Added link to download all books from current shelf.
[wolnelektury.git] / books / lesmian_swidryga_i_midryga.xml
1 <utwor><liryka_l>
2
3 <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
4 xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/">
5 <rdf:Description rdf:about="http://wiki.wolnepodreczniki.pl/index.php?title=Lektury:Le%C5%9Bmian/%C5%9Awidryga_i_Midryga">
6 <dc:creator xml:lang="pl">Leśmian, Bolesław</dc:creator>
7 <dc:title xml:lang="pl">Świdryga i Midryga</dc:title>
8 <dc:contributor.editor xml:lang="pl">Sekuła, Aleksandra</dc:contributor.editor>
9 <dc:contributor.technical_editor xml:lang="pl">Sutkowska, Olga</dc:contributor.technical_editor>
10 <dc:publisher xml:lang="pl">Fundacja Nowoczesna Polska</dc:publisher>
11 <dc:subject.period xml:lang="pl">Młoda Polska</dc:subject.period>
12 <dc:subject.period xml:lang="pl">Dwudziestolecie międzywojenne</dc:subject.period>
13 <dc:subject.type xml:lang="pl">Liryka</dc:subject.type>
14 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz</dc:subject.genre>
15 <dc:subject.genre xml:lang="pl">Wiersz sylabotoniczny</dc:subject.genre>
16 <dc:description xml:lang="pl">Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Partnerem projektu jest Prokom Software SA. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.</dc:description>
17 <dc:identifier.url xml:lang="pl">http://www.wolnelektury.pl/lektura/%C5%9Awidryga+i+Midryga</dc:identifier.url>
18 <dc:source.URL xml:lang="pl">http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=7336&amp;from=&amp;from=generalsearch&amp;dirids=1&amp;lang=pl</dc:source.URL>
19 <dc:source xml:lang="pl">Bolesław Leśmian (1877-1937), Łąka, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1920</dc:source>
20 <dc:rights xml:lang="pl">Domena publiczna - Bolesław Leśmian zm. 1937</dc:rights>
21 <dc:date.pd xml:lang="pl">1937</dc:date.pd>
22 <dc:format xml:lang="pl">xml</dc:format>
23 <dc:type xml:lang="pl">text</dc:type>
24 <dc:type xml:lang="en">text</dc:type>
25 <dc:date xml:lang="pl">2008-01-11</dc:date>
26 <dc:audience xml:lang="pl">L</dc:audience>
27 <dc:language xml:lang="pl">pol</dc:language>
28 </rdf:Description>
29 </rdf:RDF>
30
31 <extra><!--<elementy_poczatkowe>--></extra>
32
33 <autor_utworu>Bolesław Leśmian</autor_utworu>
34
35 <nazwa_utworu>Świdryga i Midryga</nazwa_utworu>
36
37 <extra><!--</elementy_poczatkowe>--></extra>
38
39 <extra><!--<tekst_glowny>--></extra>
40
41
42
43 <strofa><begin id='b1199876777676' /><motyw id='m1199876777676'>Taniec</motyw>To nie konie tak cwałują i uszami strzygą,/
44 Jeno tańczą dwaj opoje --- Świdryga z Midrygą.</strofa>
45
46 <strofa>A nie stęka tak stodoła pod cepów bijakiem,/
47 Jak ta łąka, źgana stopą srożej, niż kułakiem!</strofa>
48
49 <strofa><begin id='b1199877489995' /><motyw id='m1199877489995'>Sobowtór</motyw>Zaskoczyła ich na słońcu Południca blada/
50 I Świdrydze i Midrydze i tańcowi rada.</strofa>
51
52 <strofa>Zaglądała im do oczu chciwie, jak do żłobu./
53 --- ,,Który w tańcu mię wyhula, bom jedna dla obu?” ---</strofa>
54
55 <strofa>--- ,,Moja będzie --- rzekł Świdryga --- ta pierś i ta szyja!” ---/
56 A Midryga pięścią przeczy: ,,Moja, lub niczyja!”</strofa>
57
58 <strofa>Ten ją porwał za dłoń jedną, a tamten za wtórą./
59 --- ,,Musisz obu nam nastarczyć, skąpico--dziewczuro!”</strofa>
60
61 <strofa>A ona im prosto w usta dyszy bez oddechu,/
