id="m1191841428750">Obyczaje</motyw>Pełna prze zdrowie</naglowek_rozdzial>
85 <strofa>Prze zdrowie gospodarz pije,/
86 <wers_wciety>Wstawaj, gościu! A prze czyje?</wers_wciety>/
87 Prze królewskie. Powstawajmy/
88 <wers_wciety>I także ją wypijajmy!</wers_wciety>/
89 Prze królowej. --- Wstać się godzi/
90 <wers_wciety>I wypić; ta za tą chodzi.</wers_wciety>/
91 Prze królewny. --- Już ja stoję!/
92 <wers_wciety>A podaj co rychlej moje!</wers_wciety>/
93 Prze biskupie. --- Powstawajmy/
94 <wers_wciety>Albo raczej nie siadajmy!</wers_wciety>/
95 Ta prze zdrowie marszałkowe. ---/
96 <wers_wciety>Owa, gościu, wstań na nowe!</wers_wciety>/
97 Ta prze hrabie. --- Wstańmy tedy!/
98 <wers_wciety>Odpoczniemże nogom kiedy?</wers_wciety>/
99 Gospodarz ma w ręku czaszę,/
100 <wers_wciety>My wiedzmy powinność nasze!</wers_wciety>/
101 Chłopię, wymkni ławkę moje,/
102 <wers_wciety>Już ja tak obiad przestoję.</wers_wciety><end id="e1191841428750"/></strofa>
103 <naglowek_rozdzial><begin id="b1188900717820"/><motyw id="m1188900717820">Chłop, Szlachcic, Wino</motyw>Przymówka chłopska</naglowek_rozdzial>
104 <strofa>,,Pijże, włodarzu!" --- ,,Panie, jużem podpił sobie"./
105 <wers_wciety>,,Pij ty przedsię!" --- ,,Dziękuję jako panu tobie:</wers_wciety>/
106 Mało już nie mam za swe, a człowiek się boi,/
107 <wers_wciety>By słówkiem nie wyleciał<pr><slowo_obce>By słówkiem nie wyleciał</slowo_obce> --- przysłowie zanotowane już przez Rysińskiego: „Słówko wróblem wyleci, a wołem się wraca".</pr>, co więc chmiel rad broi".</wers_wciety>/
108 ,,Pij ty, włodarzu, i mów, coć się będzie zdało,/
109 <wers_wciety>Prosto, jako za naszych ojców więc bywało!"</wers_wciety>/
110 ,,Takci bywało, panie, pijaliśmy z sobą,/
111 <wers_wciety>Ani gardził pan kmiotka swojego osobą;</wers_wciety>/
112 Dziś wszytko już inaczej, wszytko spoważniało;/
113 <wers_wciety>Jako mówią: postawy dosyć, wątku mało".</wers_wciety><end id="e1188900717820"/></strofa>
115 <!--</tekst_glowny>-->
fnp / wolnelektury.git / blob