62 A ona im prosto w oczy śmieje się bez śmiechu.</strofa>
63
64 <strofa>I rozdwaja się porównu, rozszczepia się żwawo/
65 Na dwie dziewki, na siostrzane --- na lewą i prawą.</strofa>
66
67 <strofa>--- ,,Dosyć ciała dwoistego mamy tu na łące!/
68 Tańcz--że z nami południami, dopóki jarzące!</strofa>
69
70 <strofa>Jedna dziewka rąk ma czworo i cztery ma łydy!/
71 Niech upoją nas do reszty twe słodkie bezwstydy!”</strofa>
72
73 <strofa>Nasrożyli się do tańca, jak gdyby do boju, ---/
74 Przysporzyli kwiatom zgiełku, łące --- niepokoju.</strofa>
75
76 <strofa>Więc Świdryga pląsał z prawą, więc Midryga --- z lewą,/
77 Ten obcasem kurz zamiatał, a tamten --- cholewą.</strofa>
78
79 <strofa>Na odsiebkę, na odkrętkę i znów na odwrotkę, ---/
80 Podeptali macierzankę, błyszczkę i tymotkę!</strofa>
81
82 <strofa><begin id='b1199877040012' /><motyw id='m1199877040012'>Śmierć</motyw>Jeden wrzeszczał: ,,Konaj żywcem!” a drugi: ,,Wciornaści!”/
83 Tańcowali aż do zdechu i aż do upaści!</strofa>
84
85 <strofa>Aż poczuli, że dziewczyna życie w tańcu traci,/
86 I umarła jednocześnie we dwojej postaci.</strofa>
87
88 <strofa><begin id='b1199877134016' /><motyw id='m1199877134016'>Grób, Pogrzeb</motyw>„Pochowajmy owo ciało nie bardzo samotne,/
89 Bo podwójne w tańcowaniu, a w śmierci dwukrotne.</strofa>
90
91 <strofa>Pochowajmy na cmentarzu, gdzie za drzewem --- drzewo,/
92 Zmówmy pacierz obopólny --- za prawą i lewą.”</strofa>
93
94 <strofa>W dwóch ją trumnach ułożyli, ale w jednym grobie, ---/
95 A już huczy echo ziemne --- tańczą trumny obie!<end id='e1199877489995' /></strofa>
96
97 <strofa>Tańczą, ciałem nakarmione, syte i hulaszcze,/
98 Ukazując co raz w tańcu niedomkniętą paszczę.</strofa>
99
100 <strofa>Tańczą, skaczą i wirują, klepką dzwonią w klepkę,/
101 Na odkrętkę, na odwrotkę i znów na odsiebkę!</strofa>
102
103 <strofa>Aż się kręci razem z nimi śmierć w skocznych lamentach,/
104 Aż się wzdryga wnętrznościami przerażony cmentach!</strofa>
105
106 <strofa>Aż się w sobie zatraciło błędne tańca koło,/
107 Aż się stało popod ziemią huczno i wesoło!<end id='e1199877134016' /></strofa>
108
109 <strofa>Aż zmąciły się rozumy Świdrydze---Midrydze,/
110 Jakby wicher je rozhulał na wiatraka śmidze!</strofa>
111
112 <strofa>I rozwiała się w ich głowach ta wiedza pomglona./
113 Gdzie jest prawa strona świata, a gdzie lewa strona?</strofa>
114
115 <strofa>W jakiej trumnie lewa dziewka, w jakiej prawa leży?/
116 I która z nich i do kogo po śmierci należy?</strofa>
117
118 <strofa>Tak im w oczach opętanych świat się cały miga,/
119 Że nie wiedzą, kto Świdryga, a kto z nich Midryga?</strofa>
120
121 <strofa>Jeno ujrzą otchłań śmierci czarną od ogromu:/
122 --- ,,A bądźcie tu, ludzie dobrzy, jak u siebie w domu!</strofa>
123
124 <strofa>Jedna trumna dla jednego, dla drugiego --- druga,/
125 W jednej wieczność prawem okiem, w drugiej lewem mruga!"</strofa>
126
127 <strofa>Obłąkani nad przepaścią poklękali wzajem/
128 I na klęczkach zatańczyli tuż, tuż nad jej skrajem.</strofa>
129
130 <strofa>Tańcowali na czworakach, tańcowali płazem,/
131 Tak i nie tak --- i na opak --- razem i nie razem!</strofa>
132
133 <strofa>Aż wwichrzeni w mrok dwóch trumien, jak dwa błędne wióry,/
134 Powpadali w otchłań śmierci nogami do góry!<end id='e1199877040012' /><end id='e1199876777676' /></strofa>
135
136 <extra><!--</tekst_glowny>--></extra>
137
138 </liryka_l></utwor>